TY  - JOUR
T1  - Kral Şakir Çizgi Filminde Yemek Kültürünün Analizi
TT  - Analyses of Food Culture in Kral Şakir Cartoon
AU  - Kanık, İlkay
PY  - 2025
DA  - February
Y2  - 2024
DO  - 10.22559/folklor.2723
JF  - Folklor/Edebiyat
JO  - folk/ed
PB  - Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1300-7491
SP  - 157
EP  - 178
VL  - 31
IS  - 121
LA  - tr
AB  - Folklorik ögeler günümüzün popüler kültürel ürünlerinden olan çizgi filmlerdeyeniden yorumlanarak çocuk seyircilerin ilgisini çeker ve hayal dünyasını zenginleştirir.Bu makalede, oldukça popüler olan Kral Şakir çizgi film serindekifolklorik öge olarak yemeğin çok yönlü kullanımına odaklandım. Kral Şakir çizgifilmi serisi, Cartoon Network aracılığıyla, yaklaşık 18 ülkede 6 milyondan fazlaizleyiciye ulaşmaktadır. Aynı zamanda, aynı adlı YouTube kanalının 1,72 milyonabonesi bulunmaktadır. Kral Şakir çizgi film serisinde yemek temalı bölümlerindebeslenme kültürüne dair mesajları söylem analizi ve niteliksel içerik analizi yöntemikullanılarak inceledim. Bu çalışma kapsamında ele alınan bölümlerde, yemekkültürünün, ailenin, toplumsal cinsiyet rollerinin, kültürel kimlik ve beslenmealışkanlıklarının nasıl tanımladığına; etik beslenme, aşırı ve sağlıksız beslenme,küresel ve yerellik çatışması, fantazya ögelerinin aktarımında nasıl kullanıldığınaodaklandım. Folklorik ögeler içeren bu çizgi filmin birçok bölümünde, hemTürk kültürü ve geleneklerinin temsil edildiği hem de modern kültürü kapsayaneklektik bir söylem inşa edildiği sonucuna vardım. Bu çizgi serisinin, beslenmeyleilgili popüler kavramları çocuklara tanıtırken, onların kendilerini aile, toplum vedünya içinde konumlandırmalarına yardımcı olduğunu ve “ben,” “biz” ve “öteki”kavramlarının inşasına katkı sağladığını tespit ettim. Aynı zamanda, yemeklerinbir yandan “kim” olduklarına dair çocuklara ipuçları verirken “öteki”nin kimliğikonusunda olumsuz mesajlar aktardığı, sağlıklı ve sağlıksız beslenme konusundadağınık ve kafa karıştırıcı mesajlar aktardığı, serinin en önemli karakterlerinden FilNecati’nin beslenme alışkanlıklarında önemli sorunlar olduğu sonucuna vardım.Bu makaleyle alana dair yeni bir bakış açısı kazandırmayı hedefledim. Çizgi filmleraraştırma alanı için beslenme kültürü izleğinde folklor çalışmalarına da katkısağlayabilecek metodolojik bir yaklaşım geliştirmeye çalıştım.
KW  - çizgi film
KW  - Kral Şakir
KW  - yemek kültürü
KW  - folklor çalışmaları
N2  - Folkloric elements are reinterpreted in cartoons, one of today’s popular culturalproducts, attract the attention of child audiences and enrich their imagination. Inthis article, I focus on the multifaceted use of food as a folkloric element in thehighly popular Kral Şakir cartoon series. The Kral Şakir cartoon series reachesmore than 6 million viewers in about 18 countries through the Cartoon Network. Atthe same time, the YouTube channel of the same name has 1.72 million subscribers.I analyzed the messages about food culture in the food-themed episodes of theKral Şakir cartoon series using discourse analysis and qualitative contentanalysis. In the episodes discussed in this study, I focused on how food culturedefines family, gender roles, cultural identity, and eating habits; how it is used toconvey ethical nutrition, excessive and unhealthy eating, global and localconflict, and fantasy elements. I concluded that in many episodes of this cartoonwith folkloric elements, both Turkish culture and traditions are represented; andan eclectic discourse that encompasses modern culture is constructed. I found thatthis cartoon series, while introducing popular concepts of nutrition to children,helps them to position themselves within the family, society, and the world, andcontributed to the construction of the concepts of “me,” “we” and “other.” I alsoconcluded that the meals, while giving children clues about “who” they are,convey negative messages about the identity of the “other”, and deliver scatteredand confusing messages about healthy and unhealthy nutrition, furthermore, FilNecati, one of the most important characters of the series, has significantproblems in his eating habits. With this article, I aimed to provide a newperspective to the field. I attempt to develop a methodological approach for the fieldof cartoon research that can contribute to folklore studies in the field of food culture.
CR  - Ay, H. ve Yangil, M. K. (2021). Kral Şakir çizgi filminin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Uşak
Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 45-60.
CR  - Barthes, R. (2019). Toward a psychosociology of contemporary food consumption. In C. Cunihan, P. V.
Esterik, & A. P. Julier (Edit.) Food and culture: A reader (s. 13-19) Routledge.
CR  - Batur, Z., & Ünal, İ. (2023). Çizgi filmlerde Türkçenin söz varlığı: Kral Şakir örneği. International
Academic Social Resources Journal, 8(49), 2692-2711. doi: 10.29228/ASRJOURNAL.69763
CR  - Bell, D., & Valentine, G. (1997). Consuming geographies: We are where we eat. Routledge.
CR  - Charles, N., & Kerr, M. (1986). Eating properly: The family and state benefit. Sociology, 20(3), 412-
429. https://doi.org/10.1177/0038038586020003008
CR  - Corvo, P. (2015). Food culture, consumption and society. Palgrave Macmillan.
CR  - Dallı, C. ve Hamarat, E. (2024). Kral Şakir Geri Dönüşüm filminin sosyal bilgilerde doğal çevreye duyarlılık açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 877-895. https://doi.org/10.17679/inuefd.1449788
CR  - Emerson D. L. (2019). Mythology in childrens animation. Mythlore, 38/1(135), 259-266. https://www.jstor.
org/stable/26809403 259-266
CR  - Götz, M. (2022). Media, imagination, and fantasy. In D. Lemish (Edit.) The Routledge international
handbook of children, adolescents, and media (s.211-218) Routledge.
CR  - Kanık, İ. (2019). Gastro endişe. Alfa Yayıncılık.
CR  - Kirshenblatt-Gimblett, B. (1999). Playing to the senses: Food as a performance medium. Performance
Research, 4(1), 1-30. https://doi.org/10.1080/13528165.1999.10871639
CR  - Long, L. M. (2021). Introduction: Culinary Nationalism. Western Folklore, 80(1), 5-14. https://www.jstor.
org/stable/27152292
CR  - Newman, D. M. (2020). Sociology: Exploring the architecture of everyday life, 13th ed.,SAGE Publications.
CR  - Oğuz, M. Ö. (2009). Somut olmayan kültürel miras ve kültürel ifade çeşitliliği. Milli Folklor, 11(82),
6-12.
CR  - Örnek, S. V. (2000). Türk halkbilimi. T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
CR  - Özdemir, N. (2009). Kültür ekonomisi ve endüstrileri ile kültürel miras yönetimi ilişkisi. Milli Folklor,
21(84), 73-86.
CR  - Parasecoli, F. (2008). Bite me: Food in popular culture. Bloomsbury Publishing.
CR  - Sabuncu Tanşu, G. ve Yorulmaz, B. (2023). Kral Şakir çizgi filminin içerdiği değerler açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 5(8), 1-30.
CR  - Schwabe, C. (2016). The fairy tale and its uses in contemporary new media and popular culture. Humanities, 5(4), 81. https://doi.org/10.3390/h5040081
CR  - Şanal, A. (2020). Kral Şakir serisinden “Mor bir fil gördüm sanki” adlı çocuk kitabının çocuğa görelik
açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(6), 64-90.
CR  - Tekin, Z. (2022). Kültür aktarımında çizgi filmlerin önemi: “Kral Şakir” çizgi filmindeki evrensel ve
milli değerler. Veche, 1(1), 1-14.
CR  - Turan, Ş., Poyraz, C. A. ve Özdemir, A. (2015). Tıkınırcasına yeme bozukluğu. Psikiyatride Güncel
Yaklaşımlar, 7(4), 419-435. doi: 10.5455/cap.20150213091928
CR  - Thursby, J. S. (2008). Foodways and folklore. Greenwood Press.
CR  - Wilk, R. (2006). Home cooking in the global village: Caribbean food from buccaneers to ecotourists.
Berg Publishers.
CR  - Yaşaroğlu, V. (2021). Kral Şakir’i sevmeyen çocuk var mı? [Röportaj yapan: E. Doğuş Levi]
https://gazeteoksijen.com/kitap/kral-sakiri-sevmeyen-cocuk-var-mi-58284, (Erişim Tarihi: 12.12.2023).
UR  - https://doi.org/10.22559/folklor.2723
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4581368
ER  -