TY  - JOUR
T1  - Okul Müdürü Güçlendirici Liderlik Davranışları Ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması
TT  - Adaptation of the School Leader Empowering Behaviours Scale into Turkish: A validity and reliability study
AU  - Çolak, İbrahim
PY  - 2025
DA  - May
Y2  - 2025
DO  - 10.33400/kuje.1627505
JF  - Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi
JO  - KUJE
PB  - Kocaeli Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2636-8846
SP  - 447
EP  - 465
VL  - 8
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu araştırmada, Lee ve Nie (2013) tarafından geliştirilen Okul Müdürü Güçlendirici Liderlik Davranışları Ölçeği (OMGLDÖ) Türkçeye uyarlanmıştır. Ölçek, dil geçerliği sağlandıktan ve uzman görüşü alındıktan sonra gerekli düzeltmeler yapılarak öğretmenlere uygulanmıştır. Uyarlanan ölçeğin çalışma grubunu ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 310 öğretmen oluşturmuştur. Ölçeğin yapı geçerliği için gerçekleştirilen Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) sonucunda ölçeğin 21 madde ve yedi faktörden oluşan orijinal formu doğrulanmıştır. DFA sonucunda elde edilen uyum iyiliği değerleri şu şekildedir: χ2/sd = 1.94, GFI = .91, AGFI = .87, RMSEA = .06, SRMR = .04, CFI = .99, NFI = .99.  Ölçeğin faktörleri, orijinal ölçekle uyumlu olacak şekilde, “Yetki Devri”, “Entelektüel Teşvik”, “Tanıma ve Takdir Etme”, “Vizyon Sunma”, “İşbirliğini Teşvik Etme”, “Bireysel İlgi ve Destek”, “Rol Model Olma” olarak isimlendirilmiştir. Ölçekte, 1 = Kesinlikle katılmıyorum ve 5 = Kesinlikle katılıyorum aralığında yanıtlanan beşli Likert form kullanılmıştır. Ölçekte ters madde bulunmamakta ve ölçekten toplam puan alınabilmektedir. Ölçekte yer alan maddelerin standartlaştırılmış faktör yükleri .77 ile .95 aralığında değişmektedir. Ölçekteki maddelerin madde toplam korelasyonları .68 ile .84 aralığında, Cronbach alfa iç tutarlık katsayıları ise ölçeğin faktörlerinde ve tamamında .85 ile .97 arasındadır. Sonuç olarak Okul Müdürü Güçlendirici Liderlik Davranışları Ölçeği Türkçe formunun, okul müdürlerinin güçlendirici davranışlarını belirlemede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ortaya konmuştur.
KW  - güçlendirici liderlik ölçeği
KW  - uyarlama
KW  - okul müdürü
N2  - In this study, the School Leader Empowering Behaviours Scale (SLEB), originally developed by Lee and Nie (2013), was adapted to the Turkish language. After ensuring its language validity and receiving expert opinion, the scale was applied to teachers following the necessary corrections. The study group of the adapted scale consisted of 310 teachers working in primary, secondary, and high schools. As a result of the Confirmatory Factor Analysis (CFA) conducted for the construct validity of the scale, the original form of the scale consisting of 21 items and seven factors was confirmed. The goodness of fit values obtained as a result of CFA are as follows: χ2/sd = 1.94, GFI = .91, AGFI = .87, RMSEA = .06, SRMR = .04, CFI = .99, NFI = .99. The factors of the scale were named as “Delegation of Authority”, “Providing Intellectual Stimulation”, “Giving Acknowledgment and Recognition”, “Articulating a Vision”, “Fostering Collaborative Relationships”, “Providing Individualised Concern and Support”, and “Providing Role-modelling” in a way that is compatible with the original scale. The scale used a five-point Likert format with responses ranging from 1 corresponding to “Strongly Disagree” to 5 corresponding to “Strongly Agree”. The scale does not include any reverse-coded items, and a total score can be obtained from it. The standardized factor loadings of the items on the scale range from .77 to .95. The item-total correlations of the items in the scale range from .68 to .84, while the Cronbach alpha internal consistency coefficients for the factors and the entire scale range from .85 to .97. As a result, it has been revealed that the Turkish adaptation of the School Leader Empowering Behaviours Scale is a valid and reliable measurement tool that can be used to determine the empowering behaviors of school principals.
CR  - Ahearne, M., Mathieu, J., & Rapp, A. (2005). To empower or not to empower your sales force? An empirical examination of the influence of leadership empowerment behavior on customer satisfaction and performance. Journal of Applied Psychology, 90(5), 945–955. https://doi.org/10.1037/0021-9010.90.5.945
CR  - Amundsen, S., & Martinsen, Ø. L. (2014). Empowering leadership: Construct clarification, conceptualization, and validation of a new scale. The Leadership Quarterly, 25(3), 487-511. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2013.11.009
CR  - Aras, G. (2013). Personel güçlendirme yönetiminde güçlendirici liderlik davranışları uygulaması: Kemer bölgesi beş yıldızlı otel işletmeleri örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gümüşhane Üniversitesi.
CR  - Arnold, J. A., Arad, S., Rhoades, J. A., & Drasgow, F. (2000). The empowering leadership questionnaire: The construction and validation of a new scale for measuring leader behaviors. Journal of Organizational Behavior, 21, 249–269. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-1379(200005)21:3%3C249::AID-JOB10%3E3.0.CO;2-%23
CR  - Barrett, P. (2007). Structural equation modeling: Adjudging model fit. Personality and Individual Differences, 42(5), 815–824. https://doi.org/10.1016/j.paid.2006.09.018
CR  - Bolat, O. İ., Bolat, T., & Seymen, O. A. (2009). Güçlendirici lider davranışları ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin sosyal mübadele kuramından hareketle incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 215-239.
CR  - Boudrias, J., Gaudreau, P., Savoie, A., & Morin, A. J. S. (2009). Employee empowerment: From managerial practices to employees' behavioral empowerment. Leadership & Organization Development Journal, 30(7), 625–638. https://doi.org/10.1108/01437730910991646
CR  - Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (20. Baskı). Pegem Akademi.
CR  - Cheong, M., Yammarino, F. J., Dionne, S. D., Spain, S. M., & Tsai, C. Y. (2019). A review of the effectiveness of empowering leadership. The Leadership Quarterly, 30(1), 34-58. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2018.08.005
CR  - Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1988). The empowerment process: Integrating theory and practice. Academy of Management Review, 13(3), 471-482. https://doi.org/10.5465/amr.1988.4306983
CR  - Çelik, E. (2009). Yapısal eşitlik modellemesi ve bir uygulama: Genişletilmiş online alışveriş kabul modeli [Yayımlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
CR  - Çelik, O. T., & Konan, N. (2021). Okul müdürlerinin güçlendirici liderliği ile öğretmenlerin özyeterliği ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 46(206), 241-261. https://doi.org/10.15390/EB.2020.8841
CR  - Dağlı, E., & Kalkan, F. (2021). The relationship between empowering leadership behaviors of school principals and teachers' self-efficacy perceptions and job satisfaction levels. Education & Science 46(208), 105-123. https://doi.org/10.15390/EB.2021.10083
CR  - DeVellis, R. F. (2003). Scale development: Theory and applications (2nd ed.). Sage.
CR  - Fong, K. H., & Snape, E. (2015). Empowering leadership, psychological empowerment and employee outcomes: Testing a multi‐level mediating model. British Journal of Management, 26(1), 126-138. https://doi.org/10.1111/1467-8551.12048
CR  - Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. https://doi.org/10.1177/002224378101800104
CR  - Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). Prentice-Hall.
CR  - Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the Academy of Marketing Science, 43, 115-135. https://doi.org/10.1007/s11747-014-0403-8
CR  - Kasapoğlu Tankutay, H., & Çolak, İ. (2025). How school principals' empowering leadership influences teacher autonomy: The mediating role of teachers' academic optimism. British Educational Research Journal, Early view, 1–16. https://doi.org/10.1002/berj.4125
CR  - Kim, M., & Beehr, T. A. (2020). Empowering leadership: leading people to be present through affective organizational commitment?. The International Journal of Human Resource Management, 31(16), 2017-2044. https://doi.org/10.1080/09585192.2018.1424017
CR  - Kirkman, B. L., & Rosen, B. (1999). Beyond self‐management: Antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal, 42(1), 58–74. https://doi.org/10.2307/256874
CR  - Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modelling (4th ed.). The Guilford.
CR  - Konan, N., & Çelik O. T. (2018). Güçlendirici liderlik ölçeğinin eğitim örgütleri için Türkçe’ye uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Education Journal, 26(4), 1043-1054. https://doi.org/10.24106/kefdergi.434140
CR  - Konczak, L. J., Stelly, D. J., & Trusty, M. L. (2000). Defining and measuring empowering leader behaviors: Development of an upward feedback instrument. Educational and Psychological Measurement, 60(2), 301-313. https://doi.org/10.1177/00131640021970420
CR  - Lee, A. N., & Nie, Y. (2013). Development and validation of the school leader empowering behaviours (SLEB) scale. The Asia-Pacific Edu Res, 22(4), 485-495. https://doi.org/10.1007/s40299-012-0047-8
CR  - Manz, C. C., & Sims, H. P., Jr. (2001). The new superleadership: Leading others to lead themselves. Berrett-Koehler.
CR  - Nong, L., Ye, J. H., & Hong, J. C. (2022). The impact of empowering leadership on preschool teachers’ job well-being in the context of COVID-19: A perspective based on job demands-resources model. Frontiers in Psychology, 13, 895664. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.895664
CR  - Pearce, C. L., & Sims, H. P., Jr.  (2002).  Vertical versus shared leadership as predictors of the effectiveness of change management teams: An examination of aversive, directive, transactional, transformational, and empowering leader behaviors.  Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 6(2), 172–197. https://doi.org/10.1037/1089-2699.6.2.172
CR  - Pelenk, S. E. (2020). Güçlendirici liderlik davranışlarının bireysel performansa etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 308-330. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.675625
CR  - Revilla, M. A., Saris, W. E., & Krosnick, J. A. (2014). Choosing the number of categories in agree–disagree scales. Sociological Methods & Research, 43(1), 73-97. https://doi.org/10.1177/0049124113509605
CR  - Schober, P., Boer, C., & Schwarte, L. A. (2018). Correlation coefficients: appropriate use and interpretation. Anesthesia & Analgesia, 126(5), 1763-1768. https://doi.org/10.1213/ANE.0000000000002864
CR  - Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2010). A beginner’s guide to structural equation modeling (3rd ed.). Taylor & Francis.
CR  - Sharma, P. N., & Kirkman, B. L. (2015). Leveraging leaders: A literature review and future lines of inquiry for empowering leadership research. Group & Organization Management, 40(2), 193–237. https://doi.org/10.1177/1059601115574906.
CR  - Spreitzer, G. M. (1996). Social structural characteristics of psychological empowerment. Academy of Management Journal, 39(2), 483-504.
CR  - Yun, S., Cox, J., & Sims, H. P., Jr. (2006). The forgotten follower: a contingency model of leadership and follower self-leadership. Journal of Managerial Psychology, 21(4), 374-388. https://doi.org/10.1108/02683940610663141
CR  - Zhu, J., Yao, J., & Zhang, L. (2019). Linking empowering leadership to innovative behavior in professional learning communities: the role of psychological empowerment and team psychological safety. Asia Pacific Education Review, 20(4), 657-671. https://doi.org/10.1007/s12564-019-09584-2
UR  - https://doi.org/10.33400/kuje.1627505
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4554559
ER  -