@article{article_1595291, title={Türkçede Ünlü Uzunluğunun Katı ZÜ Kuramı Çerçevesinde Çözümlemesi}, journal={Journal of Turkish Language and Literature}, volume={65}, pages={324–336}, year={2025}, DOI={10.26650/TUDED2025-1595291}, author={Börtlü, Göktuğ and Uzun, İpek Pınar}, keywords={Türkçe, ünlü uzunluğu, Katı ZÜ kuramı, yetkilendirme, yönetim}, abstract={Açık seslem içerisinde uzun olan ünlülerin, kapalı seslemde kısa olarak yüzeye çıkması dünya dillerinde sıkça görülen bir durumdur. Kapalı seslem kısalması adı verilen bu durumun gözlemlendiği dillerden biri de Türkçedir. Katı ZÜ kuramı çerçevesinde bir ünlünün kapalı seslem içerisinde bulunması, bir sonraki çekirdeğin boş olduğu anlamına gelmektedir. Bu boş çekirdeğin yetkilendirme gücü bulunmadığından ünlü uzunluğuna neden olamamaktadır. Sözü edilen boş çekirdek, sözcük sonunda kapalı seslem bulunduran bir yapıda son boş çekirdek (SBÇ) olarak adlandırılmaktadır. RT# ünsüz kümelerini bulunduran sarp, ters, alt vb. sözcüklerin varlığı, ünsüz kümelerinin arasındaki boş çekirdeklerin yönetilmesi gerektiğinden, Türkçede SBÇ’nin yönetim gücünün bulunduğunu göstermektedir. Yönetim gücü olan SBÇ’nin kuramsal olarak yetkilendirme gücü de olması gerekmektedir. Yetkilendirme gücü bulunan SBÇ’den dolayı yüzeyde *zamaːn yapısının ortaya çıkması beklenebilir, ancak Türkçede ünlü uzunluğunu yalnızca ezgisel olarak dolu bir çekirdeğin, diğer bir deyişle, bir ünlünün yetkilendirebildiği anlaşılmaktadır (zaman ~ zamaːnɨ). Türkçede diğer bir uzun ünlü türü, kapalı ya da açık seslemde herhangi bir değişkenlik göstermeyip hep uzun olarak yüzeye çıkan ünlülerdir. Bu ünlülerin uzun olmasının nedeni, uzun ünlünün başının kendi tamlayıcısını yetkilendirmesidir.}, number={2}, publisher={İstanbul Üniversitesi}