@article{article_1620716, title={D’Holbach’ın Felsefesinde Doğa ve İnsan}, journal={Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi}, pages={111–126}, year={2025}, DOI={10.55256/temasa.1620716}, author={Kaya, Mustafa}, keywords={D’holbach, Aydınlanma, Materyalizm, Doğa, İnsan}, abstract={18. yüzyıl Fransız Aydınlanma felsefesinin anahtar sözcüğü doğa olmakla birlikte bu yüzyılın önemli kazanımlarından biri, materyalist düşüncenin gelişimidir. Materyalist düşünce, Fransız Aydınlanma felsefesi içinde yeni bir ivme kazanmıştır. Bu ivmeyi sağlayan düşünürlerin başında ise Baron d’Holbach (1723-1789) gelmektedir. Doğanın Düzeni (Systeme de la Nature) adlı eseri, “materyalizmin incili” olarak kabul edilir; çünkü bu kitap, materyalizmin sürekliliğini destekleyen doğa, hareket, madde, meydana gelen her şeyin düzenliliği, düzen ve rastlantının doğası gibi temel motifleri sistematik bir biçimde özetlemektedir. Var olan her şeyin maddeden oluştuğu ve maddi süreçlerle açıklanabileceği görüşü ile materyalist, doğal dünyanın kendi içinde açıklanabileceği ve doğaüstü güçlere ihtiyaç duyulmadığı görüşüyle natüralist, zihin ve bedenin birbirinden farklı ve bağımsız iki varlık olmadığı görüşü ile ise monist bir felsefe ortaya koyarak d’Holbach, materyalizmi sistematik bir yapıya kavuşturmuş, onu belirsizlikten kurtarmış ve 19. yüzyıl Almanya’sında güçlü bir etki bırakmayı başarmıştır. Biz de bu çalışmada Fransız Aydınlanma felsefesi bağlamında, insanlık için zararlı olduğunu düşündüğü dini düşünceye yönelik yıkıcı ve eleştirel; materyalizm ve empirizme dayalı doğalcı ve bilimsel düşünce sistemiyle ise kurucu ve olumlu nitelikte görüşler ortaya koyan Baron d’Holbach’ın doğa ve insana dair görüşlerini Fransız Aydınlanma felsefesi’nin genel özelliklerini de dikkate alarak analiz edeceğiz.}, number={23}, publisher={Arslan TOPAKKAYA}