TY  - JOUR
T1  - Ailenin Finansal Desteği ve Belirsizliğe Tahammülsüzlüğün Beliren Yetişkinlerin Kariyer Stresi Üzerindeki Rolü
TT  - The Role Of Financial Support From The Family and Intolerance of Uncertainty In The Career Stress Of Emerging Adults
AU  - Şeker, Gürcan
AU  - Dilmen, Hatice
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
DO  - 10.17860/mersinefd.1581630
JF  - Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
JO  - MEUJFE
PB  - Mersin Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1306-7850
SP  - 268
EP  - 279
VL  - 21
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu araştırma, iş yaşamına geçiş aşamasında olan üniversite öğrencilerinin yaşadıkları kariyer stresinin yordayıcıları olarak ailenin sağladığı finansal destek ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün incelenmesini amaçlamaktadır. Araştırmanın verileri 439 üniversite öğrencisinden toplanmıştır. Verilerin toplanması amacıyla, Kariyer Stresi Ölçeği, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği ve ailenin finansal desteğine ilişkin verileri elde etmek amacıyla Kariyer Gelişiminde Aile Etkisi Ölçeğinin ‘Finansal Destek’ boyutu kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, pearson korelasyon katsayısı ve çoklu doğrusal regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırma bulguları, kariyer stresi ile ailenin finansal desteği arasında negatif yönde, belirsizliğe tahammülsüzlük ile pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçlarına göre, ailenin finansal desteği ve belirsizliğe tahammülsüzlük değişkenleri kariyer stresine ilişkin varyansın %22’sini açıklamaktadır. Standartlaştırılmış regresyon katsayıları (β) incelendiğinde; gerek ailenin finansal desteğinin (β =-,35, p
KW  - Kariyer stresi
KW  - ailenin finansal desteği
KW  - belirsizliğe tahammülsüzlük
KW  - beliren yetişkinler
N2  - This study examines family financial support and intolerance of uncertainty as predictors of career stress experienced by university students during their transition to work. The data for this study were collected from a sample of 439 university students. The Career Stress Scale, Intolerance of Uncertainty Scale, and Financial Support dimension of the Family Influence in Career Development Scale were used to collect data. Descriptive statistics, Pearson correlation coefficients, and multiple linear regression analyses were used for the data analysis. Research shows that there is a significant negative relationship between work stress and family financial support and a significant positive relationship with intolerance of uncertainty. According to the results of the multiple linear regression analysis, family financial support and intolerance of uncertainty explained 22% of the variance related to job stress. The results of the unstandardized regression coefficients show that financial support from the family (B =- .94, t =-8.23) is a significant negative predictor of work stress, while intolerance of uncertainty (B = .43, t = 6.88) is a significant positive predictor. In line with these results, it can be said that as financial support from the family increases, students' perceived career stress decreases, whereas as intolerance of uncertainty increases, their career stress scores increase. The results obtained are discussed in the relevant literature.
CR  - Amani, J., & Mkumbo, K. A. (2014). The influence of family background on career choice among undergraduate students in Tanzania. Papers in Education and Development (32). https://journals.udsm.ac.tz/index.php/ped/article/view/1472
CR  - Anderson, E., & Kim, D.(2006). Increasing the success of minority students in science and technology. American Council on Education, Washington, DC. http://hdl.handle.net/10919/86900
CR  - Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American psychologist, 55(5), 469. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.5.469
CR  - Carleton, R. N., Norton, M. A., & Asmundson, G. J. G. (2007). Fearing the unknown: A short version of the intolerance of uncertainty scale. Journal of Anxiety Disorders, 21(1), 105-117. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2006.03.014
CR  - Choi, B. Y., Park, H., Nam, S. K., Lee, J., Cho, D., & Lee, S. M. (2011). The development and initial psychometric evaluation of the Korean Career Stress Inventory for college students. The Career Development Quarterly, 59(6), 559-572. https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.2011.tb00976.x
CR  - Christensen, L. B., Johnson, B., & Turner, L. A. (2014). Research methods, design, and analysis. Twelfth Edition, Edinburgh: Pearson Education Limited.
CR  - Clutter, C. (2010). The effects of parental influence on their children’s career choices. [Master’s thesis, Kansas State University].
CR  - Coşkun, E. (2019). Duygusal zekâ ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün stresle başa çıkma tarzlarına etkisinin incelenmesi (Tez no. 569362) [ Yüksek lisans tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi].
CR  - Creed, P. A., Hood, M., & Hu, S. (2017). Personal orientation as an antecedent to career stress and employability confidence: The intervening roles of career goal-performance discrepancy and career goal importance. Journal of Vocational Behavior, 99, 79-92. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2016.12.007
CR  - Çapan, B. E., & Owen, F.K. (2020). FeTeMM öğrencilerinin kariyer seçme nedenleri, kariyer bilgi kaynakları ve ihtiyaçları. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 3(1), 1-31. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kpdd/issue/55521/672502
CR  - Demirtaş, A. S., & Kara, A. (2022). Career adaptability and unemployment anxiety in Turkish senior undergraduate students: The mediating role of career stress. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 12(64), 19-33. https://doi.org/10.17066/tpdrd.1095894
CR  - Edwards, R., & Edwards, J. (2001). Internationalisation of education: A business perspective. Australian Journal of Education, 45(1), 76-89. https://doi.org/10.1177/000494410104500107
CR  - Emirel, M., & Bozkurt, Ö. (2022). Kariyer stresi ile belirsizlikten kaçınma arasındaki ilişkinin incelenmesi: Sigortacılık ve sosyal güvenlik bölümü öğrencileri üzerine bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 13(1), 1-16. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cider/issue/68803/1011737
CR  - Endres, M. L., Chowdhury, S., & Milner, M. (2009). Ambiguity tolerance and accurate assessment of self-efficacy in a complex decision task. Journal of Management & Organization, 15, 31-46.  https://doi.org/10.5172/jmo.837.15.1.31
CR  - Ensari, M. Ş., & Alay, H. K. (2017). Meslek seçimini etkileyen faktörlerin demografik değişkenler ile ilişkisinin araştırılması: İstanbul ilinde bir uygulama. Humanıtas- Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 409-422. https://doi.org/10.20304/humanitas.358378
CR  - Fouad, N. A., Kim, S. Y., Ghosh, A., Chang, W. H., & Figueiredo, C. (2016). Family influence on career decision making: Validation in India and the United States. Journal of Career Assessment, 24(1), 197-212. https://doi.org/10.1177/1069072714565782
CR  - Frenkel-Brunswik, E. (1948). Intolerance of ambiguity as emotional perceptual. Personality of Assessment, 40, 67-72.
CR  - Furnham, A., & Marks, J. (2013). Tolerance of ambiguity: A review of the recent literature. Psychology, 4(09), 717-728. https://doi.org/10.4236/psych.2013.49102
CR  - Furnham, A., & Ribchester, T. (1995). Tolerance of ambiguity: A review of the concept, its measurement and applications. Current Psychology, 14(3), 179-199. https://doi.org/10.1007/BF02686907
CR  - Hamamcı, Z., Bacanlı, F., & Doğan, H. (2013). İlköğretim ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin mesleki ve eğitsel kararlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 284-299.
CR  - ILO (2024). Global Employment Trends for Youth 2024: “Decent work, brighter futures”. International Labour Office, Geneva. https://www.ilo.org/publications/major-publications/global-employment-trends-youth-2024  (Erişim Tarihi: 25.09.2024).
CR  - Jung, Y. M. (2020). Nursing students’ career identity, satisfaction with major, and career stress by career decision type. Japan Journal of Nursing Science, 17(1), e12281. https://doi.org/10.1111/jjns.12281
CR  - Keller, B. K., & Whiston, S. C. (2008). The role of parental influences on young adolescents’ career development. Journal of Career Assessment, 198-217. https://doi.org/10.1177/1069072707313206
CR  - Kılıç, E. (2019). Meslek seçiminde ailenin etkisine yönelik bir araştırma (Tez no. 569526) [Yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi].
CR  - Kim, B., Rhee, E., Ha, G., Yang, J., & Lee, S. M. (2016). Tolerance of uncertainty: Links to happenstance, career decision self‐efficacy, and career satisfaction. The Career Development Quarterly, 64(2), 140-152. https://doi.org/10.1002/cdq.12047
CR  - Kim, M., & Lim, C. (2019). The impact of social support on career stress among health science college students. Journal of Digital Convergence, 17(5).
CR  - Kirazcı, F., & Öztemel, K. (2021). Üniversite öğrencilerinin kariyer karar verme belirsizliklerine toleranslarının çeşitli değişkenlerle ilişkilerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (58), 442-477. https://dergipark.org.tr/en/pub/maeuefd/issue/61832/822514
CR  - Koç, B. (2024). Z kuşağı bireylerinin belirsizliğe tahammülsüzlük algılarının kariyer geleceklerine etkisi (Tez no. 874388)
 [Yüksek lisans tezi, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi].
CR  - Krumboltz, J. D., Foley, P. F., & Cotter, E. W. (2013). Applying the happenstance learning theory to involuntary career transitions. The Career Development Quarterly, 61(1), 15-26. https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.2013.00032.x
CR  - Lee, A., & Jung, E. (2021). The mediating role of entrepreneurial mindset between intolerance of uncertainty and career adaptability. Sustainability, 13(13), 7099. https://doi.org/10.3390/su13137099
CR  - Lee, J. O., Jones, T. M., Yoon, Y., Hackman, D. A., Yoo, J. P., & Kosterman, R. (2019). Young adult unemployment and later depression and anxiety: Does childhood neighborhood matter? Journal of youth and adolescence, 48, 30-42. https://doi.org/10.1007/s10964-018-0957-8
CR  - Lent, R. W., Brown, S. D., & Hackett, G. (2000). Contextual supports and barriers to career choice: A social cognitive analysis. Journal of Counseling Psychology, 47(1), 36. https://doi.org/10.1037/0022-0167.47.1.36
CR  - Mutlu, T., Owen, F. K., Özdemir, S., & Kılıç, Ö. U. (2019). Beliren yetişkinlerin kariyer planları, yaşadıkları kariyer kararsızlıkları ve bununla baş etme stratejileri. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(1), 1-31. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kpdd/issue/46471/560777
CR  - Nota, L., Ferrari, L., Solberg, V. S. H., & Soresi, S. (2007). Career search self-efficacy, family support, and career indecision with Italian youth. Journal of Career Assessment, 15(2), 181-193. https://doi.org/10.1177/1069072706298019
CR  - Özcan, M., & Eranıl, A. K. (2018). Meslek seçimi kapsamında: Anne baba tutumu ve öğretmenlik. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2), 1291- 1304. https://dergipark.org.tr/tr/pub/teke/issue/38234/442090
CR  - Özdemir, İ., Hergül, G., Öztürk, M., & Arslan, A. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde bir pandemi hastanesinde görev yapmakta olan hemşirelerde sosyodemografik değişkenler, belirsizliğe tahammülsüzlük ve umutsuzluk düzeylerinin, algılanan stres düzeylerine etkisinin incelenmesi. Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Dergisi, 54(3), 434-441. https://doi.org/10.20492/aeahtd.938762
CR  - Özden, K., & Sertel-Berk, Ö. (2017). Kariyer Stresi Ölçeği’nin (KSÖ) Türkçe’ye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin sınanması. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 37(1), 35-51. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iupcd/issue/32435/297680
CR  - Özünlü, M. B., & Bacanlı, F. (2015). Kariyer seçiminde aile etkisi ölçeğinin lise öğrencileri için Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(1), 13-32. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26087/274922
CR  - Paloş, R., & Drobot, L. (2010). The impact of family influence on the career choice of adolescents. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 3407-3411. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.524
CR  - Paszkowska-Rogacz, A. (2024). Courage versus Tolerance of Ambiguity among Young Adults Making Career Decisions. The Moderating Effect of Life Orientation. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-4376505/v1
CR  - Sarıçam, H., Erguvan, F., Akın, A., & Akça, M. (2014). Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği BTÖ 12 Türkçe Formu Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Route Educational and Social Science Journal, 1(3). https://doi.org/10.17121/ressjournal.109
CR  - Sonnentag, S. (2017). Career Proactivity. In Proactivity at Work (Eds. S. K. Parker and U. K. Bindl), 49–76. London: Routledge.
CR  - Taşğın, Ö., Bozgeyikli, H. ve Boğazlıyan, E. E. (2017). Üniversiteli gençlerin işsizlik kaygıları ile psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişki, Emek ve Toplum Dergisi, 6(16), 551-567.
CR  - (2023). İstatistiklerle Gençlik, 2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Genclik-2023-53677 (Erişim Tarihi: 12.02.2025).
CR  - TÜİK (2024). İşgücü İstatistikleri, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-II.-Ceyrek:-Nisan-Haziran,-2024-53518 (Erişim Tarihi: 25.09.2024).
CR  - Urgan, S., & Küsbeci, P. (2022). Çalışanlardaki belirsizliğe tahammülsüzlük ve yaşam tatmini arasında algılanan örgütsel stresin aracı rolüne yönelik bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 23(2), 169-184. https://doi.org/10.31671/doujournal.1122046
CR  - Wagrowska, J. (2020). Occupational themes, ambiguity tolerance level and coping strategies in career decision-making. Educational Psychology, 60(18), 117-131. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.6229
CR  - Xing, X., & Rojewski, J. W. (2018). Family influences on career decision-making self-efficacy of Chinese secondary vocational students. New Waves-Educational Research and Development Journal, 21(1), 48-67.
CR  - Xu, H., & Tracey, T. J. (2014). The role of ambiguity tolerance in career decision making. Journal of Vocational Behavior, 85(1), 18-26. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2014.04.001
CR  - Yasmin, T., & Husna, C. A. (2020). Familial support as a determinant of women career development: A qualitative study. Asian J. Soc. Sci. Leg. Stud, 2(4), 76-87.  https://doi.org/10.34104/ajssls.020.076087
CR  - Yum, J. H., Ko, H. J., & Kim, H. J. (2014). Correlation of Career Stress, Department Satisfaction, and SCL-90-R of Students Specialized in Dental Hygiene. International Journal of Bio-Science and Bio-Technology, 6(3), 31-40. http://dx.doi.org/10.14257/ijbsbt.2014.6.3.04
UR  - https://doi.org/10.17860/mersinefd.1581630
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4349943
ER  -