@article{article_1577669, title={Osmanlı Kanunnameleri ve İstanbul Şer’iye Sicilleri Çerçevesinde Tazir Cezaları}, journal={Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi}, volume={29}, pages={215–277}, year={2025}, DOI={10.60002/ebyuhfd.1577669}, author={Artukoğlu, Muhammed Necat}, keywords={Ta’zir, Had, Kısas, Ukubat, Şer’iye Sicilleri, Kanunnameler}, abstract={Bu çalışma, Osmanlı kanunnameleri ve şer’iye sicilleri bağlamında Osmanlı ceza hukukundaki ta’zir cezalarına odaklanmaktadır. Fıkıh diye adlandırılan İslam hukuku, çeşitli kısımlara ayrılır. İslam ceza hukuku (ukubat) bu kısımlardandır. Ukubat kitaplarında, had-kısas ve ta’zir suç ve cezalarının tasnifi yaygın olarak kullanılmakta ve kabul görmektedir. Ta’zir suç ve cezaları; Şari’in hakkında, Kur’an- Kerim veya hadis-i şeriflerle belirli bir ceza tespit etmediği, ancak toplumda karmaşaya neden olduğu için Şari’ tarafından yasaklanmış olan suçlardır. Bu suçların tespiti ve suçlara ilişkin verilecek cezalar devlet başkanı veya görevlendireceği kadı tarafından maslahata göre takdir edilir. Osmanlı hukukunda Tanzimat dönemine kadar, ta’zir suç ve cezalarının düzenlenmesi umumi kanunnameler yoluyla olmuştur. Tanzimat döneminde ise, 1840, 1851 ve 1858 yıllarında üç tane ceza kanunnamesi çıkarılmış ve ta’zir suç ve cezaları bu kanunnamelerde düzenlenmiştir. Osmanlı’da, ta’zir cezası olarak da “ölüm”, “hapis cezası (hapis cezasının özel infaz şekilleri olan kürek cezası, prangabentlik cezası ve kalebentlik cezası)”, “para cezaları”, “darb (sopa) cezası”, “sürgün cezası” gibi cezalar verilmiştir. Ayrıca çok sayıda şer’iye sicilinden anlaşılacağı üzere yukarıda bahsettiğimiz ve bunlardan ayrı çeşitli ta’zir cezaları sıklıkla uygunsuz eylemi gerçekleştirene verilmiştir. Bu çalışma, önce İslam ceza hukukunun genel özelliklerini ile had-kısas-ta’zir suçlarının sınıflandırılmasını ve esasen daha sonra Osmanlı dönemindeki ta’zir suç ve cezalarını bilhassa kanunnameler ve şer’iye sicillerinden yararlanarak sınırlandırıp incelemektedir.}, number={1}, publisher={Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi}