@article{article_1619253, title={Tevbe Sûresi 107. Âyet Bağlamında Zeyd B. Câriye’nin Kimlik Tespiti}, journal={Tokat İlmiyat Dergisi}, volume={13}, pages={111–135}, year={2025}, DOI={10.51450/ilmiyat.1619253}, author={Türk, Nurdoğan}, keywords={Tefsir, Tevbe Sûresi 107. Âyet, Zeyd b. Câriye, Kimlik.}, abstract={Tevbe Sûresi 107. âyetin tefsiri bağlamında zikrolunan Dırâr mescidi anlatısında kendilerine nifak isnad edilen ve Mescid-i Dırâr’ı yapan kişilerin kimliğini tespit noktasında bir karışıklık söz konusudur. Zeyd b. Câriye (öl. ?), bu anlatıda söylenilen grubun içinde yer alan ve kimliği muğlak olup karıştırılan bir isimdir. Kimliğindeki muğlaklık ve kendisine yöneltilen nifak isnadı, bu ismin seçimi ve çalışılmasında önemli rol oynamıştır. Nitekim geçmişte, İslâm literatüründe bu isim hakkında çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Biz de bu karışıklığın giderilebilmesi için onun kimlik tespitini ele aldık. Çalışmayı, Zeyd b. Câriye’nin kimlik tespiti yönünden incelenmesi ile sınırlandırdık. Zira bu tür kimlik tespitleri, rivayet tefsiri açısından önem arz etmektedir. Bu araştırmada tefsir alanı dışında birçok alanın ilgilendiği bir ismin incelenmesi, aynı zamanda disiplinler arası bir yaklaşımı gerekli kılmıştır. Anılan şahsın kimlik tespiti ve bu konuda oluşan problemler, çalışmanın merkezinde yer almıştır. Dolayısıyla makale, saptanan problemleri çözüme kavuşturmayı ve bu isme dair kimliği netleştirmeyi amaçlamıştır. Çalışmada, metodik olarak sırasıyla Tevbe Sûresi 107. âyetinin sebeb-i nüzûlü, kısa tefsiri ve müfessirlerin âyetle ilgili yorumlarına temas edilmiş, kaynaklarda Zeyd b. Câriye adını taşıyan diğer beş kişi tespit edilmiş, Zeyd b. Câriye’nin kimlik tespiti problemlerine değinilmiş ve nihayetinde onun kimliği netleştirilmeye çalışılmıştır. Bu araştırmanın, Zeyd b. Câriye’den gelen rivayetleri sağlıklı kritize etme bakımından alana katkı sağlayacağı umulmaktadır.}, number={1}, publisher={Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi}