@article{article_1586674, title={HANEFÎLERDE KIYÂSA AYKIRI RİVÂYETLERİN REDDEDİLMESİ MESELESİ}, journal={Şarkiyat}, volume={17}, pages={37–56}, year={2025}, DOI={10.26791/sarkiat.1586674}, author={Dağlıoğlu, Ufuk}, keywords={Hadis, Hanefî mezhebi, Kıyâs, Haber-i vâhid, Muhalefet}, abstract={Hanefîlerin kıyasa aykırı olduğu gerekçesiyle sahih hadisleri reddettiklerine dair Ehl-i hadîs temsilcilerinde oluşan genel kanaat, onların zamanla hadis münkiri gibi algılanmalarına yol açmıştır. Hanefî fakihlerinin usûl ve furû fıkhında hadislerin sıhhatini belirlerken ara sıra yer verdikleri “kıyasa aykırılık” prensibinden neyi kastettikleri önem arz etmektedir. Buradan hareketle ehl-i re’y, ehl-i hadis ve kıyas kavramları üzerinde durulmuş, kıyas ile re’y farkı ele alınmıştır. Bilahare Hanefîlerde kıyas ve çeşitleri ele alınarak konunun çerçevesi çizilmeye çalışılmıştır. Mevzu, haber-i vâhid ile ilintili olduğundan kıyas konusu haber-i vâhid ile de ele alınarak değerlendirilmiştir. Kıyasa aykırı rivayetler müstakil olarak ele alınarak hangi yönlerden kıyasa muhalif oldukları tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu meyanda tasriye rivayetinin kıyasa aykırılığı, Şâfiî mezhebi fakihlerinden İbn Dakîku’l-Îd’in bakış açısıyla da ele alınmıştır. Hanefîlerin tespit ettiği sekiz asla (usûle) aykırılığa, İbn Dakîku’l-Îd’in usûl üzerinden verdiği sekiz cevap ile yer verilmeye çalışılmıştır. Hanefîlerin “kıyasa aykırılık” prensibinden ‘usûl’e yani aynı mevzudaki asıllardan ortaya çıkan küllî kaidelere aykırılığı kastettikleri sonucuna varılmıştır.}, number={1}, publisher={Şarkiyat Araştırmaları Derneği}