@article{article_1606540, title={Harun Abacı, Kur’ân’ın Mâtürîdî Yorumu}, journal={Kitabiyat İlahiyat Araştırmaları İnceleme-Eleştiri Dergisi}, volume={3}, pages={122–131}, year={2025}, author={Bilen, Hazal}, keywords={Mâtürîdî, Mu’tezile, Te’vîlâtü’l-Kur’ân, Tenkit, Dilbilim}, abstract={Bu çalışma, Harun Abacı’nın Kur’ân’ın Mâtürîdî Yorumu adlı eseri üzerine yapılan analitik bir değerlendirmedir. Değerlendirmesini yaptığımız bu eser, Mâtürîdî’nin Kur’an’a yönelik yaklaşımını dilbilimsel ve kelamî bir perspektiften incelemektedir. Bu bağlamda, eser, İslami ilimler bünyesinde bulunan tefsir disiplinine akademik bir katkı sağlamaktadır. Mâtürîdî’nin Kur’an’a yaklaşımını derinlemesine ele alan eser, özellikle onun dilbilimsel veriler, belâgat unsurları ve sarf-nahiv analizleri üzerinden yaptığı değerlendirmelerle öne çıkmaktadır. Abacı, Mâtürîdî’nin Mu’tezile’ye yönelik eleştirilerini ve bu eleştirilerin dilbilimsel temellerini, tefsir geleneği içerisinde sistematik bir çerçevede sunmaktadır. Eserin yöntemi, disiplinler arası bir yaklaşım benimseyerek Mâtürîdî’nin akıl, iman ve vahiy arasındaki ilişkisini dilbilimsel verilerle desteklediğini göstermeye yöneliktir. Kitabın en dikkat çekici yönlerinden biri, Mâtürîdî’nin kelamî meseleleri tefsirde ele alırken kullandığı dilsel verilerin, nasıl ideolojik bir araç hâline geldiğini incelemesidir. O’nun akıl ile vahiy arasındaki dengeyi kurma çabası, Kur’an’ın metafizik konularına dair akılcı yorumlarıyla öne çıkmakta ve bu yaklaşımının günümüz İslam düşüncesine katkı sağladığını göstermektedir. Abacı, Mâtürîdî’nin özgür irade ve sorumluluk anlayışını, Mu’tezile’nin özgür irade ve sorumluluk anlayışıyla karşılaştırarak, her iki ekolün de kendi düşünsel çerçevesinde dilsel verileri nasıl te’vil ettiğini analiz etmektedir. Eserde bu veriler, İslam akidesi bağlamında başarılı bir şekilde tartışılırken, Mâtürîdî’nin görüşlerinin modern dönemdeki düşünsel krizlere karşı güçlü bir alternatif sunduğu da vurgulanmaktadır. Abacı, bu çalışmada Mâtürîdî’nin kelamî ilkelerini tefsirle nasıl bütünleştirdiğini, dilbilimsel temelli yorumlarını nasıl geliştirdiğini ve Mu’tezile’yi lügâvi veriler ışığında nasıl eleştirdiğini detaylandırmaktadır. Ancak, eserin dilbilimsel temellerinin oldukça üst düzeyde olması, akademik bilgisi ve Arap diline ileri düzeyde hâkimiyeti olan okuyucular için daha anlaşılır bir nitelik taşımasını sağlamaktadır. Bu nedenle, eser özellikle ileri düzey akademik çalışmalar yürüten araştırmacılara hitap etmektedir. Bu yönüyle, değerlendirmesini yaptığımız eser, benzer çalışmalar arasından sıyrılmaktadır. Abacı, bu eseriyle yalnızca Mâtürîdî ve Mu’tezile’nin düşünsel mirasını günümüz İslam dünyasına taşımakla kalmamış, aynı zamanda kelam ilminde yapılacak yeni araştırmalar için de önemli bir kaynak oluşturmuştur.}, number={1}, publisher={Samsun Üniversitesi}