TY  - JOUR
T1  - Fazio Lateralite Envanteri’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenilirlik Analizi
TT  - Validity and Reliability Analysis of the Turkish Version of the Fazio Laterality Inventory
AU  - Ateş, Nazlı
AU  - Bodur, Furkan
AU  - Büyükuysal, Mustafa Çağatay
AU  - Babaoğlu, Esra
AU  - Yılmazer Kayatekin, Ayşe Zeynep
AU  - Özer, Cenk Murat
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
DO  - 10.29058/mjwbs.1587933
JF  - Medical Journal of Western Black Sea
JO  - Med J West Black Sea
PB  - Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2822-4302
SP  - 107
EP  - 114
VL  - 9
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Amaç: El tercihinin belirlenmesi amacıyla en sık uygulanan anketlerden biri Edinburgh El Tercihi Anketi (EETA)’dir. Bu anketin güncelliğini yitirmiş maddeler içerdiği düşünüldüğü için Fazio Lateralite Envanteri (FLE) gibi modernize alternatifler oluşturulmuştur. Çalışmamızın amacı FLE’nin Türkçe güvenilirlik ve geçerlilik analizini yaparak ülkemizde de uygulanabilirliğini ölçmektir.  Gereç ve Yöntem: FLE’nin orijinal versiyonunun Türkçe çevirisi Beaton prosedürüne göre gerçekleştirildi. Yaşları 18-34 arasında değişen 255 üniversite öğrencisine eş değer (paralel) formlar yöntemi ile Türkçe versiyonu bulunan EETA ve FLE uygulandı. İlk test uygulamasından 3 hafta sonra test-tekrar test yöntemi ile her iki test tekrar edildi. Anketlerin sonuçları EETA için lateralite katsayısı (LQ skoru), FLE için Lateralite İndeksi (Lİ) kullanılarak hesaplandı. Anket sonuçlarına göre katılımcılar sağ el baskın, sol el baskın ve ambidekstroz olarak gruplandırıldı.  Bulgular: Paralel formlar yöntemine göre ilk ve ikinci uygulamalarda FLE ve EETA formlarının paralel (eş değer) oldukları görülmüştür (p=0,690 ve 0,566). Test-tekrar test yöntemine göre Lİ1, Lİ2 ve LQ1, LQ2 değerlerinin yüksek derecede ilişkili olduğu belirlendi (r>0.80). Çalışmamızda FLE için güvenirlik katsayısı 0.904, EETA için 0.947 olarak saptandı. Birinci uygulamada FLE’nin kapsam geçerliliği 0.846, ikinci uygulamada ise 0.800 olarak bulundu. Katılımcıların gruplandırılmasında FLE ve EETA arasında yaklaşık %90 uyum olduğu saptandı.Sonuç: Çalışmamızda elde edilen veriler, FLE’nin Türkçe versiyonunun geçerli ve güvenilir bir yöntem olduğunu göstermektedir. Bundan sonra yapılacak klinik araştırmalarda el tercihinin belirlenmesinde FLE’nin da kullanılabileceğini önermekteyiz.
KW  - edinburgh el tercihi anketi
KW  - fazio lateralite envanteri
KW  - geçerlilik
KW  - güvenilirlik
KW  - lateralite
N2  - Aim: The Edinburgh Handedness Inventory (EHI) is the most widely used tool for determining handedness. However, due to its potentially outdated items, modern alternatives like the Fazio Laterality Inventory (FLI) have emerged. This study aimed to evaluate the reliability and validity of the FLI in Turkish and explore its applicability in Türkiye. Material and Methods: The FLI was translated into Turkish following the Beaton procedure. Both the Turkish versions of the EHI and FLI were administered to 255 university students aged 18-34 years using the parallel forms method. After three weeks, the tests were repeated for test-retest method. Handedness was determined by calculating the laterality quotient (LQ) for EHI and the laterality index (LI) for FLI, classifying participants as right-handed, left-handed, or ambidextrous. Results: According to the parallel forms method, it was observed that the FLI and EHI forms were parallel in the first and second applications (p=0.690 and 0.566). According to the test-retest method, it was determined that LI1, LI2 and LQ1, LQ2 values were highly correlated (r≥0.80). The reliability coefficient was 0.904 for the FLI and 0.947 for EHI. The content validity of the FLI was 0.846 for the first administration and 0.800 for the second. Approximately 90% agreement was found between the FLI and EHI in the grouping of participants. Conclusion: The data obtained in our study show that the Turkish version of the FLI is a valid and reliable method. So we suggest that the FLI can be used to determine hand preference in future studies.
CR  - 1. Adamo DE, Taufiq A. Establishing hand preference: why does 
it matter? Hand (N Y). 2011;6:295-303.
CR  - 2. Donaldson G, Johnson G. The clinical relevance of hand prefe
rence and laterality. Phys Ther Rev. 2006;11:195-203.
CR  - 3. Knecht S, Dräger B, Deppe M, Bobe L, Lohmann H, Flöel A, 
Ringelstein, EB, Henningsen, H. Handedness and hemispheric 
language dominance in healthy humans. Brain. 2000;123 Pt 
12:2512-2518.
CR  - 4. Cuzzocreo JL, Yassa MA, Verduzco G, Honeycutt NA, Scott 
DJ, Bassett SS. Effect of handedness on fMRI activation in the 
medial temporal lobe during an auditory verbal memory task. 
Hum Brain Mapp. 2009;30:1271-1278.
UR  - https://doi.org/10.29058/mjwbs.1587933
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4378250
ER  -