@article{article_1598356, title={İngiliz Maliyeciler Lord Hobart ve Morgan Hugh Foster’ın İstanbul Serüveni (1861-1863)}, journal={Hazine-i Evrak Arşiv ve Tarih Araştırmaları Dergisi}, volume={7}, pages={177–203}, year={2025}, DOI={10.59054/hed.1598356}, author={Çakmak, Hasan Ali}, keywords={Lord Hobart, Morgan Hugh Foster, Osmanlı maliyesi, 1861 Mali Krizi.}, abstract={Osmanlı maliyesi üzerine en çok rapor yazılan dönemlerden birisi 1861-1863 yılları arasında yaşanmıştır. İmparatorluk ekonomisinin birçok krizle boğuştuğu ve parasal istikrarsızlığın başkentte ender görülen sosyal içerikli bir kargaşaya yol açtığı bu dönemi diğerlerinden ayıran, yabancı uzmanların da süreci izlemeleri ve devlet adamlarının aldıkları kararlarda aktif bir rol oynamalarıdır. 1861 yılında yaşanan başarısız Mirès Borçlanması üzerine İngiltere tarafından İstanbul’a gönderilen Lord Hobart ve Morgan Hugh Foster, süreci takip eden bu yabancı uzmanlardan ikisi olup Osmanlı Devleti’nin mali açmazdan kurtularak bir müddet rahat nefes almasına yardımcı olmuşlardır. Düzenledikleri 42 sayfalık raporlarıyla Osmanlı Devleti’nde yıllık bir bütçe yapılıp yayımlanması, millî banka kurulması ve devlet daireleri ile sarayın borçlanma olanağının sınırlandırılması gibi yapısal bazı öneriler getiren bu maliyeciler hakkında az sayıda araştırma bulunmaktadır. Başkentte bulundukları dönem ve raporları ayrı ayrı incelemelere konu olmasına karşın faaliyetleri yerli-yabancı arşiv belgeleri ile gazeteler kullanılıp bir bütün olarak tetkik edilmemiştir. Bu maksatla bu makalede Osmanlı maliyesinin Kırım Savaşı’ndan (1853-1856) sonra finansal açıdan bozulma süreci irdelenerek tarihsel bir zemin inşa edilip İngiliz maliyecilerin ülkeleri tarafından seçilişi ve görevlendirme süreci ele alınmıştır. Bu şahısların ilk temasları ve icraatına değinildikten sonra raporlarını nasıl tanzim ettikleri, şahit oldukları kayda değer gelişme ve engeller ile Osmanlı maliyesinin modernleşmesine olan katkılarının başarılı olup olmadığı tartışılmıştır.}, number={7}, publisher={T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı}