@article{article_1622464, title={Kādî Beyzâvî’ye Göre Sultan Celâleddîn Hârizmşâh}, journal={Kocaeli İlahiyat Dergisi}, volume={9}, pages={100–135}, year={2025}, author={Güler, Muhammed Said}, keywords={Tarih, Hârizmşâhlar, Kādî Beyzâvî, Nizâmü’t-tevârîh, Sultan Celâleddîn Hârizmşâh.}, abstract={İslâm ilimler tarihinin mühim simalarından biri olup tefsir, kelâm, fıkıh ve gramer gibi muhtelif sahalarda kaleme aldığı eserlerle haklı bir şöhrete kavuşan Kādî Beyzâvî, diğer birçok meslektaşı gibi tarih ilmine de ilgi duymuş ve bu sahada da bir çalışma ortaya koyarak eserine Nizâmü’t-tevârîh adını vermiştir. Diğer eserlerinin aksine daha ziyade kendi yaşadığı İran coğrafyası okurlarının istifadesine sunmak maksadıyla bu eserini Farsça kaleme almış olan Beyzâvî, muhtasar bir umumi tarih kitabı özelliği gösteren Nizâmü’t-tevârîh’i bir peygamberler, hakîmler ve hükümdarlar tarihçesi şeklinde tanzim etmiştir. Dört ana kısımdan oluşan eserin son kısmı Abbâsî halifeleriyle çağdaş olup İran’da hüküm sürmüş hanedanların anlatımına tahsis edilmiştir. Bu araştırma, eserin dördüncü kısmının sekizinci “Tâ’ife”sini teşkil eden Hârizmşâhlar bölümündeki bir hükümdarın, Sultan Celâleddîn Mengübirti b. Alâeddîn Muhammed’in yahut daha yaygın olarak bilinen ismiyle Sultan Celâleddîn Hârizmşâh’ın devrine ait malumatın değerlendirmesini ihtiva etmektedir. Değerlendirme yapılırken öncelikle Sultan Celâleddîn Hârizmşâh dönemi olayları diğer önemli muasır kaynaklar yardımıyla özetlenecek, akabinde Kādî Beyzâvî’nin verdiği malumatın bu kaynakların kayıtlarıyla örtüşüp örtüşmediği ve Hârizmşâhlar tarihi çalışmalarında kullanışlı olup olmadığı tayin edilmeye çalışılacak, bu arada müellifin bir kısım ifadeleri ışığında Celâleddîn Hârizmşâh dönemine taalluk eden bazı meselelere dair birtakım yorumlar yapılacaktır.}, number={1}, publisher={Kocaeli Üniversitesi}, organization={Yok}