@article{article_1635384, title={Ortaöğretim 10. Sınıf DKAB Ders Kitabında Küresel Yetkinliğin Farkındalık Boyutunun İncelenmesi}, journal={Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi}, pages={312–336}, year={2025}, DOI={10.35209/ksuifd.1635384}, author={Öcal, Selin}, keywords={Din Eğitimi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Küreselleşme, Küresel Yetkinlik, Farkındalık}, abstract={Hızla değişen ve dönüşen dünyanın değişim parametrelerinden biri olan ve üzerinde durulan olgular arasında küreselleşme vardır. Toplumların giderek heterojenleşmesine kaynaklık eden bu kavram, beraberinde farklılıkların iletişime yansıtılmasıyla diğer yeni kavramların doğuşuna da kaynaklık ettiği söylenebilir. Nitekim bireyler arasında küreselleşmenin etkilerine karşı farkındalık ve bu farkındalığı sağlıklı iletişimle sürdürme amacıyla ortaya küresel yetkinlik kavramı atılmıştır. Küresel yetkinlik hem küreselleşmeyle beraber etkisi artan problemlerin çözümünde hem de bireylerin iş arkadaşlarıyla buluşacakları çalışma alanlarında sağlıklı iletişim kurmayı hedefleyen kavramdır. Bireyler arasında var olan baskın farklılıklar arasında bireylerin sahip olduğu dini ve kültürel anlayış önemlidir. Ayrıca eğitimin temel kazanımları arasında bireylere kozmopolitleşen değer alanına hitap eden iletişimi kazandırma mevcuttur. Söz konusu kazanımı sağlamak amacıyla Ortaöğretim DKAB dersleri de önemli bir yerdedir. Bu bağlamda küresel yetkinliği Ortaöğretim 10.sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) ders kitabında inceleyen bu çalışmada, küresel yetkinliğin bir parçası olan farkındalık temasına odaklanılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Ortaöğretim 10.sınıf DKAB ders kitabını küresel yetkinliğin küresel farkındalık boyutu açısından incelemektedir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan bütüncül tek durum deseni, veri toplama tekniği olarak doküman incelemesi tercih edilmiş ve araştırmada çalışma birimi olarak 10.sınıf DKAB ders kitabı tercih edilmiştir. İlgili doküman üzerinde veri toplama aracı olarak Küresel Yetkinliğin Farkındalık Boyutu Kontrol Listesi (KYFKL) hazırlanmıştır. Hazırlanan KYFKL bir temel boyut ve altı alt kriterden oluşturulmuştur. Ayrıca KYFKL’ de ilgili ders kitabının içeriği kendi içerisinde metin, ayet-hadis, etkinlik kutusu ve görsel şeklinde dörde ayrılmıştır. Ardından altı alt kriterlerden yola çıkılarak elde edilen ham veriler kategorilere ve kodlara ayrılmıştır. Farkındalık temasında ahlaki sorumluluk, dini anlayış zenginliği ve kültürlerarası zenginlik kategorileri elde edilmiştir. Elde edilen kategorilerin anlaşılması için KYFKL yer alan alt kriterlerle eşleştirilmiştir. Araştırma sonucunda ders kitabında küreselleşmenin etkilerini yansıtan içeriklere yer verilse de dini anlayış ve kültürlerarası zenginlikler, gelişimsel açıdan daha çok küreselleşme öncesi zamana dayandırıldığı ya da ele alınsa da kapsamı ders gereğince İslam inancı özelinde ele alındığı tespit edilmiştir. Nitekim İslam inancının Arap toprakları dışına yayılmaya başlamasıyla kültürel karşılaşmaların kaçınılmaz olduğu ele alınmalıdır. Ancak ders kitabında savaşlar, göçler ve teknolojik gelişmelerin kültürler arasındaki zenginliğe sebep olduğuna dair bir unsur tespit edilememiştir. Nitekim farkındalık sadece dinî anlayışın yaygınlaşmasıyla kültürel zenginliğin oluşacağını ifade eden bir kavram değildir. Bu sebeple ders kitabında küreselleşmeden sonra dini bağlamda gerçekleşen kültürel zenginliklere yer verilmemektedir.}, number={45}, publisher={Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi}