@article{article_1622966, title={İslam’da Boykotun Şer’î Temelleri ve Güncel Uygulama Alanları}, journal={Kocatepe İslami İlimler Dergisi}, volume={8}, pages={1–18}, year={2025}, DOI={10.52637/kiid.1622966}, author={Demirbaş, Muhammed Furkan Taha}, keywords={Hadis, İslam Hukuku, Müslüman-Gayrimüslim İlişkileri, Boykot, Modern Boykot Uygulamaları.}, abstract={Tarih boyunca kimi zaman zulüm ve haksızlıklara karşı bir mücadele yöntemi, kimi zamansa bir baskı ve tehdit unsuru olarak kullanılan boykot, halen benzer saiklerle uygulanmaya devam etmektedir. Bir taraftan müslüman topluluklara yönelik saldırı ve eziyetlerin arttığı diğer taraftan da uluslararası ilişkilerin sınırlarının belirsizleştiği günümüz dünyasında boykotun meşruluğu, tartışılan ve ciddi bir biçimde ele alınması gereken meseleler arasındadır. Bu makale, boykotun İslâm’daki şerʿî dayanaklarını, uygulanma biçimini ve modern dönemdeki hareket alanlarını incelemeyi amaçlamaktadır. Toplumlar arasında barış ve savaş durumlarına göre değişen dinamiklerin anlaşılabilmesi ve uygulama ölçütlerinin net bir şekilde belirlenebilmesi için çalışmada öncelikle müslümanlarla gayrimüslimler arasındaki münasebetler üzerinde durulmuştur. Sonrasında konuyla ilgili âyetler, hadisler ve uygulamalar merkeze alınarak boykotun İslâm’daki yeri incelenmiştir. Son olarak da İsrail’e fiilî veya fikrî olarak destek veren bazı şirketlere dair güncel veriler eşliğinde günümüz boykot hareketlerinin etkileri masaya yatırılmıştır. Ayrıca tarihî süreçte başarılı bulunmuş boykot organizasyonlarının öne çıkan özelliklerine vurgu yapılarak hâlihazırda yürütülen faaliyetlerin taşımasında fayda bulunan hususlara yer verilmiştir. Makalede ulaşılan veriler İslâm’ın gayrimüslimlerle ilişkilerde barış veya savaş durumlarına göre değişkenlik gösteren ilkeler tayin ettiğini ve fertleri daima müslüman toplumun menfaatini göz önünde bulundurmaya sevk ettiğini göstermektedir. Cihâd şuuru dâhilinde özellikle zulme uğrayan müslümanlara yardım edilmesi diğer topluluklar üzerine bir vecibe sayılmıştır. Ayrıca Hz. Peygamber’in (aleyhisselâm) boykotu fiilen gerçekleştirdiği ve uygulamayı kâfirler, müslümanlara eziyet veremeyecek hale gelene kadar sürdürdüğü tespit edilmiştir. Bunlara ek olarak günümüzde faaliyetlerine devam eden boykot hareketlerinin hatırı sayılır bir biçimde etki göstermeye başladıkları anlaşılmıştır. Netice itibarıyla bireysel ve toplumsal yönleri bulunan boykotun, İslâm hukukunda meşrû bir tepki modeli olduğu ve günümüzde de etkili bir mücadele yöntemi olarak uygulanabileceği ortaya konulmuştur.}, number={1}, publisher={Afyon Kocatepe Üniversitesi}