TY  - JOUR
T1  - Kardiyovasküler Hastalıklarda Egzersiz Konulu Çevrimiçi Bilgilerin İçeriğinin, Kalitesinin ve Okunabilirliğinin Araştırılması
TT  - Investigation of the Content, Quality and Readability of Online Information on Exercise in Cardiovascular Diseases
AU  - Cimen, Yasin Ali
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
DO  - 10.59244/ktokusbd.1622151
JF  - KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi
JO  - KTOKUSB-D
PB  - KTO Karatay Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2717-8501
SP  - 69
EP  - 81
VL  - 6
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Amaç: Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) toplumda önde gelen ölüm nedenidir. KVH için kesin bir tedavi olmasa da egzersiz KVH'nin ilerlemesini ve komplikasyonlarını azaltabilir. Teknolojik gelişmelerle birlikte bireylerin internet üzerinden KVH ve egzersiz hakkında bilgiye erişimi artmaktadır. İnternet bilgilerinin doğruluğu ve güvenilirliği önem kazanmaktadır. Çalışmamızın amacı KVH egzersizleri hakkındaki çevrimiçi bilgilerin içeriğini, kalitesini ve okunabilirliğini değerlendirmektir.Gereç ve Yöntemler: 12 Ocak 2025'te Google'da kardiyovasküler hastalıklarda egzersiz anlamına gelen Türkçe 'kardiyovasküler hastalıklarda egzersiz' anahtar kelimesiyle arama yapıldı. 39 web sitesi belirlendi. Web siteleri sahiplerine göre hastane, klinik, sağlık sayfaları, tıp doktoru ve genel olmak üzere beş kategoriye ayrıldı. Web sitelerinin güvenilirliği ve kalitesi Journal of the American Medical Association (JAMA) ve DISCERN puanları kullanılarak değerlendirildi. Okunabilirlik düzeyi Atesman skorlaması kullanılarak değerlendirildi. Sonuçlar: Bu platformlardaki çevrimiçi bilgiler JAMA puanlamasına göre genel olarak orta düzeyde güvenilirdi ve kategoriler arasında anlamlı bir fark yoktu (p>0,05). Sayfalar DISCERN puanlamasına göre genel olarak iyi kalitedeydi ve kategoriler arasında anlamlı bir fark yoktu (p>0,05). Atesman puanlamasına göre okunabilirlik düzeyleri orta düzeyde zorluktaydı ve kategoriler arasında anlamlı bir fark yoktu (p>0,05).Sonuç: Kardiyovasküler hastalıklarda egzersizle ilgili web sitelerinin içerikleri okunabilirlik, kalite ve güvenilirlik açısından iyileştirilmeli ve yetkin kişiler tarafından hazırlanmalıdır. Ayrıca bu konuda bir kontrol mekanizması ve standardizasyon oluşturulmalıdır.
KW  - egzersiz
KW  - internet
KW  - kalite
KW  - kardiyovasküler hastalıklar
KW  - okunabilirlik
N2  - Objective: Cardiovascular diseases (CVD) are the leading cause of death in the population. Although there is no definitive treatment for CVD, exercise may reduce the progression and complications of CVD. With technological developments, individuals accessing information about CVD and exercise from the internet is increasing. The accuracy and reliability of internet information is gaining importance. The aim of our study was to evaluate the content, quality and readability of online information on CVD exercises.Materials and Methods: On 12 January 2025, Google was searched with the Turkish keyword ‘kardiyovasküler hastalıklarda egzersiz’, which means exercise in cardiovascular diseases. 39 websites were identified.  Websites were categorised into five according to their owners: hospital, clinic, health pages, medical doctor and general. The reliability and quality of the websites were assessed using the Journal of the American Medical Association (JAMA) and DISCERN scores, and readability was assessed using the Atesman score.Results: Online information on these platforms was generally moderately reliable according to JAMA scoring, with no significant difference between categories (p>0.05). Pages were generally of good quality according to DISCERN scoring, with no significant difference between categories (p>0.05). According to Atesman scoring, readability levels were of moderate difficulty and there was no significant difference between the categories (p>0.05).Conclusion: The content of websites related to exercise in cardiovascular diseases should be improved in terms of readability, quality and reliability and should be prepared by competent people. In addition, a control mechanism and standardization should be established in this regard.
CR  - Altun, B., Arici, M., Nergizoglu, G., Derici, U., Karatan, O., Turgan, C., Sindel, S., Erbay, B., Hasanoglu, E., & Caglar, S. (2005). Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey (the PatenT study) in 2003. J. Hypertens., 23(10), 1817-1823. https://doi.org/10.1097/01.hjh.0000176789.89505.59
CR  - Atesman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. Dil Dergisi, 58(71-74).
CR  - Bressler, J., Knopman, D. S., Sharrett, A. R., Gottesman, R. F., Penman, A., Chang, P. P., Rosamond, W. D., Boerwinkle, E., & Mosley, T. H. (2017). Incident heart failure and cognitive decline: the atherosclerosis risk in communities study. J. Card. Fail., 23(1), 47-55.
CR  - Briffa, T. G., Kinsman, L., Maiorana, A. J., Zecchin, R., Redfern, J., Davidson, P. M., Paull, G., Nagle, A., & Denniss, A. R. (2009). An integrated and coordinated approach to preventing recurrent coronary heart disease events in Australia. MJA, 190(12), 683.
CR  - Bujnowska-Fedak, M. M., & Węgierek, P. (2020). The impact of online health information on patient health behaviours and making decisions concerning health. Int. J. Environ. Res. Public Health, 17(3), 880. https://doi.org/https://doi.org/10.3390/ijerph17030880
CR  - Charnock, D., Shepperd, S., Needham, G., & Gann, R. (1999). DISCERN: an instrument for judging the quality of written consumer health information on treatment choices. JECH, 53(2), 105-111. https://doi.org/https://doi.org/10.1136/jech.53.2.105
CR  - Contador, I., Del Ser, T., Llamas, S., Villarejo, A., Benito-León, J., & Bermejo-Pareja, F. (2017). Impact of literacy and years of education on the diagnosis of dementia: A population-based study. J. Clin. Exp. Neuropsychol., 39(2), 112-119. https://doi.org/https://doi.org/10.1080/13803395.2016.1204992
CR  - Cuan-Baltazar, J. Y., Muñoz-Perez, M. J., Robledo-Vega, C., Pérez-Zepeda, M. F., & Soto-Vega, E. (2020). Misinformation of COVID-19 on the internet: infodemiology study. JPHS, 6(2), e18444. https://doi.org/10.2196/18444
CR  - Dogan, B. (2015). Okuma ve görsel okumanın bir metnin ana düşüncesini bulma ile metni analiz etme üzerine etkilerinin belirlenmesi. EÜSBED, 9(2), 67-84.
CR  - Gottesman, R. F., Albert, M. S., Alonso, A., Coker, L. H., Coresh, J., Davis, S. M., Deal, J. A., McKhann, G. M., Mosley, T. H., & Sharrett, A. R. (2017). Associations between midlife vascular risk factors and 25-year incident dementia in the Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC) cohort. JAMA neurology, 74(10), 1246-1254. https://doi.org/doi:10.1001/jamaneurol.2017.1658
CR  - Gottesman, R. F., Schneider, A. L., Albert, M., Alonso, A., Bandeen-Roche, K., Coker, L., Coresh, J., Knopman, D., Power, M. C., & Rawlings, A. (2014). Midlife hypertension and 20-year cognitive change: the atherosclerosis risk in communities neurocognitive study. JAMA neurology, 71(10), 1218-1227. https://doi.org/10.1001/jamaneurol.2014.1646
CR  - Jackson, R. H., Davis, T. C., Bairnsfather, L. E., George, R. B., Crouch, M. A., & Gault, H. (1991). Patient reading ability: an overlooked problem in health care. South. Med. J., 84(10), 1172-1175. https://doi.org/https://doi.org/10.1097/00007611-199110000-00004
CR  - Johansen, M. C., Langton-Frost, N., & Gottesman, R. F. (2020). The role of cardiovascular disease in cognitive impairment. Curr. Geriatr. Rep., 9(1), 1-9. https://doi.org/https://doi.org/10.1007/s13670-020-00309-7
CR  - Kalyoncu, R., & Memis, M. (2024). Türkçe İçin Oluşturulmuş Okunabilirlik Formüllerinin Karşılaştırılması ve Tutarlılık Sorgusu. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 12(2), 417-436. https://doi.org/https://doi.org/10.16916/aded.1434650
CR  - Kayikcioglu, M., & Oto, A. (2020). Control and management of cardiovascular disease in Turkey. Circ., 141(1), 7-9. https://doi.org/https://doi.org/10.1161/Circulationha.119.037606
CR  - Keskin, T., Ergan, M., Ünüvar, B. S., & Başkurt, Z. (2024). Yaşlilarda egzersiz ile ilgili türkçe web sitelerinin okunabilirlik, güvenirlik ve kalite açisindan değerlendirilmesi. spormetre, 22(4), 63-72. https://doi.org/https://doi.org/10.33689/spormetre.1472811
CR  - Noble, K., Glosser, G., & Grossman, M. (2000). Oral reading in dementia. BRAIN LANG, 74(1), 48-69. https://doi.org/https://doi.org/10.1006/brln.2000.2330
CR  - Otu, M., & Karagozoglu, S. (2022). Investigating the Websites in Turkey that Providing Information on Fibromyalgia Syndrome by Readability, Content and Quality. Turk J Osteoporos., 28(1), 19. https://doi.org/10.4274/tod.galenos.2021.75508
CR  - Ozduran, E. (2022). “Bel Ağrısı” ile İlgili Türkçe İnternet Kaynaklı Hasta Eğitim Materyallerinin Okunabilirliklerinin Değerlendirilmesi. Journal of DEU Medical Faculty, 36(2), 135-150. https://doi.org/https://doi.org/10.18614/deutip.1174522
CR  - Ozturk, T. (2021). Üniversitelere ait internet web sitelerinin ortodonti hastaları için sağladığı bilgi kalitesinin değerlendirilmesi. Selcuk Dent J, 8 (1), 106-112.
CR  - Perez-Terzic, C. M. (2012). Exercise in cardiovascular diseases. PM&R, 4(11), 867-873. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.pmrj.2012.10.003
CR  - Pirincci, C. S., & Cihan, E. (2024). Türkiye’de Yapılan Lenfödem Konulu Tezlerin Bibliyometrik Analizi. İzmir democr. univ. health sci. j., 7(1), 101-108.
CR  - Powell, J., & Clarke, A. (2006). Internet information-seeking in mental health: population survey. BJPsych, 189(3), 273-277. https://doi.org/https://doi.org/10.1192/bjp.bp.105.017319
CR  - Roffi, M., Patrono, C., Collet, J.-P., Mueller, C., Valgimigli, M., Andreotti, F., Bax, J., Borger, M., Brotons, C., & Chew, D. (2016). ESC Scientific Document Group. 2015 ESC Guidelines for the management of acute coronary syndromes in patients presenting without persistent ST-segment elevation: Task Force for the Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J, 37(3), 267-315.
CR  - Roth, G. A., Abate, D., Abate, K. H., Abay, S. M., Abbafati, C., Abbasi, N., Abbastabar, H., Abd-Allah, F., Abdela, J., & Abdelalim, A. (2018). Global, regional, and national age-sex-specific mortality for 282 causes of death in 195 countries and territories, 1980–2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. The lancet, 392(10159), 1736-1788.
CR  - Silberg, W. M., Lundberg, G. D., & Musacchio, R. A. (1997). Assessing, controlling, and assuring the quality of medical information on the Internet: Caveant lector et viewor—Let the reader and viewer beware. Jama, 277(15), 1244-1245.
CR  - StatCounter, G. (2019). Search engine market worldwide.
CR  - Tian, D., & Meng, J. (2019). Exercise for prevention and relief of cardiovascular disease: prognoses, mechanisms, and approaches. Oxidative Med. Cell. Longev., 2019(1), 3756750. https://doi.org/https://doi.org/10.1155/2019/3756750
CR  - Tighe, S. A., Ball, K., Kayser, L., Kensing, F., & Maddison, R. (2022). Qualitative study of the views of people living with cardiovascular disease, and healthcare professionals, towards the use of a digital platform to support cardiovascular disease self-management. BMJ open, 12(11), e056768. https://doi.org/https://doi.org/10.1136/bmjopen-2021-056768
CR  - Unuvar, B. S., Aydemir, B., & Aydemir, F. (2024). Vestibüler Rehabilitasyon Başlıklı Lisansüstü Tezlerin Nitel ve Nicel İçerik Analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(4), 1818-1828.
CR  - Unuvar, B. S., & Ozmen, E. E. (2023). Examining the Content, Quality, and Readability of Online Information on Exercise for Temporomandibular Joint Pain. SDU Journal of Health Sciences, 14(3), 395-405. https://doi.org/https://doi.org/10.22312/sdusbed.1377114
CR  - Vanhees, L., Geladas, N., Hansen, D., Kouidi, E., Niebauer, J., Reiner, Ž., Cornelissen, V., Adamopoulos, S., Prescott, E., & Börjesson, M. (2012). Importance of characteristics and modalities of physical activity and exercise in the management of cardiovascular health in individuals with cardiovascular risk factors: recommendations from the EACPR (Part II). Eur. J. Prev. Cardiol., 19(5), 1005-1033. https://doi.org/https://doi.org/10.1177/17418267114309
CR  - Yılancı, H. Ö., Akkaya, N., & Akçiçek, G. (2023). Oral ülser ve rekürrent aftöz stomatit ile ilgili Türkçe internet sitelerindeki hasta bilgilendirme metinlerinin içerik kalitesi ve okunabilirliği. ADO Klinik Bilimler Dergisi, 12(2), 266-272.
CR  - Yong, J., Lin, D., & Tan, X.-R. (2017). Primary prevention of cardiovascular disease in older adults in China. World J Clin Cases, 5(9), 349. https://doi.org/10.12998/wjcc.v5.i9.349
CR  - Yusuf, S., Hawken, S., Ôunpuu, S., Dans, T., Avezum, A., Lanas, F., McQueen, M., Budaj, A., Pais, P., & Varigos, J. (2004). Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART study): case-control study. The lancet, 364(9438), 937-952. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(04)17018-9
UR  - https://doi.org/10.59244/ktokusbd.1622151
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4530595
ER  -