TY  - JOUR
T1  - SEÇİM SİSTEMLERİNİN SİYASAL HAYATA ETKİLERİ: 1961 SEÇİMLERİ ÖRNEĞİ
TT  - THE EFFECTS OF ELECTION SYSTEMS ON POLITICAL LIFE: THE EXAMPLE OF 1961 ELECTIONS
AU  - Tekelioğlu, Osman
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
DO  - 10.59281/turkiz.1620123
JF  - Düşünce Dünyasında Türkiz
JO  - Türkiz
PB  - Türk Akademisi Siyasi Sosyal Stratejik Araştırmalar Vakfı
WT  - DergiPark
SN  - 1309-601X
SP  - 33
EP  - 54
VL  - 16
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Seçim sistemleri geçerli oyların seçime katılan siyasal partilere dağıtılmasında kullanılan teknik usullerdir. Çoğunluk sistemi yürütmede istikrarı ön plana çıkarırken, nispi temsil sistemi temsilde adaleti tesis eder. Türkiye’de 1961 öncesinde çoğunluk sistemleri uygulanırken, bu tarih itibarıyla nispi temsil sistemlerine geçilmiştir. Nispi temsil sistemlerinin bir uygulama biçimi olan barajlı d’Hondt usulüne göre gerçekleştirilen 1961 seçimleri sonrası Türk siyasal hayatında ilk koalisyon hükümetleri kurulmuştur. Bu durum temsilde adalet ilkesi üzerinde duran nispi temsil sistemleri ile hükümet istikrarı arasındaki ilişkiyi incelemeyi gerekli kılmaktadır. Çalışmanın amacı 1961 seçimlerini seçim sistemleri üzerinden değerlendirirken kurulan koalisyon hükümetlerinin sebeplerini incelemektir. Bu çalışma, literatür taraması yöntemiyle yürütülecek ve ulaşılan veriler, doküman analizi yöntemiyle sistematik bir şekilde değerlendirilecektir.
KW  - Seçim
KW  - Seçim Sistemi
KW  - Türkiye
KW  - Koalisyon
KW  - Yönetimde İstikrar
N2  - Electoral systems are technical methods used to allocate valid votes to political parties participating in elections. While the majority system emphasizes stability in the executive, the proportional representation system ensures fairness in representation. Prior to 1961, majority systems were applied in Turkey; however, proportional representation systems were adopted starting from this date. Following the 1961 elections, which were conducted using the d’Hondt method with thresholds—an application of proportional representation—the first coalition governments were established in Turkish political life. This development calls for an examination of the relationship between proportional representation systems, which prioritize fairness in representation, and government stability. The aim of this study is to explore the reasons behind the formation of coalition governments, while evaluating the 1961 elections through the lens of electoral systems. This study will be conducted through the literature review method, and the data obtained will be systematically analyzed using the document analysis method.
CR  - Abadan, N. (1966). Anayasa ve Siyasi Bilimler Açısından 1965 Seçimlerinin Tahlili, Ankara: Sevinç Matbaası.
CR  - Armağan, S. (1967). Türkiye’de Parlamento Seçimleri, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, (33): 45-100.
CR  - Aydın, S. ve Taşkın, Y. (2017). 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
CR  - Cop, B. (2018). Türkiye’de Seçim Sistemleri. (Çev. Ümit Dertli). İstanbul: Tekin Yayınevi.
CR  - Çavdar, T. (2004). Türkiye’nin Demokrasi Tarihi (1950’den Günümüze). Ankara: İmge Yayınevi.
CR  - Erdoğan, M. (2016). Türkiye’de Anayasalar ve Siyaset. Ankara: Hukuk Yayınları.
CR  - Gökçen, S. (2020). İki Darbe Arası Türk Demokrasisi (1961-1980). Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, (67): 241-264.
CR  - Kılağız, N. (2010). Türk Siyasal Hayatında 1965 Seçimleri. Ankara: Berikan Yayınevi.
CR  - Köse, İ. (2014). Çok Partili Siyasal Hayat, Partilerin Seçim Beyannameleri ve Propaganda Görselleri (1950-2011). İletişim ve Diplomasi, 2(3): 155-195.
CR  - Önder, T. (2019). Türkiye’de Parti Sistemi: Tarihsel Bir Analiz. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 511-534.
CR  - Sabuncu, M. Y. (2006). Seçim Barajları ve Siyasal Sonuçları. Anayasa Yargısı, (23): 190-197.
CR  - Teziç, E. (1976). 100 Soruda Siyasal Partiler. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
CR  - Tuncer, E. (2006). Türkiye’de Seçim Uygulamaları/Sorunları Işığında Temsilde Adalet-Yönetimde İstikrar İlkelerinin İşlevselliği. Anayasa Yargısı Dergisi, (23): 167-182.
CR  - Tuncer, E. (2002). Osmanlı’da Günümüze Seçimler. Ankara: Tesav Yayın.
CR  - Tuncer, E. (2012). 1961 Seçimleri. Ankara: Tesav Yayınları.
CR  - Varlık, Ü. ve Ören, B. (2001). Seçim Sistemleri ve Türkiye’de Seçimler. İstanbul: Der Yayınları.
CR  - Yavaşgel, E. (2014). Temsilde Adalet ve Siyasal İstikrar Açısından Seçim Sistemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
UR  - https://doi.org/10.59281/turkiz.1620123
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4522008
ER  -