@article{article_1633428, title={Havacılık Yapılarında Entegre Basamaklı Kompozit Kabuk Tasarım ve Üretim Parametreleri}, journal={Black Sea Journal of Engineering and Science}, volume={8}, pages={1050–1056}, year={2025}, DOI={10.34248/bsengineering.1633428}, author={Can, Muharrem and Karali, Özgür}, keywords={Kompozit, Basamak, Havacılık, Tasarım}, abstract={Günümüzde ileri kompozit malzemeler, yüksek mukavemet ve düşük yoğunluk oranları nedeniyle havacılık uygulamalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Havacılık yapılarının tasarımında fonksiyonellik, hafiflik, dayanım, erişim kolaylığı ve bakım kolaylığı gibi birçok parametre dikkate alınmalıdır. Hava araçlarının sınırlı hacimlere sahip olması, yapısal parçaların tasarımında özel çözümlerin geliştirilmesini zorunlu hale getirmiştir. Bu araçlarda, ömürleri boyunca gerekli bakım ve onarım işlemlerine erişimi sağlamak için çok sayıda erişim kapağı bulunmaktadır. Aynı zamanda, bu kapaklar ve bağlayıcılar toplam yapısal ağırlığın önemli bir kısmını oluşturur. Bu çalışmada, kompozit kabuk yapılar üzerinde yer alan erişim kapaklarının ek bir parçaya ihtiyaç duyulmadan bütünleşik basamaklı yapıda tasarlanması ve bu tasarım sürecinde dikkat edilmesi gereken unsurlar ele alınmıştır. Tasarımların üretilebilir olması gerekliliği göz önünde bulundurularak, üretim kolaylığı sağlayacak, üretim sürelerini ve maliyetlerini azaltacak parametreler incelenmiştir. Sonuç olarak, azaltılan bağlayıcı ve parça sayısıyla hem toplam uçak yapısal ağırlığında hem de üretim süresi ve maliyetlerinde önemli bir azalma elde edilmiştir. Yükleme çeşidine göre basamak oranı (derinlik/uzunluk) değişkenlik göstermektedir ve bu oran azaldıkça gerilme birikmesi de azalmaktadır. Ancak erişim, hafiflik ve aerodinamik süreklilik gibi tasarım gereksinimleri doğrultusunda bazı durumlarda bu oranın artırılması gerekmektedir. Çalışma kapsamında üretimi zor ve yük aktarımı konusunda makul bir basamak oranı olan 1:5’lik orana sahip bir yakıt tankı erişim kapağı tasarıma uygulanmıştır. Üretim denemeleri de bu basamak oranı üzerinden gerçekleştirilmiş ve olumlu sonuçlar elde edilmiştir.}, number={4}, publisher={Karyay Karadeniz Yayımcılık Ve Organizasyon Ticaret Limited Şirketi}