TY  - JOUR
T1  - Metasezgisel Algoritmalar ve Çalışma Alanlarına Genel Bir Bakış
AU  - Özdemir, Cem Uğurcan
AU  - İz, Atanur
AU  - Kiliç, İlker
AU  - Nil, Mustafa
PY  - 2024
DA  - December
Y2  - 2024
DO  - 10.47118/somatbd.1593895
JF  - Soma Meslek Yüksekokulu Teknik Bilimler Dergisi
JO  - Soma MYO Teknik Bilimler Dergisi
PB  - Manisa Celal Bayar Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1304-6330
SP  - 1
EP  - 10
VL  - 2
IS  - 38
LA  - tr
AB  - Bu makalede optimizasyon algoritmalarının farklı türleri ayrıntılı bir şekilde tanıtılmış ve son yıllarda kullanım oranlarında artış gözlenen bu algoritmaların çıkış mantığı, temel prensipleri ve optimizasyon sürecindeki adımları açıklanmıştır. Ayrıca yerel optimum noktaya takılma potansiyeline sahip olan algoritmalar vurgulanmış ve bu durumu iyileştirmeye çalışan çalışmalardan bazılarına yer verilmiştir. Optimizasyon algoritmalarının geniş bir yelpazeye yayılan uygulama alanlarına değinilmiştir. Algoritmaların hem teorik çerçevesi hem de pratikteki etkileri ele alınmış,  bu alandaki yenilikler ve mevcut çalışmaları tanıtacak bilgiler sunulmuştur.
KW  - Metasezgisel optimizasyon algoritmaları
KW  - Gri kurt algoritması
KW  - Parçacık sürü optimizasyon algoritması
KW  - Yapay arı kolonisi algoritması
KW  - meyve sineği algoritması
CR  - Akay, B., 2009. Nümerik Optimizasyon Problemlerinde Yapay Arı Kolonisi (Artificial Bee Colony) Algoritmasının Performans Analizi, Doktora tezi, Erciyes Üniversitesi, 2009.
CR  - Çavuş, V., & Tuncer, A. (2017). İnsansız Hava Araçları İçin Yapay Arı Kolonisi Algoritması Kullanarak. Karaelmas Science and Engineering Journal, 7(1), 259-265. https://dergipark.org.tr/en/pub/karaelmasfen/issue/57120/805826
CR  - Eke, İ., Saka, M., & Tezcan, S. S. (2023). KAOTİK PARÇACIK SÜRÜ OPTİMİZASYONU KULLANARAK EKONOMİK YÜK DAĞITIMI PROBLEMİNİN ÇÖZÜMÜ. Journal of Engineering Sciences and Design, 11(3), 957-965. https://doi.org/10.21923/JESD.1293964
CR  - Eroğlu, H., Akay, V., Seyyarer, E., Çağrı Merkezi İletişim Şirketi, P., Yüzüncü Yıl Üniversitesi, V., Teknolojileri Bölümü, B., & Mühendisliği Bölümü, B. (2024). Kolektif Karar Optimizasyonu Algoritması ile I-Kesitli Kirişin Düşey Deplasman Minimizasyonu. Doğu Fen Bilimleri Dergisi, 7(1), 11-22. https://doi.org/10.57244/DFBD.1494064
CR  - Garip, Z., Karayel, D., & Çimen, M. E. (2021). Parçacık Sürü Optimizasyon Tabanlı Mobil Robotlarda Global Yol Planlama. Journal of Smart Systems Research, 2(1), 18-26. https://dergipark.org.tr/en/pub/joinssr/issue/64451/980306
CR  - Hou, Y., Gao, H., Wang, Z., & Du, C. (2022). Improved Grey Wolf Optimization Algorithm and Application. Sensors 2022, Vol. 22, Page 3810, 22(10), 3810. https://doi.org/10.3390/S22103810
CR  - Karaboga, D., & Basturk, B. (2007). A powerful and efficient algorithm for numerical function optimization: Artificial bee colony (ABC) algorithm. Journal of Global Optimization, 39(3), 459-471. https://doi.org/10.1007/S10898-007-9149-X/METRICS
CR  - Kennedy, J., & Eberhart, R. (t.y.). Particle swarm optimization. Proceedings of ICNN’95 - International Conference on Neural Networks, 4, 1942-1948. https://doi.org/10.1109/ICNN.1995.488968
CR  - Kılıç, İ. (2022). LEVY UÇUŞLU MEYVE SİNEĞİ ALGORİTMASI İLE GÖRÜNTÜ SIKIŞTIRMA. Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 9(16), 37-48. https://doi.org/10.54365/ADYUMBD.980173
CR  - Küçüksille, E., & Tokmak, M. (2014). Yapay Arı Kolonisi Algoritması Kullanarak Otomatik Ders Çizelgeleme. Süleyman Demirel University Journal of Natural and Applied Sciences, 15(3), 203-210. https://doi.org/10.19113/SDUFBED.79047
CR  - Mirjalili, S., Mirjalili, S. M., & Lewis, A. (2014). Grey Wolf Optimizer. Advances in Engineering Software, 69, 46-61. https://doi.org/10.1016/J.ADVENGSOFT.2013.12.007
CR  - Özsağlam, M. Y., & Çunkaş, M. (2008). Optimizasyon Problemlerinin Çözümü için Parçaçık Sürü Optimizasyonu Algoritması. Politeknik Dergisi, 11(4), 299-305. https://dergipark.org.tr/tr/pub/politeknik/issue/33033/367241
CR  - Öztürk, S., & Öztürk, N. (2016). YAPAY ARI KOLONİ ALGORİTMASI KULLANILARAK GÖRÜNTÜ İYİLEŞTİRME YÖNTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ. Gazi University Journal of Science Part C: Design and Technology, 4(4), 173-183. https://dergipark.org.tr/en/pub/gujsc/issue/45198/565979
CR  - Pan, W. T. (2012). A new Fruit Fly Optimization Algorithm: Taking the financial distress model as an example. Knowledge-Based Systems, 26, 69-74. https://doi.org/10.1016/J.KNOSYS.2011.07.001
CR  - Sarıdağ, Ö., & Doğan, A. (2021). V2G Şarj İstasyonlarının Optimum Konum ve Kapasitelerinin Gri Kurt Optimizasyon Algoritması ile Belirlenmesi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8(2), 622-635. https://doi.org/10.35193/BSEUFBD.916804
CR  - Şenel, F. A., Yüksel, A. S., Gökçe, F., & Yiğit, T. (2018). Gri kurt optimizasyon algoritması ile iki boyutlu dizilim yazılımının geliştirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20(2), 293-306. https://doi.org/10.25092/BAUNFBED.433321
CR  - Toren, M., & Mollahasanoğlu, H. (2023). Gri Kurt optimizasyon algoritması ile güç ve dağıtım türü transformatörlerin ağırlık optimizasyonu. Nigde Omer Halisdemir University Journal of Engineering Sciences, 12(1), 96-103. https://doi.org/10.28948/NGUMUH.1127837
CR  - Xiao, C., Hao, K., & Ding, Y. (2015). An improved fruit fly optimization algorithm inspired from cell communication mechanism. Mathematical Problems in Engineering, 2015. https://doi.org/10.1155/2015/492195
CR  - Xiong, C., & Lian, S. (2021). Structural Damage Identification Based on Improved Fruit Fly Optimization Algorithm. KSCE Journal of Civil Engineering, 25(3), 985-1007. https://doi.org/10.1007/S12205-021-1115-5/METRICS
CR  - Yaylacı, E. K., Özdeş, H. N., Erdem Yılmaz, A., Üniversitesi, K., Fakültesi, M., Mühendisliği, E.-E., & Karabük, T. (2023). Geliştirilmiş Kızıl Tilki Optimizasyon Algoritması ile Da-Da Alçaltıcı Tip Dönüştürücü PI Katsayılarının Optimizasyonu. Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi, 13(1), 1-11. https://doi.org/10.7212/KARAELMASFEN.1136404
CR  - Yuan, X., Dai, X., Zhao, J., & He, Q. (2014). On a novel multi-swarm fruit fly optimization algorithm and its application. Applied Mathematics and Computation, 233, 260-271. https://doi.org/10.1016/J.AMC.2014.02.005
CR  - Zaman, H. R. R., & Gharehchopogh, F. S. (2022). An improved particle swarm optimization with backtracking search optimization algorithm for solving continuous optimization problems. Engineering with Computers, 38(4), 2797-2831. https://doi.org/10.1007/S00366-021-01431-6/TABLES/12
UR  - https://doi.org/10.47118/somatbd.1593895
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4405525
ER  -