TY  - JOUR
T1  - An Overview of the Psychological Effects of the Earthquakes in Türkiye through Five Stories
TT  - Türkiye’de Yaşanan Depremlerin Psikolojik Etkilerine Beş Öykü Üzerinden Bir Bakış
AU  - Arseven, Tülin
PY  - 2024
DA  - December
Y2  - 2024
DO  - 10.22559/folklor.3822
JF  - Folklor/Edebiyat
JO  - folk/ed
PB  - Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1300-7491
SP  - 1287
EP  - 1300
VL  - 30
IS  - 120 Ek
LA  - en
AB  - The number of earthquake-themed literary texts in Turkish literature is inverselyproportional to the frequency and impact of earthquakes in Türkiye. This studyexamines earthquake-themed stories in Turkish literature regarding the effects ofearthquakes on human psychology. Economic losses caused by earthquakes are, ofcourse, an essential issue. It is also natural to deal with this issue in literary texts.The psychological impact of earthquakes is as crucial as economic losses. On theother hand, few literary texts deal with the psychological effects of earthquakes.Accordingly, few stories have been written about the psychological impactsof the earthquake, most of which are about the 1999 Gölcük earthquake. TheGölcük earthquake caused extensive damage with economic and psychologicalconsequences. This study is based on qualitative research, whereby five storieswritten after the 1999 Gölcük Earthquake were selected using the purposivesampling method. The stories (How I Fell Out of Bed, The Wrong Person, DearHate, Without Breaking Faults, and Benefactors) were analysed by focusing onthe inquiry of which aspects of the stories address the psychological problemscaused by the earthquake on individuals. The selected stories have differentcharacteristics in terms of genre and format. The stories belong to Orhan Duru,Mebuse Tekay, Hakan Şenocak, Ahmet Ümit and Barış Bıçakçı, who are renownedauthors of recent Turkish literature. In the selection of the story, I paid attention tothe stories dealing with different aspects of individuals’ inner world. As a result ofthe analysis, the destructive effects of earthquakes on people’s mental and spiritualhealth were determined showing that short-stories, as an important literary genrehelps us understand and empathize with people who survived an earthquake.
KW  - earthguake
KW  - short-story
KW  - Turkish literature
KW  - Türkiye
KW  - Gölcük
N2  - Türk edebiyatında deprem temalı edebî metinlerin sayısı, Türkiye’de yaşanandepremlerin sıklığı ve etkileri ile ters orantılıdır. Deprem konulu edebî metinlerinbüyük bölümü, depremin ekonomik sonuçlarını tartışmaya açmaktadır. Depreminneden olduğu ekonomik kayıplar elbette önemli bir sorundur ve bu konunun edebîmetinlerde ele alınması da doğaldır. Ancak depremlerin bireyin psikolojisi üzerindeyarattığı etki de ekonomik kayıplar kadar önemli bir konudur. Buna karşın depremlerinbireyin psikolojik durumuna etkisini ele alan edebî metin sayısı azdır. Bunabağlı olarak depremin psikolojik etkileri hakkında yazılmış az sayıda öykü vardır.Bu öykülerin de büyük bölümü 1999 Gölcük depremi hakkındadır. Gölcük depremi,çok büyük can ve mal kaybına yol açmış ve ekonomik ve psikolojik açıdanönemli sonuçlar doğurmuştur. Bu çalışma, depremin insan psikolojisi üzerindekietkilerine ilişkin Türk edebiyatında yer alan deprem temalı öyküleri inceleyen nitelbir araştırmadır. Bu çalışmada örnek olarak seçilen beş öykü analiz edilmiştir.Amaçlı örnekleme tekniği kullanılarak 1999 Gölcük Depremi sonrasında yazılmışve odağına Gölcük depreminin psikolojik etkilerini alan beş öykü seçilmiştir.Seçilen öyküler, tür ve biçim yönünden farklı özellikler taşımaktadır. Öyküler, sondönem Türk edebiyatının önemli yazarları olan Orhan Duru, Mebuse Tekay, HakanŞenocak, Ahmet Ümit ve Barış Bıçakçı’ya aittir. Öykü seçiminde öykünün bireyiniç dünyasının farklı yönlerini ele almasına dikkat edilmiştir. Öyküler (YataktanNasıl Düştüm, Yanlış İnsan, Sevgili Nefret, Faylar Kırılmadan ve İyilikseverler),depremin bireylerde yarattığı psikolojik sorunların metinlerde hangi yönleriyleele alındığı sorgulamasına odaklanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucundadepremlerin insanların ruh ve akıl sağlığı üzerindeki yıkıcı etkileri tespit edilmeyeçalışılmıştır. Öykü türünün, depremi yaşayan insanların duygu durumlarını anlamadave empati kurmada önemli bir rol oynadığı tespit edilmiştir.
CR  - Akbar, Z. & Witruk, E. (2016). Coping mediates the relationship between gender and posttraumatic
growth. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 217. 1036-1043.
CR  - Arpat, E. & Şaroğlu, F. (1972). The east Anatolian fault system thought on its. Bulletin of the Mineral
Research and Exploration.78, 44-50.
CR  - Bıçakçı, B. (2020). Baharda yine geliriz (12th ed.) İletişim.
CR  - Bryman, A. (2008). Soscial research methods (4rd ed.) Oxford University Press.
CR  - Burkovik, H. Y. (2004). Sosyal fobi. Timaş.
CR  - Cowley, M. & Byrne, R. M. J. (2005). When falsification is the only path to truth. Proceedings of the
27th Annual Conference of the Cognitive Science Society (pp: 512-517) Erlbaum Mahwah.
CR  - Creswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research desing: Choosing among five traditions. Sage.
Cüceloğlu, D. (2020). Savaşçı (65th ed.) Remzi.
CR  - Çitilci, A. T. (2012). Piyasa profesyonellerinin yatırım kararlarındaki davranış boyutu: Bir araştırma.
[Doctoral Thesis]. Marmara University, Banking and Insurance Institute, Department of Banking.
CR  - Denis, P. (2007 [2006]). Fobiler (İ. Yerguz, Trans.) Dost.
CR  - Duru, O. (2022). Yeni ve sert öyküler. Yapı Kredi.
CR  - Erickson, F. (2011). A history of qualitaive inquiry in social and educational research. Norman K.
Denzin and Yvonna S. Lincoln (Eds.) The Sage Hanbook of Qualitative Research (pp. 43-59) Sage.
CR  - Friedman M. J. (2015). Posttraumatic and acute stress disorders (6th ed.) Springer.
CR  - Glasser, W. (1999 [1998]). Kişisel özgürlüğün psikolojisi (M. İzmirli, Trans.) Hayat.
CR  - Goelitz, A. & Stewart-Khan, A. (2013). From trauma to healing: A social worker’s guide to working
with survivors. Routledge.
CR  - Güngör, E. (2019). Altruism and rationality within the framework of behavioral economics. [Master
Thesis]. Department of Economics Anadolu University, Graduate School of Social Sciences.
CR  - Helmstetter, S. (2001 [8th ed.]). İçe dönük konuşmanın gücü (H. B. Çelik, Trans.) Sistem.
CR  - Hennenhofer, G. & Heil, K. D. (2001 [?]). Korkuyu yenmek (L. Yarbaş, Trans.) İlya.
CR  - Hofmann, S. & DiBartolo, P. M. (2007 [1997]). Bilişsel terapi teknikleri. Walton T. Roth (Ed.; B.
Büyükdere, Trans.) Anksiyete terapisi (pp. 89-116) Prestij.
CR  - Işık, E. (2006). Çocuk, ergen ve erişkinlerde anksiyete bozuklukları. Erdal Işık, Yasemen Işık Taner
(Eds.) Asimetrik Paralel.
CR  - Johannesson, E., Simrén, M., Strid, H., Bajor, A. & Sadik, R. (2011). Physical activity improves symptoms
in irritable bowel syndrome: A randomized controlled trial. Am J Gastroenterol, 106(5), 915-922.
CR  - Kalyoncu, H. (2011). Ölüm korkusu ve panik atak. Boğaziçi.
CR  - Kaya, N. (2007). Sorularla panik atak. Sistem.
CR  - Ketin, İ. (1969). Kuzey Anadolu fayı hakkında. Bulletin of the Mineral Research and Exploration, 72, 1-27.
CR  - Köknel, Ö. (1992). Korkular takıntılar saplantılar (2nd ed.) Altın Kitaplar.
CR  - Köknel, Ö. (1993). Zorlanan insan (3rd Ed.) Altın Kitaplar.
CR  - Küçükay, A. (2018). Karar vermenin psikolojisi. TAAD, (35), 607-640.
CR  - Memiş Baytimur, N. (2012). The structure and theme in the stories of Orhan Duru. [Master Thesis].
CR  - The University of Fırat The Institute of Social Sciences The Department of Turkish Literature.
CR  - Monroe, K. R. (1996). The heart of altruism: Perceptions of common humanity. Princeton University Press.
CR  - Morgan, C. T. (1988 [1977]). Psikolojiye giriş ders kitabı. (H. Arıcı, I. Savaşır, et. al., Trans). Hacettepe
Üniversitesi.
CR  - Nakajima, Ş. (2012). Deprem ve sonrası psikolojisi. Okmeydanı Tıp Dergisi, (28/2), 150-155.
CR  - Nemutlu, Ö. F., Sarı, A. & Balun, B. (2023). Comparison of actual loss of life and structural damage
in 06 February 2023 Kahramanmaraş earthquakes (Mw 7.7-Mw 7.6) with estimated values. Afyon
Kocatepe University Journal of Science and Engineering. AKU J. Sci. Eng. 23 (2023) 055602,
1222-1234. https://doi.org/10.35414/akufemubid.1302254
CR  - Ninan, P. T. & Dunlop, B. W. (2007 [2006]). Anksiyete bozuklukları: Güncel tanı ve tedavisi-1. Arif
Nihat Dursun (Ed.) T. Ülker (Trans) And.
CR  - Özmen, B. (2000). 17 Ağustos 1999 İzmit Körfezi depreminin hasar durumu (rakamsal verilerle) TDV/
DR (2000) 010-53.Türkiye Deprem Vakfı.
CR  - Power, F. C., Nuzzi, R. C., Narvaez, D., Lapsley, D. K. & Hunt, T. C. (2008). Moral education: A
handbook. Praeger.
CR  - Schlick, M. (1939 [?]). Problems of ethics (D. Rynin, Trans.) Prentic-Hall.
CR  - Seligman, M. E. P. & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psycology: An introduction. Journal of the
Americon Psychological Associalion. 55(1), 5-15.
CR  - Sin, N. L. & Lyubomirsky, S. (2009). Enhancing well-being and alleviating depressive symptoms
with positive psychology interventions: A practice-friendly meta-analysis. Journal of Clinacal
Psychology. 65(5), 467-487. https://doi.org/10.1002/jclp.20593
CR  - Südaş, I. (2004). Effects of Marmara earthquake of August 17, 1999 on population and settlement: Case
of Gölcük (KOCAELİ) Aegean Geographical Journal, 13, 73-91.
CR  - Şaroğlu, F. & Güler, B. (2020). Recent deformation of the western Anatolia tectonic wedge: Block
motions caused by escape to the west. Geological Bulletin of Turkey. 2020 (63) 161-194. https://
doi.org/10.25288/tjb.593423
CR  - Şenocak, H. (2021). Sevgili nefret. Dedalus.
CR  - Tekay, M. (2002). Annem gibi olmadım. Epsilon.
CR  - Timisi, N. & Dursun, Ç. (2003). Medya ve deprem. Radyo Televizyon Üst Kurulu.
CR  - Türküm, S. (1999). Stresle başaçıkma ve iyimserlik. Anadolu Üniversitesi.
CR  - Ümit, A. (2003). Şeytan ayrıntıda gizlidir. Doğan.
CR  - Yüksel, K. (2013). Fay boşluğu. Alakarga.
CR  - Electronic References: Ando, J. & Kawamoto, T. (09.3.2024). Genetic and environmental structure of altruism characterized
by recipients in relation to personality. Medicina (Kaunas). Jun; 57(6): 593. (2021). Published
online: 8 June 2021. https://doi:10.3390/medicina57060593 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/
articles/PMC8228475/
CR  - Dubeski, N. (10.3.2024) Durkheim’s altruism as the source of his social holism: A discussion of the
viability of a social basis for moral principles, Electronic Journal of Sociology, 5(3). https://
sociology.org/ejs-archives/vol005.003/dubeski.html
CR  - Gluckman, P. (14.3.2012). Psychosocial effects of eartquake. https://www.stuff.co.nz/the-press/
opinion/perspective/6892800/Psychosocial-effects-of-the-earthquakes.
CR  - Hermsen, R. (09.3.2024). Emergent multilevel selection in a simple spatial model of the evolution of
altruism. Published: 25 October 2022. https://journals.plos.org/ploscompbiol/article?id=10.1371/
journal.pcbi.1010612 https://doi.org/10.1371/journal.pcbi.1010612
CR  - Nakaya, N., Nakamura, T., Tsuchiya, N., Narita, A., Tsuji, I., Hozawa, A. & Tomita, H. (26.02.2024).
Prospect of future housing and risk of psychological distress at 1 year after an earthquake disaster.
Psychiatry and Clinical Neurosciences, 70.4, (2016) 182-189. https://onlinelibrary.wiley.com/
doi/10.1111/pcn.12377
CR  - Presindency of The Republic of Turkey (2023). 2023 Kahramanmaraş and Hatay Eathquakes Report. https://
www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/03/2023-Kahramanmaras-ve-Hatay-Depremleri-Raporu.pdf
CR  - Tanji, F., Tomata, Y., Sekiguchi, T. & Tsuji, I. (26.2.2024). Period of residence in prefabricated
temporary housing and psychological distress after the Great East Japan Earthquake: a longitudinal
study. BMJ Open 2018;8:e018211. doi:10.1136/ bmjopen-2017-018211 https://bmjopen.bmj.com/
content/bmjopen/8/5/e018211.full.pdf
UR  - https://doi.org/10.22559/folklor.3822
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4454545
ER  -