TY  - JOUR
T1  - ‘Viking’ Aronya Çeşidinin In Vitro Şartlarda Bitki Rejenerasyon Protokolünün Belirlenmesi
TT  - Determination of Plant Regeneration Protocol of the ‘Viking’ Aronia Cultivar under In Vitro Conditions
AU  - Nas, Zeynep
AU  - Eşitken, Ahmet
AU  - Pırlak, Lütfi
PY  - 2025
DA  - May
Y2  - 2025
DO  - 10.53471/bahce.1618731
JF  - Bahçe
PB  - Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü
WT  - DergiPark
SN  - 1300-8943
SP  - 11
EP  - 16
VL  - 54
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu çalışmada ‘Viking’ aronya çeşidinin in vitro çoğaltımı araştırılmıştır. Bu amaçla çoğaltma ortamı olarak MS besin ortamında farklı sitokinin tipleri (meta-Topolin, Benzyladenine, Thidiazuron, Kinetin) ve dozları (0.5, 1.0 mg.l⁻¹) denenmiştir. Sitokininler dışında ortama GA₃ (0.25 mg.l⁻¹) ve düşük dozda IBA (0.01 mg.l⁻¹) ilave edilmiş ve tüm uygulamalarda eşit doz kullanılmıştır. Köklenme ortamı için MS ve ½MS ortamlarında, farklı dozlarda IBA (kontrol, 0.125, 0.25, 0.5, 1.0 mg.l⁻¹) ve aktif kömür (0.5, 1.0 g.l⁻¹) denenmiştir. Çalışma sonunda bitki canlılığı, explant başına sürgün sayısı (adet), sürgün uzunluğu (cm), köklenme oranı (%), kök sayısı (adet) ve kök uzunluğu (cm) ölçülmüştür. Çalışma sonunda, tüm uygulamalarda %100 canlılık tespit edilmiştir. En yüksek sürgün sayısı TDZ içeren ortamlarda tespit edilmiş; fakat mikro çelik olarak kullanılabilecek sürgünlerin çoğu BA ve mT içerikli ortamlardan elde edilmiştir. BA ve mT içerikli ortamların 1 mg.l⁻¹ dozlarında en yüksek sürgün sayısı meydana gelmiş ve sırasıyla 16.83 ve 21.76 adet sürgün/eksplant elde edilmiştir. Kontrol dahil olmak üzere tüm uygulamalarda %100 köklenme gerçekleşmiştir. En yüksek kök sayısı 1.0 mg.l⁻¹ IBA içeren ½MS ortamında (10.17 kök/eksplant) tespit edilmiştir. ½MS ortamında, MS ortamına kıyasla daha yüksek kök sayısı elde edilmiş; fakat kök sayısının artmasıyla kök uzunluğunda kısalma tespit edilmiştir. Aklimatizasyon aşaması yüksek başarı ile sonuçlanmış, ½MS ortamındaki bitkilerin %98’i, MS ortamındakilerin ise %92.4’ü hayatta kalmıştır.
KW  - aronya
KW  - in vitro
KW  - köklenme
KW  - mikro çoğaltım
KW  - sitokinin
N2  - In this study, in vitro propagation of ‘Viking’ aronia cultivar was investigated. For this purpose, different cytokinin types (meta-Topolin, Benzyladenine, Thidiazuron, Kinetin) and concentrations (0.5, 1.0 mg.l⁻¹) were tested in MS nutrient medium for propagation medium. Except for cytokinins, GA₃ (0.25 mg.l⁻¹) and low concentration of IBA (0.01 mg.l⁻¹) were added and equal concentrations were used in all treatments. For the rooting medium, different concentrations of IBA (0.125, 0.25, 0.5, 1.0 mg.l⁻¹) and activated charcoal (0.5, 1.0 g.l⁻¹) were tested in MS and ½MS media. During the study, plant vitality, shoot number, shoot length, rooting rate, root number and root length were measured. At the end of the study, 100% viability was detected in all treatments. The highest number of shoots was observed in media containing TDZ; however, most of the shoots that can be used as micro cuttings were obtained from media containing BA and mT. The highest number of shoots occurred at 1.0 mg.l⁻¹ concentrations of media containing BA and mT and 16.83 and 21.76 shoots/explants were obtained, respectively. 100% rooting was achieved in all treatments, including the control. The highest root number was observed in ½MS medium (10.17 roots/explant) containing 1.0 mg.l⁻¹ IBA. Higher root number was obtained in ½MS medium compared to MS medium; However, it was determined that the root length decreased with the increase in the root number. The acclimatization phase has resulted in high success, 98% of plants in ½MS medium and 92.4% of plants in MS medium survived.
CR  - Kokotkiewicz, A., Jaremicz, Z. Luczkiewicz, M., 2010. Aronia plants: a review of traditional use, biological activities, and perspectives for modern medicine. Journal of Medicinal Food, 13(2), 255-269.
CR  - Engin, S.P., 2020. ‘Nero’ ve ‘Viking’ Aronya (Aronia melanocarpa (Michx) Elliot) çeşitlerinin agromorfolojik özellikleri ve farklı olgunluk seviyelerindeki meyve kalite parametrelerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Bursa.
CR  - Rusea, I., Popescu, A., Isac, V., Șutan, A., Hoza, D., 2019. High efficiency shoot multiplication from in vitro cultured meristems of Aronia melanocarpa cv. Nero. Scientific Papers. Series B. Horticulture, 63(1), 65-74.
CR  - Litwińczuk, W., 2012. Micropropagation of chokeberry by in vitro axillary shoot proliferation, in: protocols for micropropagation of selected economically-important horticultural plants. Eds: Springer, pp:179-186.
CR  - Nas, Z., Eşitken, A., Pirlak, L., 2023. The responses of ‘Viking’ aronia variety to salinity stress under in vitro conditions. Erwerbs-Obstbau, 65(6), 2547-2552.
CR  - Murashige, T., Skoog, F., 1962. A revised medium for rapid growth and bio assays with tobacco tissue cultures. Physiologia Plantarum, 15(3), 473-497.
CR  - Nas, Z., Eşitken, A., 2023. Micropropagation of an apricot (Prunus armeniaca L.) rootstock candidate. Erwerbs-Obstbau, 65(6), 2357-2365.
CR  - Nas, Z., 2021. Anaçlık potansiyel gösteren 42-01 zerdali genotipinin in vitro mikroçoğaltım özelliklerinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya, 51.
CR  - Nas, M.N., Read, P., 2004. Improved rooting and acclimatization of micropropagated hazelnut shoots.
CR  - Sivanesan, I., Saini, R.K., Kim, D.H., 2016. Bioactive compounds in hyperhydric and normal micropropagated shoots of Aronia melanocarpa (michx.) Elliott. Industrial Crops and Products, 83, 31-38.
CR  - Borsai, O., Clapa, D., Fira, A., Hârța, M., Szabo, K., Dumitraș, A., Pamfil, D., 2017. In vitro propagation of Aronia melanocarpa (Michx.) Elliott. II International Symposium on Fruit Culture along Silk Road Countries 1308, 213-222.
CR  - Rusea, I., Popescu, A., Isac, V., Șuțan, A.N., Hoza, D., 2018. Adventitious shoot regeneration from petiole explants in black chokeberry (Aronia melanocarpa). Scientific Papers, 83.
CR  - Imrak, B., Kafkas, E., Tufan, M., 2021. The investigation of the impact of different plant growth regulators on micropropagation of aronia (Aronia melanocarpa L). Agbiol 2021, 265.
CR  - Kwak, M.-C., Choi, C.-H., Choi, Y.-E., Moon, H.-K., 2015. Micropropagation of aronia (Aronia melaocarpa Elliot, black chokeberry) and its 5 varieties. Journal of Plant Biotechnology, 42(4), 380-387.
CR  - Cheng, Y., 2017. Tissue culture of Aronia melanocarpa. Protection Forest Science and Technology.
CR  - Brand, M.H., Cullina, W.G., 1990. Micropropagation of Aronia arbutifolia and A.melanocarpa. HortScience, 25(9), 1096a-1096.
CR  - Brand, M.H., Cullina, W.G., 1992. Micropropagation of red and black chokeberry (Aronia spp.). HortScience, 27(1), 81-81.
CR  - Pırlak, L., Almokar, H., 2018. Propagation of aronia (Aronia melanocarpa) with tissue culture. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 32(3), 549-558.
CR  - Polat, M., Eskimez, I., 2022. The effects of different hormone combinations on in vitro micropropagation of aronia (Aronia melanocarpa (Michx.) Elliott).
UR  - https://doi.org/10.53471/bahce.1618731
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4516085
ER  -