@article{article_1621734, title={Ebû Hanîfe’nin El-Fıkhu’l-Ekber Eseri Bağlamında Gelişen Kelâmî Bir Tartışma: Allah’ın Sayı Açısından Birliği Meselesi}, journal={Mizanü’l-Hak: İslami İlimler Dergisi}, pages={25–48}, year={2025}, DOI={10.47502/mizan.1621734}, author={Harman, Vezir}, keywords={Kelâm, Ebû Hanîfe, İmam Eş’arî, Vâhid, Sayı}, abstract={Kelâm ilmi, marifetullah konusunda aklî ve naklî delillere dayanarak ulaştığı bilgilerle her dönemin anlam dünyasına hitap edecek bir din dili ve kültürü oluşturmaya çalışan aktif ve gelişmeye açık ilmî bir disiplindir. Kelâm âlimleri zâhirî ifadeler açısından birbirlerine zıt görüşler ortaya koyarken, bazen aslî, çoğu zaman ise lafzî bir ihtilaf içine düşmektedirler. Bu bağlamda bu çalışmada, Ebû Hanîfe’nin el-Fıkhu’l-Ekber adlı eserinde geçen marifetullah konusunda Allah’ın vahdaniyetine dair “Allah vâhiddir. Fakat sayı açısından değil” ifadesinin, Kelâm âlimleri ve şârihler tarafından nasıl değerlendirildiğinin ve konu etrafında getirilen yorumlarının ve görüşlerinin kritiği yapılmaktadır. Bazı şerhlerde “Allah, sayı açısından birdir” şeklinde İmam Eş‘arî’ye nispet edilen ifade ile birlikte zahirde ciddi bir ihtilaf ortaya çıkmaktadır. Çalışmamızda kelam kitaplarında, şerhlerde ve Osmanlı döneminde bu konuda yazılan üç risalede meselenin nasıl değerlendirildiği ele alınmaktadır. Araştırma sonunda Allah’ın sayı açısından vâhid olduğunu ispat edenlerin ve nefyedenlerin lafzî bir ihtilaf içinde olduğu ve birbirlerini tekfir etmedikleri anlaşılmıştır. Ayrıca Allah’ın cüz’i hakiki olduğu ve kısımlara ayrılmadığı konusunda ortak bir görüş belirttikleri tespit edilmiştir.}, number={20}, publisher={İzmir Katip Çelebi Üniversitesi}, organization={yok}