@article{article_1633107, title={Etlik piliç dış ticareti dinamiklerinin yapısal analizi: Türkiye ve lider ülkeler karşılaştırması}, journal={Tarım Ekonomisi Dergisi}, volume={31}, pages={105–117}, year={2025}, DOI={10.24181/tarekoder.1633107}, author={Sarıca, Deniz and Dalgıç, Aslı and Demircan, Vecdi}, keywords={Dış ticaret, endüsti içi ticaret, Grubel-Lloyd indeksi, ihracat benzerlik indeksi, piliç eti}, abstract={Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye ile etlik piliç sektöründe lider konumda bulunan ülkeler (Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Çin, Brezilya, Rusya ve Hindistan) arasındaki ihracat yapısını incelemek, Endüstri İçi Ticaret (EİT) düzeylerini belirlemek ve ticari benzerlik ilişkilerini analiz etmektir. Tasarım/Metodoloji /Yaklaşım: Çalışmada etlik piliç sektöründe lider konumda olan ülkelerin ihracat yapısını incelemek için EİT analizi Grubel-Lloyd (GL) indeksi kullanılarak yapılmış ve bu ülkeler arasındaki ticaretin niteliğini belirlemek amacıyla dikey ve yatay EİT ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. İkinci olarak, Türkiye ile lider ülkeler, ihracat yapılarının benzerliği temelinde karşılaştırılmıştır. Bu bağlamda, İhracat Benzerlik İndeksi (İBİ) kullanılarak Türkiye’nin rekabet gücü ölçülmüş ve yapısal olarak en fazla benzerlik gösterdiği ülkeler tespit edilmiştir. Bulgular: Elde edilen bulgular, ABD ve Brezilya’nın düşük nispi birim (UV) değerleri ile düşük kaliteli Dikey Endüstri İçi Ticaret (DEİT) odaklı ihracat yaptığını ve maliyet avantajlarını kullanarak küresel pazarlarda rekabet ettiğini göstermektedir. Türkiye ise yüksek UV değerleri ile katma değeri yüksek, işlenmiş piliç ürünlerine yönelerek farklı bir ticaret stratejisi izlemektedir. Çin’in İBİ’sinin zamanla düşmesi, Türkiye ile ticaret stratejilerinin ve hedef pazarlarının ayrıştığını ortaya koymaktadır. Rusya, artan UV değerleriyle Yatay Endüstri İçi Ticaret (YEİT)’ten DEİT’e geçiş eğilimi sergileyerek Türkiye ile benzerlik göstermeye başlamaktadır. Hindistan ise çift yönlü bir strateji benimsemekte, zaman zaman kalite artışı sağlasa da son yıllarda fiyat rekabetine dayalı bir yaklaşım sergilemektedir. Türkiye’nin yüksek UV ve EİT eğilimi, ülkenin DEİT odaklı, yüksek kaliteli piliç ürünleri ihracatına yöneldiğini göstermektedir. Genel olarak, çalışma, küresel piliç ticaretinde ülkelerin farklı stratejiler benimsediğini ve Türkiye’nin rekabet avantajlarını sürdürebilmesi için ihracat stratejilerini çeşitlendirmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Özgünlük/Değer: Bu çalışma, dış ticaret politikalarının çeşitlendirilmesi ve rekabet gücünün artırılması bağlamında, politika yapıcıların stratejik karar alma süreçlerine ve işletmelerin pazar konumlarını güçlendirmeye yönelik strateji geliştirmelerine katkı sağlayabilecek kritik göstergeler sunmaktadır.}, number={1}, publisher={Tarım Ekonomisi Derneği}