TY  - JOUR
T1  - The Rational Drug Use Within the Scope of Patient Safety
TT  - Hasta Güvenliği Kapsamında Akılcı İlaç Kullanımı
AU  - Aydın Berktaş, Özlem
PY  - 2024
DA  - November
Y2  - 2024
DO  - 10.59312/ebshealth.1582716
JF  - Doğu Karadeniz Sağlık Bilimleri Dergisi
JO  - EBSHealth
PB  - Giresun Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2822-6445
SP  - 146
EP  - 153
VL  - 3
IS  - 3
LA  - en
AB  - Patient safety is an approach that aims to minimize the risks that patients may encounter during their treatment processes at every stage of healthcare. It is extremely important for health professionals to work in accordance with ethical, professional standards and to use correct diagnosis and treatment methods. The process of rational drug use involves first carefully defining the patient's problem, applying reliable drug treatment with proven effectiveness, and monitoring and evaluating the results. In rational drug use, the responsible parties are the physician who decides on drug use, the pharmacist who provides the drug under appropriate conditions, the nurse who administers the drug, and the patient who is treated. Especially in hospitals, it is the nurse's responsibility to give, administer, monitor and prevent possible side effects of medications. Nurses' duties in the medication management process are not limited to administering medications correctly to patients; they also play a critical role in the effectiveness and safety of medications. In the current review, the importance of rational drug use within the scope of patient safety is emphasized and the duties of health professionals are expressed.
KW  - patient safety
KW  - rational medicine
KW  - nurse
N2  - Hasta güvenliği, sağlık hizmetinin her aşamasında hastaların tedavi süreçlerinde karşılaşabilecekleri riskleri en aza indirmeyi amaçlayan bir yaklaşımdır. Sağlık çalışanlarının etik, mesleki standartlara uygun çalışması, doğru tanı ve tedavi yöntemlerini kullanması son derece önemlidir. Akılcı ilaç kullanımı süreci öncelikle hastanın sorununun dikkatli bir şekilde tanımlanmasını, etkinliği kanıtlanmış, güvenilir ilaç tedavisinin uygulanmasını ve sonuçların izlenmesini ve değerlendirilmesini içermektedir. Akılcı ilaç kullanımında sorumlu taraflar; ilacın kullanımına karar veren hekim, ilacı uygun şartlarda sağlayan eczacı, ilacı uygulayan hemşire ve tedavi gören hastadır. Özellikle hastanelerde ilaçların verilmesi, uygulanması, izlenmesi ve olası yan etkilerinin önlenmesi hemşirenin sorumluluğundadır. Hemşirelerin ilaç yönetimi sürecindeki görevleri, ilaçları hastalara doğru şekilde vermekle sınırlı değildir; ayrıca ilaçların etkinliği ve güvenliğinde de kritik bir rol oynarlar. Bu derlemede hasta güvenliği kapsamında akılcı ilaç kullanımının önemi vurgulanarak sağlık profesyonellerinin görevleri dile getirilmiştir.
CR  - Agrawal, A. (2009). Medication errors: Prevention using information technology systems. British Journal  of Clinical Pharmacology, 67(6), 681-686.
CR  - Ahmet, TAŞ. (2021). Statistical Evaluation of Rational Drug Use of University Students. Gümüşhane University Journal of Health Sciences, 10(4), 714 – 723.
CR  - Akıcı, A. (2017). Akılcı İlaç Kullanımının Genel İlkeleri ve Türkiye’deki Güncel Durum. Türkiye Klinikleri Journal of Pharmacology Special Topics, 3(1), 1-10.
CR  - Alquwez, N., Cruz, J. P., Almoghairi, A. M., Al-otaibi, R. S., Almutairi, K. O., Alicante, J. G., & Colet, P. C. (2018). Nurses’ Perceptions of Patient Safety Culture in Three Hospitals in Saudi Arabia. Journal of Nursing Scholarship, 50(4), 422-431. doi:https://doi.org/10.1111/jnu.12394
CR  - Arslanoğlu, A. (2019). Etkili İletişimin Hasta Güvenliği Kültürü Üzerine Etkisi ve İç Girişimciliğin Aracı Rolü: Bir Özel Hastane Uygulaması. İnsan ve İnsan, 6(21), 431-451.
CR  - Aslan, Y. (2020). İlaç kaynaklı tıbbi hata/olay bildirimlerin Dünya Sağlık Örgütü “Hasta Güvenliği Uluslararası Sınıflandırması” na göre değerlendirilmesi. Journal of Health Sciences and Medicine, 3(1), 20-25.
CR  - Aydın, B., & Gelal, A. (2012). Akılcı ilaç kullanımı: yaygınlaştırılması ve tıp eğitiminin rolü, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 26 (1), 57-63.
CR  - Barutçu, İ. A., Tengilimoğlu, D., & Naldöken, Ü. (2017). Vatandaşların Akılcı İlaç Kullanımı, Bilgi ve Tutum Değerlendirmesi: Ankara İli Metropol İlçeler Örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3), 1062-78.
CR  - Burgener, A. M. (2020). Enhancing communication to improve patient safety and to increase patient satisfaction. The Health Care Manager, 39(3), 128-132.
CR  - Chen, Y. F., & Adefila, A. (2020). Enhancing school safety through university engagement in DRR education. International Journal of Disaster Risk Reduction, 44, 101386.
CR  - Cherian, J.J., Roy, S., Hakkinen-Wu, M., Sabu, S.T., & Chatterjee, N. (2024). Identifying interventions that improve medication safety & rational use of medicines in India. Indian J Med Res, 159 (5), 410-420.
CR  - Cohen, H. A., Amir, J., Matalon, A., Mayan, R., Beni, S., & Barzilai, A. (1997). Stethoscopes and otoscopes--a potential vector of infection? Family practice, 14(6), 446-449.
CR  - Doğanyiğit, P. B. (2021). Sağlık Kurumlarında Enfeksiyon Kontrolü. Sağlık ve Yönetim Dergisi, 1(1), 57-71.
CR  - Ergen, Büşra., & Tank, Y.D. (2023).  A Vital List in The Operating Room: Safe Surgery Checklist. J Pro Health Res, 5(2), 146-151.
CR  - Giap, T.T.T., & Park, M. (2021). Implementing Patient and Family Involvement Interventions for Promoting Patient Safety: A Systematic Review and Meta Analysis. Journal of Patient Safety, 17(2), 131-140. doi:10.1097/pts.0000000000000714
CR  - Gökkaya, D. (2023). Hasta ve çalışan güvenliği. Olağan Dışı Durumlarda Sağlık Yönetimi, 247.
CR  - In IOM. (2000). Kohn LT, Corrigan JM, Donaldson MS, editors. To Err is Human: Building a Safer Health System. Washington DC: National Academy of Sciences.
CR  - Koralay, G. (2021). Sağlıkta Akreditasyon Standartlarındaki Güvenli Cerrahi Bölümünün Diğer Bölümler İle İlişkisi Üzerine Bir Analiz. Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Dergisi, 4(3), 1-16.
CR  - Oguz, E.,  Alasehirli, B., Tuncay, A. D. (2015).  Evaluation of the attitudes of the nurses related to rational drug use in Gaziantep University Sahinbey Research and Practice Hospital in Turkey. Nurse Educ Today, 35(2), 395-401. doi: 10.1016/j.nedt.2014.10.011. Epub 2014 Oct 29.
CR  - Religioni, U., & Pakulska, T. (2020). Rational drug use in hospital settings – areas that can be changed. Journal of Medical Economics, 23(10), 1205–1208 https://doi.org/10.1080/13696998.2020.1801455
CR  - Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı İlaç güvenliği rehberi, Versiyon. (2015). Ankara, 2. Baskı. 2. http://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/3734,ilac guvenligirehberiguncelpdf.pdf.
CR  - Schabrun, S., & Chipchase, L. (2006). Healthcare equipment as a source of nosocomial infection: a systematic review. Journal of Hospital Infection, 63(3), 239-245.
CR  - SGK. (2012). İstatistik Yıllıkları, http://www.sgk.gov .tr/wps/portal/tr/ kurumsal/istatistikler Erişim:12.04.2014
CR  - Suluhan, D., Taşal, C., Yıldız, D., Fidancı, B. E., Konukbay, D., & Gök, F. (2014).  0-6 Yaş Arası Çocuğa Sahip Annelerin Ateş Düşürücü İlaç Kullanımına İlişkin Bilgi ve Tutumlarının Belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 24(2), 90-6.
CR  - Şantaş, F., & Uğurluoğlu, Ö. (2018). Hemşirelerin Akılcı İlaç Kullanımına İlişkin Davranışlarının Değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 21(4), 264-70.
CR  - Tuncer, Ö., Yavuz, H., Akbaş, O., Bayındır, A. G., Işıl, A. M., & Yüksel, A. (2016). Hastaların akılcı ilaç kullanımına ilişkin yaklaşımları: Kesitsel çalışma. İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi, 20(4), 123-9.
CR  - Uğrak, U., & Işık, O. (2022). Assessment of Relationship Between Physicians' Malpractice Experience and Fear of Malpractice. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1).
CR  - Ulupınar, S., & Akıcı,  A. (2015). Hemşirelik Uygulamalarında Akılcı İlaç Kullanımı. Türkiye Klinikleri Farmakoloji Özel Sayısı, 3(1), 84-93.
CR  - WHO (1985), “Rational Use of Drugs” World Health Organization Report of the Conference of Experts, Nairobi. Erişim: 08.3.2020. https://apps.who.int/medicinedocs/document s/s17054e/s17054e.pdf
CR  - World Health Organization. (2020). Antibiotic Resistance, Key facts. https://www.who.int/en/news room/factsheets/detail/antibiotic-resistance
UR  - https://doi.org/10.59312/ebshealth.1582716
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4354810
ER  -