@article{article_1635757, title={“MEŞREB BU YA” REDİFLİ ŞİİRLER MİHVERİNDE ŞÂİRLERİN TASAVVURLARI}, journal={Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi}, volume={34}, pages={249–287}, year={2025}, author={Karayazı Bal, Nurgül}, keywords={19. yüzyıl, redif, meşreb, şâir, sevgili}, abstract={Meşreb, insanın kimlik ve kişiliğinin inşâsında etkili “fıtrat, karakter, ahlâk” anlamlarını içkin, iç âlemi yansıtan, sahip olduğu geniş bir mânâ yelpazesiyle birlikte edebî metinlerde şâirlerin üslubuyla da zenginleşen bir kavramdır. 19. yüzyıl divanlarına yönelik yaptığımız araştırmada şâirlerin “meşreb” kavramı bağlamında kullandıkları “meşreb bu ya” redifiyle 37 şâirin kaleme aldığı 41 şiirin tespiti bu çalışmanın kaleme alınmasında teşvik edici bir sâik olmuştur. “Meşreb bu ya” redifli şiirler arasında mecmûalarda en fazla, irticâlen şiir söyleme yeteneğiyle şöhret bulmuş, Konyalı Şem’î’nin gazelinin bulunması; rind-meşreb, şâir-i fâzıl bir zât olan Halvetiyye-i Mısriyye şubesi meşâyihinden Şeyh Mehmed Emîn Zâ’ik’in gazelinin ise birçok şâir tarafından model şiir olarak alınması redife gösterilen teveccühün bir nişânesi olsa gerektir.
Bu makalede “meşreb bu ya” redifli tespit ettiğimiz şiirlerden yola çıkarak söz konusu redif mihverinde fizikî, ahlâkî özellikleri; beceri ve yetenekleri; tavrı, edâsı ve meşrebiyle şâirlerin tasavvur ettikleri sevgiliye yönelik talep ve beklentiler, sevgilinin güzellik unsurları, sevgiliyi merkeze alarak ağyâr, sâkî ile ilgili kavram ve unsurlar, şâirlerin kendi meşreplerine yönelik ifâdeler değerlendirilecek ve çalışmanın nihâyetinde yazma nüshalarına ulaşıp çeviri yazıya aktardığımız şiirler yer alacaktır.}, number={34}, publisher={Kültür Ocağı Vakfı}