TY  - JOUR
T1  - NKRUMAH’IN PAN-AFRİKAN DİPLOMASİSİ: ANTİ-EMPERYALİZM VE GANA’NIN KÜRESEL ROLÜ
TT  - NKRUMAH'S PAN-AFRİCAN DİPLOMACY: ANTİ-IMPERİALİSM AND GHANA'S GLOBAL ROLE
AU  - Kiriktaş, Ali
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
JF  - İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
JO  - İAÜD
PB  - İstanbul Aydın Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2757-7252
SP  - 149
EP  - 171
VL  - 17
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Kwame Nkrumah, Gana'nın bağımsızlık mücadelesinin sembol ismi ve Pan-Afrikanizm ideolojisinin önde gelen savunucularından biridir. 1957'de Gana'nın bağımsızlığını kazanarak, Afrika'nın sömürgecilikten kurtuluş sürecine öncülük etti. Nkrumah, yalnızca siyasi bağımsızlığı değil, ekonomik özgürlük ve kıtasal birlik hedeflerini de savundu. "Neokolonyalizm" kavramını ortaya atarak, Batı'nın Afrika üzerindeki dolaylı kontrol mekanizmalarını eleştirdi. Ancak, iç politikada otoriterleşme eğilimleri, ekonomik başarısızlıklar ve dış müdahaleler, 1966'da askeri bir darbeyle iktidardan düşürülmesine neden oldu. Nkrumah'ın mirası, günümüzde Afrika Birliği (AU) ve Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi (AfCFTA) gibi kurumsal yapılar aracılığıyla yaşamaya devam etmektedir. Pan-Afrikanizm ve anti-emperyalizm, dijital bağımsızlık, iklim adaleti ve çok kutuplu ittifaklar bağlamında yeniden şekillenmektedir. Nkrumah'ın vizyonu, Afrika'nın kendi kaynaklarına sahip çıkma ve küresel sistemde eşit bir aktör olma mücadelesinde ilham kaynağı olmayı sürdürmektedir. Bu çalışma, Nkrumah'ın siyasi ve diplomatik stratejilerini analiz ederek, onun günümüz Afrika siyasetindeki etkilerini değerlendirmektedir.
KW  - Kwame Nkrumah
KW  - Pan-Afrikanizm
KW  - Neokolonyalizm
KW  - Gana
KW  - Afrika Birliği.
N2  - Kwame Nkrumah is a symbol of Ghana's struggle for independence and a leading proponent of Pan-Africanism. In 1957, he led the process of African decolonisation by winning Ghana's independence. Nkrumah advocated not only political independence but also economic freedom and continental unity. By introducing the concept of ‘neocolonialism’, he criticised the West's indirect control mechanisms over Africa. However, authoritarian tendencies in domestic politics, economic failures and foreign interference led to his ouster from power in a military coup in 1966. Nkrumah's legacy lives on today through institutional structures such as the African Union (AU) and the African Continental Free Trade Area (AfCFTA). Pan-Africanism and anti-imperialism are being reshaped in the context of digital independence, climate justice and multipolar alliances. Nkrumah's vision continues to inspire Africa's struggle to claim its resources and become an equal actor in the global system. This study analyses Nkrumah's political and diplomatic strategies and assesses their impact on contemporary African politics.
CR  - Acharya, A. (2016). The End of American World Order. Polity Press.
Ackah, W. B. (1999). Pan-Africanism: Exploring the Contradictions. Ashgate.
Adebajo, A. (2021). The Eagle and the Springbok: Essays on Nigeria and South Africa. Oxford University Press.
Adi, H., & Sherwood, M. (2003). The 1945 Manchester Pan-African Congress Revisited. New Beacon Books.
Agyeman-Duah, B. (2008). Ghana: Governance in the Fourth Republic. Accra: Digibooks Ghana. 
Ahlman, J. S. (2017). Living with Nkrumahism: Nation, State, and Pan-Africanism in Ghana. Ohio University Press.
Aning, K., Aubyn, F. K. (2021). The African Union’s Inaction in Tigray and the Sahel: A Critique of Continental Security Governance. Journal of African Security Studies.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/iausos/issue//1636075
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4592784
ER  -