@article{article_1629144, title={Türkiye’de İthalat ve İhracatın Enflasyon Üzerindeki Etkisi: Zaman Serisi Analizi}, journal={Bulletin of Economic Theory and Analysis}, volume={10}, pages={787–809}, year={2025}, DOI={10.25229/beta.1629144}, author={Sirel Öztürk, Nil}, keywords={enflasyon, dış ticaret, zaman serisi analizi}, abstract={Bu çalışma, Türkiye’de ithalat, ihracat, döviz kuru, faiz oranları ve sanayi kapasite kullanım oranının enflasyon üzerindeki etkilerini 2013-2024 dönemi aylık verileriyle ARDL modeli kullanarak analiz etmektedir. Çalışmada kısa ve uzun dönem etkiler ayrı ayrı incelenmiş ve kapsamlı bir değerlendirme yapılmıştır. Kısa dönem analiz sonuçları, döviz kuru ve faiz oranlarının enflasyon üzerinde güçlü ve anlamlı etkileri olduğunu ortaya koymaktadır. Döviz kurundaki artışın maliyet yönlü baskılar yoluyla enflasyonu artırdığı, faiz oranlarının ise maliyet kanalı üzerinden fiyat seviyelerini yükselttiği belirlenmiştir. İthalat ve ihracatın kısa dönemde anlamlı bir etkisi bulunmamakla birlikte, ithalatın pozitif, ihracatın ise negatif yönde etkiler gösterdiği gözlemlenmiştir. Uzun dönem analizleri, döviz kurunun enflasyon üzerindeki belirleyici etkisini açıkça göstermektedir. Döviz kurundaki artış, uzun dönemde de maliyet yönlü baskılar yoluyla enflasyonu artırıcı bir rol oynamaktadır. İthalatın pozitif, ihracatın ise negatif etkileri uzun dönemde gözlemlenmiş ancak bu etkiler istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Faiz oranları ve sanayi kapasite kullanım oranının uzun dönemde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Bu bulgular, Türkiye ekonomisinde döviz kuru dalgalanmalarının enflasyonu kontrol altına alma politikalarında kritik bir öneme sahip olduğunu vurgulamaktadır. Ayrıca, ithalat bağımlılığının azaltılması ve ihracatın artırılmasına yönelik politikaların uzun vadede enflasyon üzerinde olumlu etkiler yaratabileceği anlaşılmaktadır. Çalışma, enflasyon dinamiklerinin dış ticaret ve para politikası bağlamında incelenmesine yönelik önemli katkılar sunmayı amaçlamaktadır.}, number={2}, publisher={Mehmet SONGUR}