@article{article_1585654, title={Fahreddîn er-Râzî (Ö. 606/1210)’nin Mefâtîhu’l-Gayb Adlı Eseri’nde Yıldız Lafzı ile İlgili Yorumları}, journal={Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi}, volume={12}, pages={832–842}, year={2025}, DOI={10.5281/zenodo.15629041}, author={Sünbül, Menekşe}, keywords={Tefsir, Arap Dili ve Belagatı, Râzî, Astronomi, Yıldız, Necm, Kevkeb}, abstract={Bu çalışmanın amacı Râzî‘nin yıldız anlamına gelen “ نجم” (necm) ve “كوكب”(kevkeb) kavramları ile ilgili yorumlarını bir araya getirmektir. Çalışma giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Girişte İslam öncesi astronomi tarihinden ve bu alanda yapılan çalışmalardan bahsedilmektedir. İslam Dünyasında Astronomi Tarihi adlı birinci bölümde İslam dünyasındaki astronomi ilmi ve bu ilmin hangi medeniyetlerden etkilendiği anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise yıldız anlamında kullanılan “نجم” (necm) ve “كوكب” (kevkeb) lafızlarıyla ilgili Râzî’nin görüşlerine yer verilmektedir. نجم (necm) kavramının yıldız, Süreyya Yıldızı, gövdesiz bitki gibi anlamları vardır. Modern bilimde كوكب (kevkeb) genellikle gezegen anlamında kullanılmıştır. Ancak Râzî ve çağdaşları bu terimi yıldız olarak yorumlamışlardır. Ayrıca ikinci bölümde yıldızların yol göstericiliği, musahhar kılınması, üzerlerine yemin edilmesi, gök cismi anlamında kullanılması gibi farklı başlıklar altında ilgili âyetler tasnif edilmiştir. Sonuç kısmında ise Müslümanların astronomi alanında yaptıkları çalışmalardan ve Râzî’nin yıldız anlamına gelen kavramları ele alış şeklinden bahsedilmiştir. Bu çalışmanın amacı Râzî’nin “ نجم” (necm) ve “ كوكب” (kevkeb) lafızları ile ilgili yorumlarını çok yönlü bir şekilde ele almaktır. Daha önce konuyla ilgili kapsamlı bir çalışma yapılmaması sebebiyle bu makale önem kazanmaktadır. Araştırmada ana kaynak olarak Râzî’nin Mefâtîhu’l-Gayb adlı eseri kullanılmıştır. İbn Manzûr’un Lisânü’l- Arab, İbn Sîde’nin el-Muhkem, Yavuz Unat’ın Astronomi Tarihi ve Türk İslam Dünyası’nda Bilim, Enver Bayram’ın Râzî’nin Tefsir-i Kebîr’de Güneş Sistemi ile İlgili Âyetlerin Yorumlanması adlı eserlerden de yararlanılmıştır.}, number={1}, publisher={Hakan YILMAZ}