@article{article_1612046, title={Osmanlı Döneminde Şemdinli’de Tütüncülük: Üretim, Ticaret ve Vergilendirme (1863-1914)}, journal={Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi}, volume={13}, pages={585–621}, year={2025}, DOI={10.18506/anemon.1612046}, author={Baş, Halit}, keywords={Şemdinli, Tütün, Osmanlı, Tütüncülük}, abstract={Amerika kıtasıyla birlikte keşfedilen tütünün kullanımı hızla yaygınlaşmış ve dünya çapında getirisi yüksek bir ticaret ürünü haline gelmiştir. Tütün bitkisinin üretim koşulları açısından çok seçici olmaması, tarımının yaygın olarak yapılmasını sağlamış, bu durum geniş topraklara sahip Osmanlı Devleti’ne de sirayet etmiştir. Diğer tarım ürünleri için pek uygun olmayan arazi yapısından dolayı Şemdinli ahalisi de nispeten daha iyi verim aldığı tütünün tarımına yönelmiş zamanla tütüncülük buranın en önemli geçim kaynağı haline gelmiştir. Şemdinli’de ziraatı yapılan tütünlerin türünden ve üretilme şeklinden kaynaklanan farklı aroması, neredeyse tamamının rağbet gördüğü İran’a gönderilmesine sebep olmuştur. Şemdinli’nin devlet merkezine uzak dağlık bir bölgede olması, ulaşım problemleri, ahalisinin geçmişten gelen esnek yönetim alışkanlıkları tütün vergilerinin tahsilatını güçleştirmiştir. Reji idaresinin tütün üretimi ve vergi tahsilatını kontrolü altına almasından sonra ahali için zorlu bir süreç başlamıştır. Tütünün üretimi ve ihracında İran ve Reji kaynaklı sorunlar ahaliyi devletle daha fazla iletişim kurmak zorunda bırakmıştır. Osmanlı merkez ve taşra yöneticileri böyle zamanlarda mümkün mertebe kendi vatandaşını destekleyen ve koruyan bir tutum sergilemiştir. Osmanlı Devleti’nde gerçekleştirilen tütüncülük faaliyetlerinin bir kesiti olan Şemdinli’nin ayrıca kendine has özellikleri de tespit edilmiştir.}, number={2}, publisher={Muş Alparslan Üniversitesi}, organization={yok.}