@article{article_1627544, title={KAZAKLARDA BAYKUŞ HAKKINDAKİ İNANÇLAR}, journal={Türkoloji}, pages={121–148}, year={2025}, DOI={10.59358/ayt.1627544}, author={Nurmagombetova, Intımakgül}, keywords={Üki, bayğız, japalak, üki tüyü, kutsal kuş.}, abstract={Halk edebiyatı araştırmalarına malzeme olacak kaynaklar halkın içindedir. Çalışmaya konu olan “üki”, yani baykuş Kazak milleti için çok önemli ve kutsaldır. Baykuş değerli bir kuştur. Kazakların inancında “üki”nin tüyü yeni doğmuş bebeği, oyun yaşındaki çocukları cin ve perilerden, henüz evli olmayan genç kızları, gelinlik giymiş damat evine giden gelinleri, halkın önüne çıkıp çalgılar eşliğinde atışma yapan söz üstadı saz şairlerini nazardan, kötü niyetten korur. Bu inançlar günümüzde halkın gelenek ve göreneğinde devam etmektedir. Efsaneler ve halk inançları, “üki”nin sıradan bir kuş olmadığını göstermektedir. Çalışmamızda baykuş hakkında halk arasında bugüne kadar yaşayagelen efsanelerin tam metni Kazak Türkçesinden Türkiye Türkçesine aktarılarak verilmiştir. Efsanelerin Türkçeye aktarılıp okuyucuya sunulmasıyla, bunların daha geniş bir coğrafyada tanıtılması amaçlanmıştır. Baykuşlarla ilgili deyimler de çalışmada yer bulmuştur. Halk arasında yaygın olarak kullanılan baykuş tüyü takılmış deve yavrusu anlamına gelen “ükili bota”, gencecik, güzel anlamına gelen “ükidey ülbiregen” gibi bazı deyimler üzerinde durulmuştur. Baykuşun Kazaklar için kutsal olduğuna dair Türkistan’da yaşanan bir olay da ele alınmıştır. Yazının sonunda baykuş tüyü takma ile ilgili gelenekler hakkında bilgi verilmiştir.}, number={122}, publisher={Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi}