TY  - JOUR
T1  - HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNDE FİZİKSEL AKTİVİTENİN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: İNTERNET BAĞIMLILIĞININ ARACILIK ROLÜ
TT  - THE EFFECTS OF PHYSICAL ACTIVITY ON PERSONALITY TRAITS IN NURSING STUDENTS AND THE MEDIATING ROLE OF INTERNET ADDICTION
AU  - Sayan, İlknur
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
DO  - 10.58884/akademik-hassasiyetler.1574356
JF  - Akademik Hassasiyetler
PB  - Hüzeyfe Süleyman ARSLAN
WT  - DergiPark
SN  - 2148-5933
SP  - 237
EP  - 267
VL  - 12
IS  - 27
LA  - tr
AB  - Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivitenin kişilik özellikleri üzerindeki etkisini ve bu ilişkide internet bağımlılığının aracılık rolünü incelemektir. Araştırmaya, yaşları 18-30 arasında değişen, internet kullanan 257 hemşirelik lisans eğitimi alan üniversite öğrencisi katılmıştır. Fiziksel aktivite düzeylerini belirlemek için Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ), kişilik özelliklerini değerlendirmek için Beş Faktör Kişilik Ölçeği ve internet bağımlılığını ölçmek için İnternet Bağımlılığı Ölçeği kullanılmıştır. Veriler SPSS 29.0 ve AMOS 25.0 yazılımlarıyla analiz edilmiş, yapısal eşitlik modellemesi uygulanmıştır. Analiz sonuçları, fiziksel aktivitenin internet bağımlılığı üzerinde negatif ve anlamlı bir etkisi olduğunu (β = -0,510; p  < 0,05) ortaya koymuştur. Fiziksel aktivite arttıkça internet bağımlılığı azalmaktadır. Ayrıca fiziksel aktivitenin dışadönüklük üzerinde pozitif (β = 0,384; p  < 0,05), nevrotiklik üzerinde negatif (β = -0,244; p  < 0,05) ve açıklık üzerinde pozitif (β = 0,485; p  < 0,05) etkileri olduğu saptanmıştır. İnternet bağımlılığı ise dışadönüklük üzerinde negatif (β = -0,430; p  < 0,05) ve nevrotiklik üzerinde pozitif (β = 0,247; p  < 0,05) bir etki yaratmıştır. Bu bulgular, fiziksel aktivitenin üniversite öğrencileri arasında kişilik gelişimini desteklediğini ve internet bağımlılığını azaltmada önemli bir faktör olduğunu göstermektedir.
KW  - Fiziksel aktivite
KW  - Kişilik özellikleri
KW  - Internet bağımlılığı.
N2  - The aim of this study is to examine the effects of physical activity on personality traits among university students and to investigate the mediating role of internet addiction in this relationship. A total of 257 undergraduate nursing students, aged between 18 and 30 and who use the internet, participated in the study. The International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) was used to assess physical activity levels, the Five-Factor Personality Inventory was employed to evaluate personality traits, and the Internet Addiction Scale was used to measure internet addiction. Data were analyzed using SPSS 29.0 and AMOS 25.0 software, with structural equation modeling applied. The results indicated that physical activity had a significant negative effect on internet addiction (β = -0,510; p  < 0,05), suggesting that as physical activity increases, internet addiction decreases. Additionally, physical activity was found to have a positive effect on extraversion (β = 0,384; p  < 0,05) and openness (β = 0,485; p  < 0,05), while a negative effect on neuroticism (β = -0,244; p  < 0,05). Internet addiction, in turn, had a negative impact on extraversion (β = -0,430; p  < 0,05) and a positive impact on neuroticism (β = 0,247; p  < 0,05). These findings demonstrate that physical activity supports the development of positive personality traits, such as extraversion and openness, and reduces internet addiction among university students. In conclusion, physical activity positively influences personality traits, and this relationship is partially mediated by internet addiction
CR  - Acar, A., ve Karavelioğlu, S. (2023). İzlenim yönetimi ve yaşam doyumu ilişkisinde kişilik özelliklerinin rolü. Journal of Business Research, 12(1), 45-60.
CR  - Allen, M. S., Magee, C. A., Vella, S. A. ve Laborde, S. (2017). Bidirectional associations between personality and physical activity in adulthood. Health Psychology, 36(4), 332.
CR  - Bayraktar, F. (2001). İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü [yüksek lisans tezi]. Ege Üniversitesi.
CR  - Benet-Martínez, V. ve John, O. P. (1998). Los Cinco Grandes across cultures and ethnic groups: Multitrait-multimethod analyses of the Big Five in Spanish and English. Journal of Personality and Social Psychology, 75(3), 729.
CR  - Babbie, E. R., & Babbie, E. (1998). The practice of social research (Vol. 112). Belmont, CA: Wadsworth publishing company.
CR  - Budak, M. İ., Akarsu, Ö., Okanlı, A. ve Adıgüzel, V. (2022). Üniversite öğrencilerinde travmatik yaşantılar, agresyon ve internet bağımlılığı. Bağımlılık Dergisi, 23(4), 502-510.
CR  - Błachnio, A., Przepiorka, A., Benvenuti, M., Mazzoni, E. ve Seidman, G. (2019). Relationships between internet use, personality, and well-being among European and Asian university students. Journal of Technology in Behavioral Science, 4(4), 349-357.
CR  - Caplan, S. E. (2007). Relations among loneliness, social anxiety, and problematic Internet use. Cyber Psychology & Behavior, 10(2), 234-242. https://doi.org/10.1089/cpb.2006.9963
CR  - Cengiz, S. (2020). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ile düzenli spor etkinliği arasındaki ilişkinin incelenmesi [yüksek lisans tezi].  İstanbul Gelişim Üniversitesi.
CR  - Cheng, M., Wang, S., Wang, Y., Zhang, R. ve Qin, L. (2023). Physical activity reduces internet addiction among “post-00” college students: The mediating role of coping styles. Frontiers in Psychology, 13, 1052510.
CR  - Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications.
CR  - Costa, P. T., McCrae, R. R. ve Löckenhoff, C. E. (2019). Personality across the life span. Annual Review of Psychology, 70(1), 423-448.
CR  - Craig, C. L., Marshall, A. L., Sjöström, M., Bauman, A. E., Booth, M. L., Ainsworth, B. E. ve Oja, P. (2003). Uluslararası fiziksel aktivite anketi: 12 ülke güvenilirliği ve geçerliliği. Spor ve Egzersizde Tıp ve Bilim, 35(8), 1381-1395.
CR  - Çakır, G. (2023). The relationship between physical activity and well-being. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(3), 1367-1374. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1320687
CR  - Çınar, Ç. Y., & Mutlu, E. (2019). İnternet bağımlılığının benlik saygısı, dikkat, gelişmeleri kaçırma korkusu, yaşam doyumu ve kişilik özellikleri ile ilişkisi. Bağımlılık Dergisi, 20(3), 133-142.
CR  - Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological internet use. Computers in Human Behavior, 17(2), 187-195. https://doi.org/10.1016/S0747-5632(00)00041-8
CR  - Demenech, L., Domingues, M., Levien, V. ve Dumith, S. (2023). Internet addiction and depressive symptoms: A dose-response effect mediated by levels of physical activity. Trends in Psychiatry and Psychotherapy. https://doi.org/10.47626/2237-6089-2021-0279
CR  - DeYoung, C. G., Peterson, J. B. ve Higgins, D. M. (2002). Higher-order factors of the Big Five predict conformity: Are there neuroses of health? Personality and Individual Differences, 33(4), 533-552. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(01)00171-4
CR  - Dong, B. L. ve Mao, L. J. (2021). A new species of the genus Phyllostachys (Hymenoptera, Braconidae) from China. Social exclusion, control beliefs and leisure physical activity among adolescents: A cross-lagged analysis. Chin. Sports Sci. Technol, 12, 53–62. doi: 10.16470/j.csst.2019149
CR  - Düzgün, S. (2022). Z kuşağının kişilik özellikleri ile liderlik tarzı beklentisi arasındaki ilişki. Erciyes Akademi, 10(2), 123-135.
CR  - Ergüt, B. (2020). Öğrencilerin yalnızlık düzeyinin yordanmasında olumsuz değerlendirilme korkusu ile internet bağımlılığının rolü [yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
CR  - Erol, S. (2020). The relationship between physical activity levels and insomnia of university students and their psychological well-being. Journal of Psychiatric Nursing. https://doi.org/10.14744/phd.2020.46547
CR  - Fornell, C. ve Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
CR  - Gacek, M., Kosiba, G., Wójtowicz, A., Sánchez, G. ve Szalewski, J. (2022). Personality-related determinants of physical activity among polish and spanish physical education students. Frontiers in Psychology, 12. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.792195
CR  - Guan, Y., Tan, G., Li, Y., Liu, H. ve Wang, S. (2019). Physical exercise decreases the mobile phone dependence of university students in china: the mediating role of self-control. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(21), 4098. https://doi.org/10.3390/ijerph16214098
CR  - Goldberg, I. (1996). Internet addiction disorder. CyberPsychol. Behavior, 3(4), 403-412.
CR  - Haglund, M., Ang, A., Mooney, L., Gonzales, R., Chudzynski, J., Cooper, C. B. ve Rawson, R. A. (2015). Predictors of depression outcomes among abstinent methamphetamine‐dependent individuals exposed to an exercise intervention. The American Journal on Addictions, 24(3), 246-251.
CR  - Hassmén, P., Koivula, N. ve Uutela, A. (2018). Physical exercise and psychological well-being: A population study in Finland. Preventive Medicine, 30(1), 17-25.
CR  - Hu, L. T. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
CR  - Johnson, S., Lavergne, V., Skinner, A. M., Gonzales-Luna, A. J., Garey, K. W., Kelly, C. P. ve Wilcox, M. H. (2021). Clinical practice guideline by the Infectious Diseases Society of America (IDSA) and Society for Healthcare Epidemiology of America (SHEA): 2021 focused update guidelines on management of Clostridioides difficile infection in adults. Clinical Infectious Diseases, 73(5), e1029-e1044.
CR  - Kaplan, S. E. (2010). Theory and measurement of generalized problematic Internet use: A two-step approach. Computers in Human Behavior, 26(5), 1089-1097. https://doi.org/10.1016/j.chb.2010.03.012
CR  - Keskin, B. (2020). İstatistiksel güç bir araştırmanın sonuçlarına etki eder mi? Örneklem büyüklüğüne nasıl karar verilmeli? Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(Özel sayı), 157-174.
CR  - Kaya Altun, Y. (2024). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin fiziksel aktivitelere katılım motivasyonları ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki [yüksek lisans tezi]. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
CR  - Keyzers, A., Sakhavat M., M., Chaput, J. P. ve Broyles, S. T. (2020). Association between sleep duration and physical activity in children and adolescents: A systematic review and meta-analysis. Sleep Medicine Reviews, 52, 101311. https://doi.org/10.1016/j.smrv.2020.101311
CR  - Kim, D. (2013). The effect of physical activity on internet addiction disorder in Korean adolescents. Addictive Behaviors, 38(4), 2063-2068. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2012.12.007
CR  - Kim, Y. ve Kim, H. (2020). Exploring the role of physical activity in internet addiction: A mediation analysis involving depression and interpersonal relationships. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 23(2), 126-132. https://doi.org/10.1089/cyber.2019.0179
CR  - Kuss, D. J., Griffiths, M. D., Karila, L. ve Billieux, J. (2018). Internet addiction: A systematic review of epidemiological research for the last decade. Current Pharmaceutical Design, 20(25), 4026-4052.
CR  - Koca, E. B. ve Tunca, M. Z. (2020). İnternet ve sosyal medya bağımlılığının öğrenciler üzerindeki etkilerine dair bir araştırma. Alanya Akademik Bakış, 4(1), 77-103.
CR  - Kline, T. J. (2005). Psychological testing: A practical approach to design and evaluation. Sage Publications.
CR  - Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling (4. Baskı). Guilford Press.
CR  - Li, C., Liu, X., Wang, X. ve He, L. (2023). Trait creativity, personality, and physical activity: a structural equation model. Annals of Palliative Medicine, 12(1), 141-149. https://doi.org/10.21037/apm-22-1310
CR  - Malhotra, D. (2010). The desire to win: The effects of competitive arousal on motivation and behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 111(2), 139-146.
CR  - Mammadov, S. (2021). Internet addiction among university students: A comprehensive review and implications. Education and Information Technologies, 26, 2103-2127. https://doi.org/10.1007/s10639-020-10354-w
CR  - Müller, C. (2023). Personality traits and physical activity: insights from german university students. European Journal of Investigation in Health Psychology and Education, 13(8), 1423-1440. https://doi.org/10.3390/ejihpe13080104
CR  - McCrae, R. R. ve John, O. P. (1992). An introduction to the five-factor model and its applications. Journal of Personality, 60(2), 175-215.
CR  - McCrae, R. R. ve Costa, P. T. (2004). A contemplated revision of the NEO Five-Factor Inventory. Personality and Individual Differences, 36(3), 587-596.
CR  - Öngel, A., Yıldız, M. ve Demirtaş, H. (2021). Üniversite çalışanlarının çok yönlü kariyer tercihleri: Zaman kullanım eğilimi ve kişilik özellikleri açısından bir inceleme. Alanya Akademik Bakış, 9(4), 200-215. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.824945
CR  - Özkan, M., Çelik, H. ve Yılmaz, A. (2021). Turist rehberlerinin iş-aile ve aile-iş çatışması, kişilik özellikleri ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik bir araştırma. Troyacademy, 5(3), 78-90. https://doi.org/10.31454/troyacademy.946318
CR  - Öztürk, M. (2005). Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi [yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
CR  - Park, S. (2014). Associations of physical activity with sleep satisfaction, perceived stress, and problematic internet use in korean adolescents. BMC Public Health, 14(1). https://doi.org/10.1186/1471-2458-14-1143
CR  - Preacher, K. J. ve Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behavior Research Methods, 40(3), 879-891.
CR  - Rhodes, R. E. ve Smith, N. E. I. (2006). Personality correlates of physical activity: A review and meta-analysis. British Journal of Sports Medicine, 40(12), 958-965. https://doi.org/10.1136/bjsm.2006.028860
CR  - Saldıran, T. Ç. (2021). İnternet bağımlılığında cinsiyet, fiziksel aktivite ve yaşam kalitesinin tahmini etkileri: Üniversite öğrenci örneklemi. Bağımlılık Dergisi, 22(1), 10-19.
CR  - Soto, C. J. (2015). Is happiness good for your personality? Concurrent and prospective relations of the Big Five with subjective well-being. Journal of Personality, 83(1), 45-55. https://doi.org/10.1111/jopy.12081
CR  - Sutin, A., Stéphan, Y., Luchetti, M., Artese, A., Oshio, A. ve Terracciano, A. (2016). The five-factor model of personality and physical inactivity: A meta-analysis of 16 samples. Journal of Research in Personality, 63, 22-28. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2016.05.001
CR  - Sümer, N. ve Sümer, H. C. (2005). Beş faktör kişilik özellikleri ölçeği [Yayınlanmamış çalışma].
CR  - Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5. Baskı). Pearson.
CR  - Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2015). Using multivariate statistics. (sixthed). Allyn & Bacon/Pearson Education. 6. Basımdan Çeviri: Mustafa Baloğlu, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
CR  - Tang, C. (2018). Depression and impulsivity mediating the relationship between social anxiety and internet addiction. International Journal of Psychology & Behavior Analysis, 4(1). https://doi.org/10.15344/2455-3867/2018/141
CR  - Taspinar, F., Seyyar, G., Kurt, G., Okur, E., Afşar, E., Saracoglu, I. ve Taspinar, B. (2017). The relationship between body composition and physical activity, balance and supporting factors in university students. Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences, 2(2), 55-65. https://doi.org/10.5336/healthsci.2016-54083
CR  - Tuna, H., Gürpinar, B., Tuz, K., Gürgen, E. ve Ilçin, N. (2021). The effect of university students' music type preferences on physical activity, depression and sleep quality. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (34), 29-41. https://doi.org/10.20875/makusobed.878726
CR  - Trochim, W. M. (2006). Ethics in research. Research methods knowledge base, 361(1), 2-16.
CR  - Ulusoy, Y., Akfırat, O. ve Tura, G. (2018). The relationship between parental attachment and personality traits. Resilience, 2(1), 23-38. https://doi.org/10.32569/resilience.436910
CR  - Wang, J. ve Zhou, M. (2020). Exploring the reasons for healthcare workers infected with novel coronavirus disease 2019 (COVID-19) in China. J Hosp infect, 105(1), 100-101.
CR  - Wang, J., Xu, X., Wu, Q., Zhou, C., & Yang, G. (2024). The mediating effect of subject well-being between physical activity and the internet addiction of college students in china during the covid-19 pandemic: a cross-sectional study. Frontiers in Public Health, 12. https://doi.org/10.3389/fpubh.2024.1368199
CR  - Warburton, D. E. ve Bredin, S. S. (2019). Health benefits of physical activity: A systematic review of current systematic reviews. Current Opinion in Cardiology, 34(5), 531-536.
CR  - Yang, S. (2020). Effects of self-efficacy and self-control on internet addiction in middle school students: A social cognitive theory-driven focus on the mediating influence of social support. Child Health Nursing Research, 26(3), 357-365. https://doi.org/10.4094/chnr.2020.26.3.357
CR  - Yeşil, F., Avçin, E. ve Saltan, A. (2021). The investigation of the relationship between physical activity level, sedanter behavior and health related quality of life in university students. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (15), 523-532. https://doi.org/10.38079/igusabder.957314
CR  - Yiğitol, B. ve Büyükmumcu, S. (2021). Covid-19 korkusu, kişilik özellikleri, iş performansı ve işten ayrılma niyeti arasındaki yordayıcı ilişkilerin incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 17(Pandemi Özel Sayısı), 3414-3447.
CR  - Young, M. R. (1998). A minimax portfolio selection rule with linear programming solution. Management Science, 44(5), 673-683.
CR  - Young, C. G., Peterson, J. B. ve Higgins, D. M. (2002). Higher-order factors of the Big Five predict conformity: Are there neuroses of health? Personality and Individual Differences, 33(4), 533-552. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(01)00171-4
UR  - https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1574356
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4318315
ER  -