TY  - JOUR
T1  - Hadislerin Anlaşılmasında Makâsıdın Önemi (İbn Hacer Örneği)
AU  - Yılmaz, Şadiye
PY  - 2025
DA  - June
Y2  - 2024
JF  - ADÜ İlahiyat Dergisi
JO  - Adü İlahiyat Dergisi
PB  - Aydın Adnan Menderes  Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 3062-4371
SP  - 35
EP  - 53
VL  - 1
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Muhaddisler, yazdıkları hadis şerhlerinde, hadislerin doğru anlaşılmasına katkı sağlayacak şekilde, daha çok fıkıh ilmiyle irtibatlandırılan “makâsıd” kavramı ekseninde yorumlar geliştirmişlerdir. Örneğin İbn Hacer (ö. 852/1449), Buhârî üzerine yazdığı meşhur şerhi olan Fethu’l-Bârî’de, makâsıdı dikkate alan bir şerh yöntemi izlemiş; bu bağlamda özellikle Buhârî’deki hadislerin bab başlığı ile olan irtibatını makâsıd açısından açıklarken bâb başlıkları etrafında şekillenen tartışmalarda Buhârî’nin ictihadlarını ön plana çıkaracak izahlar getirmiştir. İbn Hacer, Fethu’l-Bârî’de makâsıd kavramını, daha ziyade elfâzın karşısına konumlandırmış, bu kavramı lügavi, fıkhî ıstılahi çağrışımlarıyla başarılı şekilde kullanmıştır.
KW  - Makâsıd
KW  - hadis
KW  - ictihad
KW  - İbn Hacer
KW  - Fethu’l-bâri
CR  - Âmidî, Ebü’l-Hasen (Ebü’l-Kâsım) Seyfüddîn Alî b. Muhammed. el-İhkâm fî usûli’l-ahkâm. thk. Seyyid Ali Cemîlî. Beyrut: Daru’l-Kitâb’il-Arabiyye, 1984.
CR  - Bakkal, Ali. Çağımızda Sosyal Değişim Ve İslam. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 2007.
CR  - Boynukalın, Ertuğrul. “Makâsıdü’ş-şerî‘a”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul, 2004. 27/423-427.
CR  - Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl. el-Câmiu’s-sahih. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
CR  - Cürcânî, Ebü’l-Hasen Alî b. Muhammed. et-Taʿrîfât. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1983.
CR  - Ebu Davud, Süleyman b. Eşas es-Sicistanî. es·Sünen. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
CR  - Firûzâbâdî, Mecdüddin Muhammed b. Yakub. el-Kamûsu’l-muhît. Beyrut: Müessesetu’r-Risâle, 2005.
CR  - Gazzalî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed - Zahir Hafız, Hamza. el-Mustasfâ min i̇lmi’l-usûl, 1413/1992.
CR  - Görmez, Mehmet, Sünnet ve Hadisi Anlama Kılavuzu. Ankara: Otto, 2020.
CR  - İbn Abidin, Muhammed Emîn b. Ömer b. Abdilazîz. Reddu’l-Muhtar ala’d-Dürrü’l-Muhtar. çev. Ahmet Davudoğlu. İstanbul: Şamil Yayınları, 1982.
CR  - İbn Aşûr, Muhammed Tahir b. Muhammed. Makâsıdü’ş-şerîʿati’l-İslâmiyye. thk. İbn Hûce Muhhamed el.Habib, Vizaretu'l-evkâf ve'ş-şuûni'l-İslamiyyeti, Katar,2004.
CR  - İbn Hacer el-Askalânî, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed. Fethu’l-bârî bi şerhi sahîhi’l-Buhârî. 16. Cilt. Beyrut: Daru’l-Ma’rife, 1379/1959.
CR  - İbn Manzûr, Cemâluddîn ebu’l-fadl Muhammed b. mukrim b. ali. Lisanu’l-Arab li İbn Manzûr. Kahire: Dâru’l-Me’ârîf, 2014.
CR  - Karasu, Taner. İzz b. Abdisselâm’ın Hadis Anlayışı. Diyarbakır, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2021.
CR  - Kâtip Çelebi el-Hanefî, Hâci Halîfe İbn Abdillâh. Keşfu’z-zunûn an esâmi’l-kütübi ve’l- funûn. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1404.
CR  - Müslîm, Müslim b. el-Haccâc. el-Câmiʿu’s-sahîh. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
CR  - Ömerî, Nadiye Şerif. el-İctihad ve‟t-taklid fi‟l-İslam. Beyrut: Müessesetu’r-Risâle, 2004.
CR  - Pekcan, Ali. İslâm Hukuk Felsefesinde Makâsıdü’ş-Şerîa. İstanbul: Rağbet  Yayınları, 2017.
CR  - Sandıkçı, Kemal. Sahîhî Buhârî Üzerine Yapılan Çalışmalar. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1991.
CR  - Sehâvî, Şemsuddîn Muhammed Ibn Abdurrahmân. el-Cevâhir ve’d-dürer fî tercemeti ibni Hacer. thk. Hamid Abdülmecîd ve Tahâ ez-Zeynî. Mısır: Lecnetü Ihyâi’t-Türâs, 1406.
CR  - Şâtıbî, Ebû İshâk İbrâhîm b. Mûsâ. el-Muvâfakât. 6 Cilt. Kahire: Daru İbn Affân, 1997.
CR  - Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ. el-Camiu’s-sahîh. thk. Ahmed Muhammed Şakir - Muhammed Fuad Abdulbaki. Mısır: Mustafa Babî, el Hanefî, 1975.
CR  - Uludağ, Süleyman. İslamda Emir ve Yasakların Hikmeti. İstanbul: TDV Yayınları, 1988.
CR  - Uraler, Aynur. “Makâsıdın Sünnetteki Yeri ve Hadisleri Anlamadaki Rolü”, Hadis Tetkikleri Dergisi, 13/133-145, 2015.
CR  - Yaman, Ahmet. “İslam Hukuk İlmi Açısından Makâsıd İctihadının ya da Gâî/Teleolojik Yorum Yönteminin İlkeleri Üzerine””. Ma’rife 2/1 (Bahar 2002), 25-51.
CR  - Yaman, Ahmet. Makâsıd ve İctihad. İstanbul: İfav, 3. Basım, 2017.
CR  - Yıldırım, Enbiya. Geleneksel Hadis Yorumculuğu. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2001.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/aduilahiyatdergisi/issue//1582929
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4355760
ER  -