TY - JOUR T1 - İklim değişikliğinin asıl sorumlusu hayvancılık sektörü mü? TT - Is the livestock sector mainly responsible for climate change? AU - Küçükoflaz, Mehmet AU - Sarıözkan, Savaş AU - Demir, Seyrani PY - 2024 DA - December Y2 - 2024 DO - 10.47027/duvetfd.1574990 JF - Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi JO - Dicle Üniv Vet Fak Derg PB - Dicle Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1307-9972 SP - 194 EP - 197 VL - 17 IS - 2 LA - tr AB - Mevcut çalışmada dünya geneli, gelişmiş ekonomiler ve nüfusu fazla olan ülkelerle birlikte Türkiye’de sera gazı salınım miktarları ile hayvancılığın payının karşılaştırmalı olarak ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma materyali olan ham veriler FAO’dan temin edilmiş, gerekli hesaplamalar yapılmış ve deskriptif istatistikler halinde sunulmuştur. Çalışma bulgularına göre, Dünya’da 2021 yılında toplam 51.3 milyar ton olan CO2e sera gazı salınımının %29’u Çin, %11.5’i ABD ve %1.2’si Türkiye tarafından gerçekleşmiştir. Dünya’da toplam sera gazı salınımı içerisinde hayvancılığın payı %8.2 olarak hesaplanmıştır. Dünya genelinde son 30 yılda kişi başına düşen toplam sera gazı salınımı ortalama olarak 6.4 ton olup, bu değer ABD’de 22 ton, AB-27’de 10.1 ton, Çin’de 6.7 ton, Hindistan’da 2.2 ton ve Türkiye’de 5.3 ton olarak Dünya ortalamasının altında gerçekleşmiştir. Hayvancılık kaynaklı sera gazı salınımları incelendiğinde, 1991-2021 yılları arasında gerek Dünya geneli, gerekse incelenen ülkeler bazında kişi başına düşen ortalama salınımların devamlı azalma eğiliminde ve KW - Ekonomi KW - hayvancılık KW - iklim değişikliği KW - sera gazı KW - üretim N2 - The aim of the study is to compare the amount of greenhouse gas emissions and the share of livestock in Türkiye together with the world in general, developed economies and countries with large populations. The raw data, which is the material of the study, was obtained from FAO, necessary calculations were made and presented as descriptive statistics. According to the findings of the study, of the total 51.3 billion tonnes of CO2e greenhouse gas emissions in the world in 2021, 29% was emitted by China, 11.5% by the USA and 1.2% by Turkey. The share of livestock in total greenhouse gas emissions in the world is calculated as 8.2%. In the last 30 years, the total greenhouse gas emissions per capita in the world has been 6.4 tonnes on average and this value has been 22 tonnes in the USA, 10.1 tonnes in the EU-27, 6.7 tonnes in China, 2.2 tonnes in India and 5.3 tonnes in Turkey, which is below the world average. When the greenhouse gas emissions from livestock are examined, it is understood that the average emissions per capita between 1991 and 2021 both in the world in general and on the basis of the countries examined are in a continuous decreasing trend and CR - FAO (2004). https://www.fao.org/faostat/en/#data Erişim tarihi: 20.09.2024. CR - Şahin M (2006). Hidrojen Enerjisi Teknolojileri, Anıl Matbaacılık, Kızılay/Ankara. CR - Muslu M (2021). Küresel iklim krizi ve beslenme sorunları karşısında geleceğin alternatif besinleri. J Clim Chang Health., 1(2):74-81. CR - Sejian V, Lal R, Lakritz J, Ezeji T (2010). Measurement and prediction of enteric methane emission. Int J Biomateorol., 55:1-16. CR - Naqvi SMK, Sejian V (2011). Global climate change: role of livestock. Asian J Agric Sci., 3(1):19-25. CR - Eisen MB, Brown PO (2022). Rapid global phaseout of animal agriculture has the potential to stabilize greenhouse gas levels for 30 years and offset 68 percent of CO2 emissions this century. PLoS Climate, 1(2):e0000010. CR - Kılıç İ, Amet B (2017). Bir süt sığırı işletmesinin karbon ayak izinin tahminlenmesi: Bursa örneği. JAFAG, 34:134-142. CR - Wiedmann T, Minx JA (2008). Definition of ‘carbon footprint’. Ecol Econ Res Trends, 1:1-11. CR - Cengiz O (2021). Kapitalizm, küreselleşme ve covid-19 sonrası yenidünya düzeni. IJPS, 7(2):35-57. CR - Bayraç HN, Doğan E (2016). Türkiye’de iklim değişikliğinin tarım sektörü üzerine etkileri. OGUİİBF Derg., 11(1):23-48. CR - Gökmen G (2023). İklim değişikliğinin Türkiye'nin tarım ürünleri dış ticaretine etkileri: Buğday örneği. Yüksek lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. CR - Ören HGÜ (2021). Dünya'da, bölgelerde ve Türkiye'de hayvancılık sektörü. SOBBİAD, 22(48):72-95. CR - Koyuncu M, Nageye F (2020). İklim değişikliğinin sürdürülebilir hayvancılığa etkileri. Hay Üret., 61(2):157-167. UR - https://doi.org/10.47027/duvetfd.1574990 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4321030 ER -