TY - JOUR T1 - Kitlesel Göç Hareketlerinin Türkiye Ekonomisine Yansıması: Mersin İli Örneği TT - The Impact of Mass Migration Movements on the Turkish Economy: The Case of Mersin Province AU - Koç, Sebahattin AU - Özmen, Gamze PY - 2025 DA - May Y2 - 2025 DO - 10.54600/igdirsosbilder.1637472 JF - Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi JO - SOSBİLDER PB - Iğdır Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2147-5717 SP - 249 EP - 267 IS - 39 LA - tr AB - Göç hareketi, tarih boyunca bireylerin sürekli karşı karşıya kaldığı bir olgu olup ülkeler açısından çeşitli sonuçlar doğurmaktadır. Bu çalışmada, kitlesel göç hareketlerinin Türkiye ekonomisine etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışma hazırlanırken detaylı literatür taraması yapılmış olup nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada Mersin ili örneği ele alınmış olup göçmenlerin Mersin ilinde açmış oldukları firmalar incelenmiştir. Mersin ilinde kurulan firmalar ile ilgili bilgiler MTSO (Mersin Ticaret ve Sanayi Odası)’ dan alınmış olup ilgili veriler üzerinden çıkarımlar yapılmıştır. Araştırma sonucunda kitlesel göç hareketlerinin Türkiye üzerinde olumlu ve olumsuz bazı ekonomik etkiler yarattığı sonucuna ulaşılmıştır. Kitlesel göç hareketleri Mersin ilindeki ticari faaliyetlere katkı sağlayarak ihracat miktarını artırmış ve buna bağlı olarak ekonomik büyüme olumlu etkilenmiştir. Kanuni merkezi Mersin olan işletmelerin ihracat yaptığı ülkeler göz önüne alındığında kitlesel göç hareketiyle Türkiye’ye gelen göçmenlerin yabancı pazarlarla kurdukları ilişkiler sayesinde ihracat hacminin arttığını söylemek mümkündür. Kayıt dışı istihdam nedeniyle yerli halk iş bulmakta zorlanmış ancak kurulmuş olan göçmen sağlığı merkezlerine alınan personeller sayesinde istihdam olumlu etkilenmiştir. Göçmenlere verilen eğitim ve sağlık hizmetleri kamu maliyesine ek harcamalar oluşturmuştur. KW - Kitlesel göç KW - enflasyon KW - ekonomik büyüme KW - istihdam KW - kamu maliyesi N2 - Migration movements have been a phenomenon that individuals have continuously faced throughout history, leading to various consequences for countries. This study aims to reveal the impact of mass migration movements on the Turkish economy. A comprehensive literature review was conducted, and a qualitative research method was employed in preparing the study. The study focuses on the case of Mersin province, examining businesses established by migrants in this region. Information on firms founded in Mersin was obtained from the Mersin Chamber of Commerce and Industry (MTSO), and inferences were made based on the relevant data. The research findings indicate that mass migration movements have both positive and negative economic effects on Turkey. Mass migration has contributed to commercial activities in Mersin, increasing the volume of exports and thereby positively influencing economic growth. Considering the countries to which businesses headquartered in Mersin export, it can be stated that the relationships migrants have established with foreign markets have led to an expansion in export volume. While informal employment has made it more difficult for the local population to find jobs, employment has been positively impacted by the recruitment of personnel in migrant health centers. Additionally, the provision of education and healthcare services to migrants has resulted in additional public finance expenditures. CR - AFAD (2023, 15 Mayıs). https://www.afad.gov.tr/afet-turleri CR - Ağlargöz, O., & Yardımcı, Ş. (2019). Uluslararası Düzensiz Göç ve Çalışma Hayatı: Şanlıurfa İlindeki Suriyeli Göçmenlerin Durumu. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 535-558. https://doi.org/10.17153/oguiibf.537889 CR - Aktaş, M. E. (2021). Türkiye’nin Göç Politikası ve 2011 Sonrası Suriyeli Kitlesel Göçün Sosyo-Ekonomik Etkileri [Yüksek Lisans Tezi]. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi. CR - Aktel, M. & Kaygısız, Ü. (2018). Türkiye’de Göç Yönetimi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 579-604. CR - Alagöz, M. (2020). 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü - Geçici Korunan Suriyelilerin Türk Ekonomisine Etkileri (Özel Rapor) https://21yyte.org/tr/ozelraporlar/gecici-korunan-suriyelilerin-turk-ekonomisine-etkileri (Erişim Tarihi: 21 Kasım 2023). CR - Alagöz Özger, T. (2020). Göç Politikalarında İletişimin Rolü: Suriye Göçü Üzerine Bir İnceleme [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi. CR - Altunç, Ö. F., Uçan, O. & Akyıldız, A. (2017) “Dış Göçlerin Türkiye Ekonomisinde İşsizlik Enflasyon ve Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. Researcher Social Science Studies. 5(1), 197–211. CR - Bettin, G., & Zazzaro, A. (2012). Remittances and financial development: substitutes or complements in economic growth?. Bulletin of Economic Research, 64(4), 509-536. CR - Boubtane, E., Coulibaly, D., & Rault, C. (2013). Immigration, growth, and unemployment: Panel VAR evidence from OECD countries. Labour, 27(4), 399-420. CR - Castles, S., & Miller, M. J. (2009). Migration in the Asia-Pacific region. Migration Information Source, 10, 1-11. CR - Çalışkan, T. (2022). Dış Ülkelerden Türkiye’ye Göç Dalgalarının Ekonomik Etkileri [Yüksek Lisans Tezi]. Çankırı Karatekin Üniversitesi. CR - Çelik, G., (2022). Uluslararası Göç Olgusunun Politik Ekonomi Açısından Analizi ve Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacılar Örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi. CR - Çetiner, S. (2020). Suriye Krizi Özelinde Uluslararası Göç Sorunu, Yönetim ve Uluslararası Göç Sorununun Ev Sahibi Ülkeye Sosyo-Ekonomik Etkileri: Türkiye Örneği [Doktora Tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi. CR - Demirhan, Y., & Aslan, S. (2016). Türkiye’nin Sınır Ötesi Göç Politikaları ve Yönetimi. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 23-62. https://doi.org/10.20493/bt.78101 CR - Demirhan İnceliler, N. (2019). 1923 Yılından Bugüne Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları ve Sosyal-Ekonomik Etkileri [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Maltepe Üniversitesi. CR - Demirtaş, G., & Çakırca, Ş. Y. (2019). Uluslararası Göçün Dış Ticaret Üzerine Etkisi: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz. Siyasal: Journal of Political Sciences, 28(2), 141-163. https://doi.org/10.26650/siyasal.2019.28.2.0055 CR - Dillioğlu, B. (2015). Suriyeli Mültecilerin Entegrasyonu: Türkiye’nin Eğitim ve İstihdam Politikaları. Akademik Orta Doğu, 10(1). CR - Durgun, S. (2022). Türkiye’nin Göç Politika ve Uygulamalarında Yönetişim Yaklaşımının Önemi: Suriyeli Sığınmacılar Örneği [Doktora Tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi. CR - Efe, F. (2019). Kitlesel Göçlerde Konut Sorunu: Adana Kenti Suriyeli Mülteci Örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi. CR - Ekici, S. & Tuncel, G. (2016). Göç ve İnsan. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 9-22. https://doi.org/10.20493/bt.71783 CR - Erdoğan, M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması. HUGO Yayınları. CR - Ergün, Ö. R. (2022). Türkiye’de Göç ve İşsizlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Social Sciences Research Journal, 11(4), 542-549. CR - Erkmen, M. (2021). Arap Baharı Sonrası Kitlesel Göç Hareketleri Karşısında Avrupa Birliği’nin Reaksiyonu; Göç ve Komşuluk Politikalarındaki Değişim [Yüksek Lisans Tezi]. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi. CR - Friedberg, R. M. (2001). The impact of mass migration on the Israeli labor market. The Quarterly Journal of Economics, 116(4), 1373-1408. CR - Gençler, A. (2020). Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacıların Sosyo-Ekonomik Yaşama Etkileri: Fayda Maliyet Ekseninde Bir Bakış. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 78, 111-145. https://doi.org/10.26650/jspc.2019.78.0036 CR - Göç İdaresi Başkanlığı (2023, 13 Ekim). https://www.goc.gov.tr/goc-tarihi CR - Göç İdaresi Başkanlığı (2024, 9 Ocak). https://www.goc.gov.tr/kitlesel-akinlar CR - Gülbahar, A. (2020). Dış Göçün Makroekonomik Etkileri: Türkiye Örneği (1996-2016) [Yüksek Lisans Tezi]. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi. CR - Günay, E., Atılgan, D. & Serin, E. (2017). Dünya’da ve Türkiye’de Göç Yönetimi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 37-60. CR - Hercowitz, Z. & Yashiv, E. (2001). A macroeconomic experiment in mass immigration. Available at SSRN 286594. CR - İlgazi, A. (2019). Uluslararası Göç Bağlamında, Suriyeli Sığınmacıların Emek ve Yabancı Sermaye Yatırımları Açısından Türkiye Ekonomisine Etkileri (Gaziantep ve Şanlıurfa Örneği) [Doktora Tezi]. Gaziantep Üniversitesi. CR - İşcan, İ. H., & Demirel, T. (2021). Göçün Gelişmiş Ülkelerde Büyüme ve İstihdam Piyasası Üzerine Etkileri: Bir Panel ARDL Analizi. EKOIST Journal of Econometrics and Statistics(35), 181-203. https://doi.org/10.26650/ekoist.2021.35.1014765 CR - Karataş, K. & Ayyıldız, A. A. (2021). Bugünün Türkiye’sinde Göç Gerçeği: Küresel Hareketliliğin Neresindeyiz?. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 473-500. CR - Kaya, O., & Aydın, Ü. (2021). Economıc Impact Of Syrıan Refugees On Turkısh Economy. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(3), 1151-1171. https://doi.org/10.16953/deusosbil.932430 CR - Kemal, N. (2019). Göç Olgusu, Avrupa’ya Giden Güncel Göç Rotaları ve Bu Göçlerin AB Ekonomisine Etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi. CR - Koç, F. (2022). Türkiye’deki Afgan Göçü ve Politikalarının Van İli Özelinde Analizi [Yüksek Lisans Tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi. CR - Konuk, T. (2022). Uluslararası Göçün Temel Makroekonomik Göstergeler Üzerine Etkisi: Göç Alan Ülkelere Dayalı Panel Veri Analizi [Doktora Tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi. CR - Korkmaz, M. (2018). Geçici Koruma Kapsamındaki Suriyelilerin Türkiye İşgücü Piyasasına Etkileri ve Değerlendirmeler. Sosyal Güvence Dergisi, 13, 57-83. https://doi.org/10.21441/sguz.2018.64 CR - Kukoğlu, N. (2019). Suriyeli Sığınmacılar Ve Türkiye'ye Etkileri [Yüksek Lisans Tezi] İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi. CR - Külahlıoğlu, S. (2022). Göç Kavramı Ve Suriye Göçünün Sosyo-Kültürel Ve Ekonomik Yansımaları1. Journal of Social, Humanıtıes and Admınıstratıve Scıences (JOSHAS), 7(46), 2276-2283. http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.806 CR - Kütükçü, E. (2020). Suriye Göçünün Türkiye Ekonomisine Etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Kırıklareli Üniversitesi. CR - Meçik, O., & Koyuncu, T. (2020). Türkiye’de Göç ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Toda-Yamamoto Nedensellik Testi. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(3), 2618-2635. https://doi.org/10.15869/itobiad.748770 CR - MTSO, (2023). Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Resmi Sitesi. https://www.mtso.org.tr/menu/e/kayitli-firmalar/kayitli-uye-arama (İlgili veriler talep edildiğinde verilmektedir.) CR - Mutlu, H. (2022). Türkiye’de Göç Olgusu ve Göçün Ekonomik Etkileri: Vektör Otoregresyon Modeli [Yüksek Lisans Tezi]. Nuh Naci Yazgan Üniversitesi. CR - ORSAM (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri. Orsam Raporu. https://www.orsam.org.tr/tr/suriyeli-siginmacilarin-turkiye-ye-etkileri/ CR - Özgüler, V. C. (2018). Kitlesel göçlerin emek piyasalarına etkisi: Türkiye’deki Suriyeliler. In Journal of Social Policy Conferences, 74, 77-102. CR - Özpınar, E. vd., (2015). Göçün Ardından Suriye ile Ticari İlişkiler. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı, Değerlendirme Notu. CR - Saklan, E., & Karakütük, K. (2022). Türkiye’deki Suriyeli Eğitim Çağı Çocuklarının Eğitim Süreçleri Üzerine Bir Çözümleme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 51-76. https://doi.org/10.17860/mersinefd.975386 CR - Şahin, S. (2022). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’deki Etkileri [Yüksek Lisans Tezi]. Kastamonu Üniversitesi. CR - Tamer, M. (2020). Göç, Göçün Nedenleri ve Uluslararası Göç Üzerine Kavramsal Bir Analiz. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(60), 2808-2818. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.2070 CR - T.C. Mersin Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü (2023) Mersin İli 2022 Yılı Ekonomik Görünüm Raporu. https://mersin.ticaret.gov.tr/data/64f9714813b8769d9861623d/Mersin_T%C4%B0M_2022_Ekonomik_G%C3%B6r%C3%BCn%C3%BCm_Raporu.pdf CR - Tuncel, G. & Ekici, S. (2019). Göçün Siyasal Etkisi: Suriyeli Göçmenlerin Türkiye Siyasetine Etkisi. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 48-72. https://doi.org/10.20493/birtop.648831 CR - TÜİK (2023, 5 Aralık). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Uluslararasi-Goc-Istatistikleri-2023-53544 CR - TÜİK (2024, 17 Mart). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2023-49684 CR - Türk Dil Kurumu (TDK). (2024, 29 Ekim). https://sozluk.gov.tr/ CR - Ünal, R. & Gedik, M. (2022). Türkiye’de Göç Yönetimi ve Sosyal Hizmet Bakış Açısından Değerlendirilmesi. Toplumsal Politika Dergisi, 3(1), 52-70. CR - Ünlü, A., & Kabak, S. (2022). Türkiye’de Enflasyonu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Ekonometrik Bir Uygulama. Ekonomi-Tek, 11(3), 177-199. CR - Ünsal, A. (2019). Uluslararası Göç Kavramı ve Uluslararası Göçün Ülke Ekonomileri Üzerinde Muhtemel Etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 18, 50-61. UR - https://doi.org/10.54600/igdirsosbilder.1637472 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4598966 ER -