@article{article_1621396, title={CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE EĞİTİMDE ASKERÎ BİLİNCİN YERLEŞTİRİLMESİ: MİLLÎ SAVUNMA DERSLERİ VE MÜFREDATININ İNCELENMESİ}, journal={Belgi Dergisi}, pages={75–108}, year={2025}, DOI={10.33431/belgi.1621396}, author={Demir, Enes Mert}, keywords={Millî Savunma Dersleri, Askerlik, Savunma ve Güvenlik, Seferberlik, Ders Müfredatı.}, abstract={Cumhuriyet’in kuruluşuyla birlikte eğitim, ülkenin kalkınması adına öncelikli konuların başında gelmiş; bu kapsamda eğitim alanında çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Eğitim sisteminde önemli bir yer tutan müfredat programları ise bu sahada hedeflere ulaşabilmek adına uygulanacak yöntemleri ve amaçları belirlemiştir. Dolayısıyla Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren okulların müfredatında ihtiyaca göre düzenlemeler hayata geçirilmiştir. Bu çerçevede müfredat programlarına dâhil edilerek lise ve dengi okullarda okutulan derslerden biri de “Millî Savunma” olmuştur. Önceleri “Askerlik” adıyla okutulan bu ders, 1954’te yapılan düzenlemeyle “Millî Savunma” dersleri adını almıştır. Söz konusu dersin, resmi ve özel liselerin tüm sınıflarında okutulması kararlaştırılmıştır. Özellikle II. Dünya Savaşı sonrası ortaya çıkan uluslararası dengeler ile savunma ve güvenlik konularının Türkiye Cumhuriyeti idaresince ehemmiyetli addedilmesi, Türk eğitim sisteminde de millî savunma konusunun beka düzeyinde önemli görülmesine sebep olmuştur. Öyle ki lisedeki tüm sınıflarda okutulan “Millî Savunma” derslerinin müfredat ve içeriği ihtiyaca ve güvenlik doktrinlerine göre zaman zaman güncellenmiştir. Bu dersle; gençlerin, millî savunma ve askerlikle ilgili temel bilgilere sahip olması, aynı zamanda millî hak ve menfaatler konusunda bilinçlendirerek vatanseverlik duygularının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Derslerin dışında kamp, konferans gibi etkinlerin düzenlenmesi de ders verilen önemi ortaya koymaktadır. Bu makalede liselerde okutulan “Millî Savunma” derslerinin amacı, kapsamı ve müfredat içerikleri, özgün bir şekilde incelenmiştir. Konunun sınırlılığı bağlamında, dersin müfredata dâhil edilmesi ile geçirdiği müfredat güncellemelerinden hareketle 1949-1962 arası dönem ele alınmıştır. Böylece ortaöğretimde okuyan Türk gençlerine, millî savunma ve askerlik konularında hangi seviyede bilgi ve değerlendirme yetisinin kazandırılmaya çalışıldığının ortaya konulması hedeflenmiştir. Elde edilen bulgularım, nitel araştırma yöntemiyle analizi ve değerlendirmesi yapılmıştır. Çalışmanın kaynaklarını, Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan genelge ve müfredat programları ile konuya ilişkin literatür oluşturmaktadır.}, number={30}, publisher={Pamukkale Üniversitesi}