@article{article_1627459, title={Tumu Muharebesi ve Oyratların Pekin Kuşatması}, journal={Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi}, volume={10}, pages={1888–1963}, year={2025}, DOI={10.24186/vakanuvis.1627459}, author={İzbasar, Nureddin}, keywords={Ming Hanedanlığı, Oyratlar, Tumu Krizi, Pekin Kuşatması, Esen Taişi, Zhu Qizhen}, abstract={Ming Hanedanlığı’nın (1368-1644) kuruluş ve yükseliş döneminde, Moğolistan’a yönelik askerî müdahaleleri, Kubilay soyundan gelen Moğol hanlarına ve onların yönetimindeki halka büyük bir darbe vurdu. Yaklaşık yarım asır süren savaşlar sırasında yüz binlerce Moğol esir alındı ve daha fazlası Ming himayesine girmek zorunda kaldı. Bu gelişmeler, Moğolistan’daki demografik dengeyi ve siyasi yapıyı değiştirerek, Kubilay hanedanının ezeli rakipleri ve aynı zamanda Ming Hanedanlığı’nın müttefikleri olan Oyratların güçlenmesine ve Moğolistan’daki otoriteyi ele geçirmesine yol açtı. Ticari ilişkilerini Ming Hanedanlığı ile güçlendiren Oyratlar, hızla kuvvetlenerek batıda Kumul’dan (Hami), doğuda ise Cürçenlere kadar genişleyen bir etki alanı oluşturdu. Ancak, Zhu Di döneminde uygulanan genişleme politikaları nedeniyle Ming Hanedanlığı büyük ölçüde kaynaklarını tüketmişti. Onun ölümünden sonra gelen imparatorlar, askerî yayılmacılığı terk ederek güneyde Vietnam’daki (Annam) ve kuzeyde Moğolistan’daki Ming askerî varlıklarını geri çekti. 15. yüzyılın ortalarına gelindiğinde Oyratlar büyük bir güç hâline gelirken, Ming Hanedanlığı bu yükselişten rahatsız oldu ve Oyratlarla olan ticari ilişkilerde isteksiz davranmaya başladı. Bu gelişmelere tepki olarak Oyrat lideri Esen, 1449’da Ming’e karşı büyük bir sefer düzenleyerek Tumu Muharebesi’nde İmparator Zhu Qizhen’i esir aldı ve ertesi yıl Pekin’i kuşatarak Ming Hanedanlığı’nı büyük bir krize soktu.}, number={2}, publisher={Serkan YAZICI}