TY - JOUR T1 - TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİMLERİN MALİ ÖZERKLİKLERİNİN BELEDİYE GELİRLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ AU - Efe, Oğuzhan AU - Ağcakaya, Serpil AU - Onur, Sara PY - 2024 DA - October Y2 - 2024 JF - Journal of Public Economy and Public Financıal Management JO - JPEPFM PB - Akademik Çalışmalar Derneği WT - DergiPark SN - 2822-3187 SP - 169 EP - 185 VL - 4 IS - 2 LA - tr AB - Türkiye’de tüm nüfusun çoğunluğuna hizmet üreten belediyelerin gelirleri, merkezi idarece transfer edilen paylar ilekendi öz gelirlerinden oluşmaktadır. Çalışmada Türkiye’de yer alan belediyelerin öz gelirlerinin bütoplam gelirleri içindeki yerleri dikkate alınarak ortaya çıkan durumun mali özerklik açısından değerlendirmesiyapılmıştır.Yerel idarelerin harcamalarını kendi öz gelirlerinden finanse etmesi, kendi gelirleri üzerinde önemli bir kontroolması ve kendi gelirlerini geliştirebilmeleri mali özerklik olarak tanımlanmaktadır.yarısı merkezi idare tarafından yapılan transferlerden elde edilmektedir. Belediyeler, bu kaynak tahsisinidönüştürerek mali özerkliklerini geliştirebilir ve kendi gelir akışlarını artırabilir.kendi gelirlerini artırmak ve merkezi idareye olan bağımlılıklarını azaltmak için çaba göstermesi olağan birdurumdur. Mali özerklik, Türkiye'deki belediyelerin büyüklüklerine göre mali özerkliğe ne ölçüde ulaştığınıdeğerlendirmek, mevcut durumu anlamak için çok önemlidir. Bu çalışma, mali özerkliğe ilişkin çeşitli bilgilersunmakta ve Türkiye'deki belediyelerin durumunu kendi gelir büyüklükleri ve toplam gelir içindeki konumlarıaçısından değerlendirmektedir.Çalışmada 2006-2021 dönemi tüm belediye türlerinin gelirlerinin mali özerklik yapısı, mali özerklik oranı ve öz geliroranı hesaplanarak incelenmiştir. Çalışmanın sonuçları değerlendirildiğinde; tüm belediyelerin merkezi idaredenaldığı paylar, genel bütçe vergi gelibelediyelerindeki artışın aynı boyutta olmadığı, kaynak sorunlarının yaşandığı görülmektedir. Tüm belediyelerin maliözerklik durumunun kabul edilebilir bir seviyede olmadığı ve sonkarşıya kaldığı söylenebilir. Bu sonucun ortaya çıkmasında, yerel idarelerin mali özerkliğine önemli bir etkisi olan6360 sayılı kanunla büyükşehir belediyelerinin sayısının artmasının ve merkezi idaredartışların etkili olduğu düşünülmektedir. KW - Yerel Yönetimler KW - Mali Özerklik KW - Belediye Gelirleri CR - Arıkboğa Ü. (2016), Türkiye’de Belediyelerin Gelir Yapısı: Sorunlar Ve Çözüm Önerileri/Revenue Structure Of Municipalities İn Turkey: Problems And Solution Proposals. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33). 2016. s.291. CR - Aydın, F. (2021), Belediye Gelirleri Kanununda Düzenlenmiş Olan Yerel Yönetim Gelirlerinin Özellikleri ve Öneriler”, International Journal of Public Finance, 6(1), 159-175. CR - Nurettin B., (2004), Vergi Hukuku, Seçkin Kitabevi, Ankara. CR - Craıutu A., (1999), Tocqueville and the Political Thought of the French Doctrinaires (Guizot, Royer-Collard, Remusat), History of Politieal Thought, 20/3, ss. 456-93. CR - Bülbül D., (2001), Kamu Yönetiminde İdari ve Mali Paylaşım: Amerika Birleşik Devletleri Örneği, Kırıkkale Üniversitesi, İİBF Dergisi, 2(2). CR - Eryılmaz, B., (1995), Küreselleşen Dünyada Yerel Yönetimlerin Yeri, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 4(2), s. 78- 92. CR - Blöchliger H., Rabesona J. (2009), The Fiscal Autonomy Of Sub-Central Governments: An Update, OECD Network On Fiscal Relations Across Levels Of Government, Working Papers, No:9. CR - Kösecik M., Özgür H., (2005), Yerel Özerklik Kavramı Üzerine Bir İnceleme İçinde Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar – I Reform, Nobel, 2005. CR - Nadaroğlu H., (1989), Mahalli İdareler, 4. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş, İstanbul CR - Başbakanlık, (2005), Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma: Türkiye’ de Yönetimler Arası Mali İlişkiler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, TC Başbakanlık Yayınları, Ocak, Ankara. CR - Özdemir, A.R. (2004), Kamusal Mal Ve Hizmetlerin Merkezi Ve Yerel Yönetimler Arasında Optimal Bölüşümü”, Yerel Yönetimler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma Kongresi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi, Biga-Çanakkale, 2004, s. 457. CR - Siverekli, E., (2008), Yeni Ekonomik Düzende Küreselleşme Yerelleşme Bağlamında Belediyelerde Yeni Mali Yönetim Anlayışı”, Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 29, Temmuz-Aralık. CR - Toprak, D. Gül, H. Ve Ağcakaya, S. (2015), 6360 Sayılı Yasanın Mali Açıdan İncelenmesi, 30. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildiri Kitabı, SDÜ, Isparta. CR - Tortop N. (1996), Yerel Yönetimler Maliyesi, TODAİE Yayını, No: 263, Ankara. CR - MPM (2006), Belediyelerde Verimlilik Arttırma Hizmetleri Gereksinimi ve Yönetimi, No: 690, MPM, Ankara, s. 11- 12. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/jpepfm/issue//1575412 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4322943 ER -