@article{article_1579744, title={İLHANLI TARİHİNİN ETKİN FİGÜRLERİ: BÛLÛGÂN HATUNLAR}, journal={Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi}, volume={13}, pages={27–43}, year={2025}, DOI={10.33692/avrasyad.1579744}, author={Gördegir, Ercan}, keywords={Bûlûgân, Hatun, İlhanlı, Moğol}, abstract={İlhanlı Devleti’nin tarihinde derin izler bırakan kadın figürler, Moğol toplumsal yapısının kadınlara sunduğu özgürlüklerin ve toplumsal alandaki yerlerinin birer yansımasıdır. Bu dönemde özellikle Bûlûgân Hatunlar, gerek siyasi zekâları gerekse toplum içindeki aktif rolleriyle öne çıkmışlardır. Moğol geleneği, kadınların siyasi arenada etkin olmalarını destekleyen bir yapı sunmuş, bu durum İlhanlı Devleti’nde de devam etmiştir. Bu güçlü kadınlardan I. Bûlûgân Hatun, Abaka Han’ın eşi olarak İlhanlı Devleti’nde önemli bir siyasi aktör hâline gelmiş ve Argun Han dönemine stratejik hamleleriyle damgasını vurmuştur. Bunun yanında, Gâzân Han’ın eğitiminde oynadığı kritik rol ile Moğol geleneklerinin sürekliliğini sağlamış, Gâzân’ı güçlü bir hükümdar olarak yetiştirmeye katkıda bulunmuştur. II. Bûlûgân Hatun da İlhanlı sarayında derin etkiler bırakmış; Gâzân Han ve Olcaytu Han dönemlerinde hem ekonomik hem de siyasi gücüyle ön planda yer almıştır. Gâzân’ın iktidar mücadelesinde adeta bir lider gibi hareket eden II. Bûlûgân, hem İlhanlı Devleti’nde hem de Moğol aristokrasisi içinde gücünü ve stratejik zekâsını kanıtlamıştır. Bu özellikleri sayesinde sadece dönemin en nüfuzlu kadın figürlerinden biri olmakla kalmamış, aynı zamanda ardında güçlü bir kadın mirası da bırakmıştır. İlhanlı sarayında ve devlet işlerinde etkin roller üstlenen Bûlûgân Hatunlar, Moğol kadınlarının toplumsal ve siyasi hayatta ne kadar önemli görevler üstlenebileceğini gözler önüne sermiştir. Bu hatunlar, Moğol toplumunun kadınlara sunduğu değer ve fırsatların birer simgesi olarak, günümüze kadar adlarından söz ettirmeyi başarmışlardır. Bûlûgân Hatunların yaşam serüvenleri, günümüz araştırmacılarına İlhanlı saray kadınlarının nüfuzlu yaşam portrelerini sunmakta; ayrıca kendilerinden sonra İlhanlı sarayında yer alan kadınlar için birer ilham kaynağı olmaya devam etmektedir.}, number={43}, publisher={Kürşat ÖNCÜL}, organization={HERHANGİ BİR KURUMDAN DESTEK ALINMAMIŞTIR}