TY  - JOUR
T1  - ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE SOSYAL PROBLEM ÇÖZME BECERİSİNİN DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ
TT  - AN EXAMINATION OF UNIVERSITY STUDENTS' SOCIAL PROBLEM-SOLVING  SKILLS IN RELATION TO DEMOGRAPHIC VARIABLES
AU  - Solmaz, Umut
AU  - Demircioğlu, Yaren
PY  - 2025
DA  - June
Y2  - 2025
DO  - 10.51969/klusbmyo.1637210
JF  - Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi
JO  - KLÜ SBMYO
PB  - Kırklareli Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2717-9028
SP  - 1
EP  - 23
VL  - 6
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Üniversite hayatı, gençlerin ergenlik ve yetişkinlik arasında bulunduğu ve çeşitli problemlerle karşılaştığı bir dönemdir. Bu dönemde bireyler karşılaştığı sorunların çözümü için çeşitli becerilerini kullanmaktadır. Sosyal problem çözme becerisi olarak isimlendirilebilecek bu beceriler bireylerin kriz anına yönelik yaratıcı çözümler bulmalarına yardımcı olmaktadır. Bu araştırma da üniversite öğrencilerinin sosyal problem çözme becerilerinin demografik değişkenlere göre değerlendirilmesi amacıyla tasarlanmıştır. Bu doğrultuda cinsiyete göre probleme olumlu ve olumsuz yönelimin değiştiği, psikolojik destek almamanın olumsuz yönelimi arttırdığı, spor ve sanatsal faaliyetlere katılmanın sosyal problem çözme becerilerini olumlu etkilediği, şiddet görmenin olumsuz yönelimi arttırdığı, aile tutumlarının sosyal problem çözme becerileri üzerine etkisinin bulunduğu bulgularına ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda üniversite öğrencilerinin sosyal problem çözme becerilerinin arttırılması yönünde çözüm önerileri sunulmuştur.
KW  - Sosyal Problem Çözme
KW  - Sosyal Sorun
KW  - Üniversite Öğrencisi.
N2  - University life is a period in which young individuals transition between adolescence and adulthood and encounter various challenges. During this time, individuals utilize different skills to address the problems they face. These skills, which can be referred to as social problem-solving skills, help individuals find creative solutions in times of crisis. This study was designed to evaluate university students' social problem-solving skills in relation to demographic variables. In this context, findings indicate that positive and negative orientations toward problems vary by gender, that not receiving psychological support increases negative orientation, that participation in sports and artistic activities positively influences social problem-solving skills, that experiencing violence increases negative orientation, and that family attitudes have an impact on social problem-solving skills. Based on the results of the study, recommendations have been proposed to enhance university students' social problem-solving skills.
CR  - Akkaya, B. ve Alp, H. (2023). Spor bilimleri fakültesi’nde okuyan öğrencilerin sosyal problem çözme becerilerinin incelenmesi. 3rd International Black Sea Modern Scientific Research Congress 1,1, 131-142.
CR  - Anlıak, Ş. ve Dinçer, Ç. (2005). Farklı eğitim yaklaşımları uygulayan okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların kişiler arası problem çözme becerilerinin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 149-166. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000111
CR  - Arslan, Y. (2009). Lise öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek ile sosyal problem çözme arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=1sbfsXztUktwI7wQhvymgQ&no=8OliCqTpyoYS9ku4uy21VA
CR  - Arslan, A. (2020). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin öz-liderlik algıları ve sosyal problem çözme becerilerinin belirlenmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(1), 80-106.
CR  - Arslan, T. ve Selçuk, T. K. (2023). Gençlik merkezi faaliyetlerine katılan 18-29 yaş gençlerde serbest zaman tatmin düzeyinin sosyal sorun çözme becerileri ile ilişkisi. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 5(1), 22-31. https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1197270
CR  - Atılgan, D. (2023). Rekreaktif etkinliklere katılan bireylerin sosyal problem çözme düzeylerinin incelenmesi. ÇOMÜ Spor Bilimleri Dergisi, 6(4), 53-67.
CR  - Baltacı, Ö. ve Hamarta, E. (2013). Üniversite öğrencilerinin sosyal kaygı, sosyal destek ve problem çözme yaklaşımları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(167), 226-240.
CR  - Bilgin, M. (2001). Üniversite öğrencilerinin değerlerinin ve fonksiyonel olmayan tutumlarının bazı değişkenler açısından irdelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(8), 33-69.
CR  - Bozkurt-Yükçü, Ş. & Demircioğlu, H. (2017). Okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal problem çözme becerisinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 1(2), 216-238. https://doi.org/10.24130/eccdjecs.196720171239
CR  - Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2019). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
CR  - Chang, E.C. ve D’Zurilla, T.J. (1996). Relations between problem orientation and optimism, pessimism and trait affectivity. Behaviour Research and Therapy, 34, 185-194. https://doi.org/10.1016/0005-7967(95)00046-1
CR  - Çekici, F.(2009). Problem çözme terapisine dayalı beceri geliştirme  grubunun üniversite öğrencilerinin sosyal  problem  çözme becerileri, öfkeyle ilişkili davranış  ve düşünceler  ile  sürekli kaygı düzeylerine  etkisi. [Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü], https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=GslfPU9kHmUsujTbZ4ECJQ&no=k5X13F3IVuIBPze_pguJBg
CR  - Çeşit, C. (2017). Müzik öğretmenliği lisans programı öğrencilerinin sosyal problem çözme becerilerinin incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 3(5), 6-22. Doi: 10.5578/amrj.32184.
CR  - Çiftci, Y. (2018). Anne-baba tutumlarının 5-6 yaş çocukların sosyal problem çözme becerisi ile olan ilişkisinin incelenmesi. [Doğu Akdeniz Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü]. http://i-rep.emu.edu.tr:8080/xmlui/handle/11129/4651
CR  - Davey, G.C. L. (1994). Worrying, social problem solving abilities and problem solving confidence. Behaviour Research and Therapy, 32, 327-330. https://doi.org/10.1016/0005-7967(94)90130-9
CR  - Dikmen, C. (2019). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluşu ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=RzMudIeVweF-dyhQ9KDrhQ&no=18B1maO9OwAN6tmz8Vkmag
CR  - Doğan, H. ve Akçalı, G. (2021). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları sosyo-ekonomik sorunlar üzerine bir inceleme. Journal of University Research, 4(3), 309-316. https://doi.org/10.32329/uad.903559
Donat, A., Bilgiç, B., Eskiocak, A. & Koşar, D. (2019). Üniversite öğrencilerinin sorunları ve çözüm önerileri. Yükseköğretim Ve Bilim Dergisi, (3), 451-459. DOI: 10.5961/jhes.2019.345
CR  - Durmuş, E., Bozkuş, T. ve Durmuş, G. (2022). Beden eğitimi öğretmen adaylarının sosyal problem çözme ve kararlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi.  Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 636-647.
CR  - D’Zurilla, T. J. ve Nezu, A. M. (1990). Development and preliminary evaluation of the social problem solving ınventory (spsı), psychological assessment. A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2, 156-161. https://doi.org/10.1037/1040-3590.2.2.156
CR  - D’Zurilla, T.J., A.M., Nezu, & A, Maydeu-Olivares (2004). Social Problem Solving: Theory and Assessment. Chang, E.C., D’ Zurilla, T.J., Sanna, L.J. (Editors), Social Problem Solving: Theory, Research and Training, American Psychological Association, Washington, DC.
CR  - D’Zurilla, T. J. & Nezu, A.M. (2007), Problem- solving therapy: a positive approach to clinical ıntervention. Springer Publishing Company.
CR  - D’ Zurilla, T.J., Chang, E.C. & Sanna, L. J. (2003). Self-esteem and social problem solving as predictors of aggression in college students. Journal of Social and Clinical Psychology, 22, 424-440. DOI: 10.1521/jscp.22.4.424.22897
CR  - Emiroğlu, M. ve Bindak, R. (2018). Lise 9. sınıf öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin sosyal problem çözme becerileri ile bazı değişkenler açısından incelenmesi. Social Sciences Studies Journal, 4(21), 3385-3394. 10.26449/sssj.765
CR  - Ersan, T. D. ve Alan, Ş. (2017). Özel eğitim öğretmenlerinin sosyal problem çözme becerilerinin değerlendirilmesi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 7(1), 325-332.  DOI: 10.13114/MJH.2017.339
CR  - George, D., ve Mallery, M. (2010). Spss for windows step by step: a simple guide and reference. Pearson
Günaydın, D. H. (2021). Üniversite öğrencilerinin sosyal problem çözme, covid-19 korkusu ve akademik motivasyon düzeylerinin değerlendirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 272-290.
CR  - Güneş, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin sosyal problem çözme düzeylerinin sosyal yetkinlik ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. [Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü], https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=rStFHLa_Ezxk2lc4_4C1uQ&no=_QMrp6A21qTQ8k2a3eyfWw
CR  - İleri, E. ve Dil, K. (2018). Üniversite öğrencilerinin akademik, mesleki ve toplumsal alandaki problemlerine sosyolojik bir yaklaşım: Çankırı Üniversitesi örneği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(10), 1-15.
Jonassen, D. H. (2000). Toward a designtheory of problem solving. Educational Technology Research and Development, 48(4), 63-85.
CR  - Kacur, M. ve Atak, M. (2011). Üniversite öğrencilerinin sorun alanları ve sorunlarla başetme yolları: erciyes üniversitesi örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(31), 273-297.
CR  - Karakaya, C. ve Işıkhan, V. (2023). Yaşlı bireylerin sosyal dışlanma durumlarının ve sosyal problem çözme becerilerinin değerlendirilmesi. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 21, 89-109.  https://doi.org/10.46218/tshd.1213310
Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınevi.
CR  - Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Nobel Yayıncılık.
Kiraz, Z. (2015). Üniversite öğrencilerinin sorunları: tokat örneği. ASOS Journal, 3(9), 521-354. DOI: 10.16992/ASOS.496
CR  - Köksal, B. ve Topkaya, N. (2021). Üniversite öğrencilerinin yaşadığı sorunlar ve sorun alanlarının depresyon, anksiyete ve stresle ilişkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(2), 926-949.  https://doi.org/10.37217/tebd.933931
CR  - Kuzucu, Y., Kögercin, U. A., Yavaş, S. ve Çuhacı, A. (2020). Ergenlerde sosyal sorun çözme, stresle başa etme ve sosyal desteğin problemli internet kullanımıyla ilişkisi: olumsuz ve olumlu duyguların aracılık rolü. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 17-34.
CR  - Lazarus, R.S. ve Folkman, S. (1984), Stress, appraisal and coping, Springer.
CR  - Lugg W. (2022). The biopsychosocial model – history, controversy and Engel. Australasian Psychiatry. 30(1), 55-59.
CR  - McMurran, M., Blair, M. & Egan, V. (2002). An investigation of the correlations between aggression, ımpulsiveness, social problem solving and alcohol use. Aggressive Behavior, 28, 439-445.https://doi.org/10.1002/ab.80017
CR  - Nezu, A.M., Wilkins, V.M. ve Nezu, C.M. (2004), Social Problem Solving, Stres and Negative Affect, Chapter 3, 49-65 . Edward C. Chang, Thomas J. D’  Zurilla, Lawrence J. Sanna (Editors), Social Problem Solving: Theory, Research and Training, American Psychological Association, Washington, DC., USA.
CR  - Nunnally, J. C. & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory. McGraw-Hill.
Özden, Y. (1997). Üniversiteye girişte fırsat eşitsizliğini giderme çalışmaları (A.B.D. örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(12), 515-526.
CR  - Saracaloğlu, A. S., Altay, B. ve Eken, M. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyal problem çözme becerilerini yordayan değişkenler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (23), 680-722.
Senemoğlu, N. (2012). Gelişim öğrenme ve öğretim-kuramdan uygulamaya. Pegem.
CR  - Shure, M.B. ve Spivack, G. (1980). Interpersonal problem solving as a mediator of behavioral adjustment ın preschool and kindergarten children. Journal of Applied Developmental Psychology, 1, 29-44. https://doi.org/10.1016/0193-3973(80)90060-X
CR  - Sucu, T. B. (2020). Üniversite öğrencilerinin sosyal problem çözme becerilerinin algılanan anne-baba tutumu ve bilişsel esneklik düzeyleri açısından incelenmesi. [Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü] https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?
id=IPt9HLHjWpqFiZZuC9UUPA&no=KaXjqwaZZmqbveepBxjy6Q
CR  - Şahin, I., ve Fırat, N.Ş. (2009). Üniversite öğrencilerinin sorunları. Education Sciences, 4(4), 1435-1449. https://doi.org/10.12739/10.12739
CR  - Şavran, T.G. (2018). Nicel ve nitel araştırmalarda kullanılan araştırma teknikleri. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Teater, B. (2019). Sosyal hizmet kuram ve yöntemleri. Nika Yayınevi.
CR  - Türküm, A.S., Kızıltaş, A. & Sarıyer, A. (2004). Anadolu Üniversitesi psikolojik danışma ve rehberlik merkezi’nin hedef kitlesinin psikolojik ihtiyaçlarına ilişkin ön çalışma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Dergisi, 3(21), 15-27. https://doi.org/10.17066/pdrd.87897
CR  - Uğur, N. (2020). Üniversite öğrencilerinin yaşam koşulları ve mesleki gelecek kaygılarına ilişkin karşılaştırmalı bir analiz. International Journal of Turkish Education Sciences, 2020(15), 1-25. https://doi.org/10.46778/goputeb.669674
CR  - Yalçın, P. ve Özcan, O. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları problemler: yabancı diller öğretmen adaylarının sorunları. ASOS Journal, 7(98), 119-129.  DOI : 10.29228/ASOS.36912
CR  - Yavuzer, H., Meşeci, F., Demir, İ. & Sertelin, Ç. (2005). Günümüz üniversite gençliğinin sorunları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 79-91.
CR  - Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncılık.
CR  - Yelboğa, N. (2024). Üniversite öğrencilerinin karşılaştığı sorunlar ve üniversite sosyal hizmeti uygulaması üzerine bir değerlendirme. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(47), 851-868.  https://dx.doi.org/10.21550/sosbilder.1438768
CR  - Yenen, E. T. ve Boz, H. (2022). Üniversite öğrencilerinin oryantasyon sorunları ve beklentilerine ilişkin bir oryantasyon planı. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 5(2), 171-188.
CR  - Yıldırım S. (2010). Üniversite öğrencilerinin biliş ötesi farkındalıkları ile benzer matematiksel problem türlerini çözmeleri arasındaki ilişki. [Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=BRfpRt8xRmE0FmMVfoqi6g&no=I0KOkYfc_Ylad9sU3Gf1vQ
UR  - https://doi.org/10.51969/klusbmyo.1637210
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4597842
ER  -