@article{article_1595857, title={ANKARA NALLIHAN IULİOPOLİS 1 NO’LU BİZANS KİLİSESİ: ARKEOLOJİK VE TARİHSEL İNCELEME}, journal={Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi}, pages={105–123}, year={2025}, DOI={10.30794/pausbed.1595857}, author={Gur, Durmus and Demir, Deniz and Çelik, Tolga}, keywords={Ankara, Bizans, Iuliopolis, Kilise, Nallıhan.}, abstract={Luliopolis günümüzde, Aladağ Çayı’nın (Skopas Nehri) geçtiği Sarılar Köyü civarında yer almaktadır. Kent, 1950’lerde Sarıyar Barajı’nın inşa edilmesiyle sular altında kalmıştır. Kente ait kalıntıların birçoğu Sarıyar Barajı’nın kuzeydoğusundaki yamaçta görülmektedir. 1991 yılından itibaren kurtarma kazılarıyla büyük bölümü açığa çıkartılan Iuliopolis Nekropolü, baraj göletinin kuzeydoğusundaki kalker kayalıklar üzerinde yer almaktadır. 1991 yılındaki ilk arkeolojik çalışmalar, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin denetiminde kentin nekropolünde kurtarma kazıları adıyla başlatılmıştır. 1991’den 2009 yılına kadar ara verilen nekropol kazıları, hayalperest define avcılarının yaptığı kaçak kazılarla zarar görmüştür. Uzun bir aradan sonra Iuliopolis yapılarını açığa çıkartmak, tahribatları önlemek ve kentin kalıntılarını korumak amacıyla 2009 yılında yeniden arkeolojik incelemeler başlatılmış olup bu çalışmalar, günümüzde devam ettirilmektedir. Bu makale, Ankara’nın Nallıhan ilçesinde bulunan Iuliopolis antik kentindeki 1 Numaralı Bizans Kilisesi’nin 2012-2015 yılları arasındaki kazı çalışmalarını ve elde edilen bulguları detaylı olarak incelemektedir. İlk evrede 3.-4. yüzyıllarda kayaya oyulmuş bir şapel olarak inşa edilen yapı, 5.-6. yüzyıllarda üç nefli bir bazilikaya dönüştürülmüştür. Kilise, 11. yüzyıla kadar kullanılmıştır. Kazılarda elde edilen mimari bulgular, seramik parçaları, tuğla ve kiremit kalıntıları, kilisenin dönemin diğer Bizans yapılarıyla benzer özellikler taşıdığını göstermektedir. Ayrıca, Aziz Theodore’nin yaşamına dair hikâyeler, kilisenin bu azize ithaf edilmiş olabileceğini düşündürmektedir. Makale, Iuliopolis’in Bizans dönemindeki dini ve toplumsal yaşamına ışık tutmayı amaçlamaktadır.}, number={70}, publisher={Pamukkale Üniversitesi}