TY - JOUR T1 - İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Matematik Kaygısı ile LGS Başarısı İlişkisinin ve Matematik Kaygısının Nedenlerinin İncelenmesi TT - Investigating the Relationship Between Mathematics Anxiety and LGS Achievement and the Causes of Mathematics Anxiety in 8th Grade Elementary School Students AU - Güven, Aynur AU - Doğan, Mevlüde PY - 2025 DA - September Y2 - 2025 DO - 10.31455/asya.1638097 JF - Asya Studies JO - Asya Studies PB - Mehmet Akif KARA WT - DergiPark SN - 2602-2877 SP - 213 EP - 238 VL - 9 IS - 33 LA - tr AB - Matematik kaygısı, öğrencilerin matematik başarısını etkileyen önemli bir duyuşsal faktördür. Matematik başarısının arttırılması için matematik kaygısının başarı üzerindeki etkisi belirlenmeli, matematik kaygısının nedenleri derinlemesine incelenmelidir. Bu çalışmada, ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin matematik kaygı düzeyleri ile LGS matematik alt testi başarıları arasındaki ilişkiyi incelemek; matematik kaygısı ve LGS başarı düzeylerinin cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek; ayrıca öğrencilerin matematik kaygılarına ilişkin nedenleri ortaya koyarak kaygıyı azaltmaya yönelik unsurları belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. 2022-2023 eğitim öğretim yılında Samsun ili Kavak ilçesinde 8. Sınıfta öğrenim gören 190 öğrenci araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada nicel veriler “Matematik Kaygı-Endişesi Ölçeği”, nitel veriler ise “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde; t-testi, Mann-Whitney U, Spearmen sıra farkları korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında ise katılımcılardan toplanan görüşme veriler içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre öğrencilerin matematik kaygıları orta düzeyde, LGS matematik başarı düzeyleri ise düşük olarak belirlenmiştir. Cinsiyet değişkeni açısından yapılan analizde erkek öğrencilerin matematik kaygı düzeylerinin kız öğrencilere göre daha yüksek, LGS matematik başarılarının ise daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Matematik kaygısı ile LGS matematik başarısı arasında negatif yönde anlamlı ve orta düzeyde ilişkili olduğu görülürken, matematik kaygısının LGS matematik başarısını %23 oranında yordadığı belirlenmiştir. Nitel kısım için gerçekleştirilen analiz sonucunda matematik kaygısının nedenleri; çevresel, eğitimsel ve kişisel olmak üzere üç ana kategoride toplanmıştır. Çevresel etmenler arasında ailenin beklentisi; eğitimsel etmenler arasında problemlerin uzun ve zor olması, beceri temelli problemler, matematiğin hayatın her alanında olması, deneme sınavları, öğretmen anlatımı yer almaktadır. Kişisel etmenler ise korku, stres, heyecan, telaş, sınav kaygısı, gelecek kaygısı, önyargı, eksik öğrenme, yapamayacağı düşüncesi olarak belirlenmiştir. KW - Matematik KW - Kaygı KW - LGS KW - Karma yöntem KW - İçerik Analizi N2 - Mathematics anxiety is a significant affective factor influencing students' achievement in mathematics. In order to enhance mathematics performance, it is essential to determine the impact of mathematics anxiety on achievement and to thoroughly examine its underlying causes. This study aimed to investigate the relationship between mathematics anxiety levels and success on the mathematics subtest of the High School Entrance Exam (LGS) among 8th grade students. Additionally, it examined whether mathematics anxiety and LGS achievement levels differ significantly by gender and explored the underlying causes of mathematics anxiety along with factors that may help reduce it. A mixed-method research design was employed. The study sample consisted of 190 8th grade students attending schools in Kavak district of Samsun province during the 2022–2023 academic year. Quantitative data were collected using the Mathematics Anxiety Scale, while qualitative data were obtained through a semi-structured interview form. For data analysis, t-test, Mann-Whitney U test, and Spearman’s rank-order correlation coefficient were utilized. Qualitative data were analyzed through content analysis. The findings revealed that students' mathematics anxiety was at a moderate level, while their LGS mathematics achievement was low. Regarding gender, male students had higher levels of mathematics anxiety and lower mathematics achievement scores compared to female students. A significant negative and moderate correlation was found between mathematics anxiety and LGS mathematics achievement, and mathematics anxiety was found to predict 23% of the variance in LGS mathematics success. Qualitative analysis indicated that the causes of mathematics anxiety fell into three main categories: environmental, educational, and personal. Environmental factors included parental expectations; educational factors comprised the difficulty and length of problems, skill-based questions, the pervasiveness of mathematics in everyday life, practice tests, and instructional approaches. Personal factors included fear, stress, excitement, panic, test anxiety, future concerns, prejudice, incomplete learning, and a lack of self-confidence. CR - Adal, A. A., & Yavuz, İ. (2017). Ortaokul öğrencilerinin matematik öz yeterlik algıları ile matematik kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. International Journal of Field Education, 3(1), 20-41. CR - Ağdacı, A. Y. (2021). Sekizinci sınıf matematik kaygısı yaşayan öğrencilerin kaygılarının sebeplerinin incelenmesi. (Tez No: 685627) [Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Ak, Y. (2019). 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin sayı hissi ile matematik kaygısı arasındaki ilişki üzerine bir çalışma. (Tez No: 582397) [Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Aktekin, D. (2017). Etnomatematik. (Tez No: 474078) [Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Alkan, V. (2011). Etkili matematik öğretiminin gerçekleştirilmesindeki engellerden biri: Kaygı ve nedenleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29), 89-107. CR - Arslan, Ç., Güler, H. K., & Gürbüz, M. Ç. (2017). Ortaokul öğrencilerinin matematik kaygı düzeyleri ile öğrenme stratejileri arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (42), 123-142. https://doi.org/10.21764/efd.32954 CR - Ashcraft, M. H., & Moore, A. M. (2009). Mathematics anxiety and the affective drop in performance. Journal of Psychoeducational assessment, 27(3), 197-205. https://doi.org/10.1177/0734282908330580 CR - Ayan, A. (2014). Ortaokul öğrencilerinin matematik özyeterlik algıları, motivasyonları, kaygıları ve tutumları arasındaki ilişki. (Tez No: 374027) [Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Baban, A. (2018). Ortaokul öğrencilerinde matematik kaygısı ve algılanan öğretmen tutumu. (Tez No: 490916) [Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Batyra, A. (2017). Türkiye’de cinsiyete dayalı başarı farkı [Rapor]. Aydın Doğan Vakfı Eğitim Reformu Girişimi. https://aydindoganvakfi.org.tr/media/byseyyfb/pisa_tr.pdf CR - Baydar, S. C., & Bulut S. (2002). Öğretmenlerin matematiğin doğası ve öğretimi ile ilgili inançlarının matematik eğitimindeki önemi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 62-66. CR - Baykul, Y. (2009). Ortaokulda matematik öğretimi. Pegem Akademi. CR - Baylan, F. N. (2020). 2000-2017 yılları arasında matematik kaygısı ile ilgili Türkiye'de yapılan çalışmaların bazı değişkenlere göre incelenmes. (Tez No: 624500) [Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Bostancı, Y. (2020. İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin matematik kaygıları ile matematik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi ve matematik kaygısını oluşturan etmenlerin belirlenmesi. (Tez No: 663726) [Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi].Ulusal Tez Merkezi. CR - Bozkurt, S. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde sınav kaygısı, matematik kaygısı, genel başarı ve matematik başarısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Tez No: 314728) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi].Ulusal Tez Merkezi. CR - Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi. CR - Canbay, C. (2023). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin matematik kaygısı ile algıladıkları öğretmen yakınlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Tez No: 818022) [Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Casad, B. J., Hale, P., & Wachs, F. L. (2015). Paret-child math anxiety and math-gender stereotypes predict adolescents math education outcomes. Frontiers in Psychology, 6, 1-21. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.01597 CR - Çavdar, D. (2015). TIMSS 2011 matematik başarısının öğrenci ve öğretmen özellikleri ile ilişkisi. (Tez No: 419444) [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Çelikel, H. (2023). Öğrencilerin algıladığı öğretmen yakınlık davranışlarının dördüncü sınıf öğrencilerinin matematik kaygısı ve derse katılım düzeyine etkisi. (Tez No: 732630) [Yüksek lisans Tezi, Gazi Üniversitesi].Ulusal Tez Merkezi. CR - Dağdelen, M. (2022). Ortaokul öğrencilerinin matematik kaygısı ile okuryazarlık öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Tez No: 723780) [Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Dede, Y., & Dursun, Ş. (2008). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin matematik kaygı düzeylerinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 295-312. CR - Demirsu, Ö. (2018). Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları ile sürekli kaygı düzeyleri arasındaki ilişkide kaygı duyarlılığının ve psikolojik dayanıklılığın aracı rolleri. (Tez No: 509384) [Yüksek Lisans Tezi, Işık Üniversitesi] Ulusal Tez Merkezi. CR - Dost, M. T., Aytaç, M., & Uysal, N. K. (2019). Ebeveynlik biçiminin kişilik özellikleri, benlik saygısı ve yaşam doyumunu yordama gücü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(71), 1146-1165. https://doi.org/10.17755/esosder.472964 CR - Dursun, Ş., & Bindak, R. (2011). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin matematik kaygılarının incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35(1), 18-21. CR - Ekin, H. (2021). Ortaokul öğrencilerinin anne baba tutumu, sınav kaygısı ve matematik kaygısının incelenmesi. (Tez No: 696438) [Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Ergülcü, Y. (2021). İlköğretim ı̇kinci kademedeki özel yetenekli öğrencilerin matematik dersine dair kaygıları ile akademik özyeterlilikleri arasındaki ı̇lişkinin ı̇ncelenmesi. (Tez No: 702761) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ayvansaray Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Gazioğlu, G. (2013). Mustafa Baloğlu (Ed), Öğrenme psikolojisi (s.426-501). Nobel. CR - Girgin, G. (1990). Farklı sosyo ekonomik kesimden 13-15 yaş grubu öğrencilerinde kaygı alanları ve kaygı düzeyinin başarıyla ilişkisi (Tez No: 10149) [Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Gough, H. G. (1954). Some common misconceptions about neuroticism. Journal of Consulting Psychology, 18(4), 287. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/h0062776 CR - Gündoğdu, R. (2013). B. Çapri, ve B. Gündüz (ed.), Öğrenmenin doğası ve temel kavramlar. (s.169-193). Karahan Kitabevi. CR - Gündüz-Çetin, İ. (2020). Ortaöğretim öğrencilerinin matematik umutsuzluğunu yordayan değişkenler: Matematik kaygısı, matematiğe yönelik motivasyonel inançlar, matematik başarısı (Köşk İlçesi Örneği). (Tez No: 637929) [Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Hesapçıoğlu, S., & Kesici, A. (2024). LGS’de sorularn beceri temelli matematik soruları hakkındaki öğretmen görüşleri. Eğitim Bilimlerine Yeni Yaklaşımlar, 2024, 97. https://doi.org/10.5281/zenodo.12587519 CR - Hunt, T. E., & Maloney, E. A. (2022). Appraisals of previous math experiences play an important role in math anxiety. Annals of the New York Academy of Sciences, 1515(1), 143-154. https://doi.org/10.1111/nyas.14805 CR - Ikegulu, T. N. (1998). An empirical development of an instrument to assess mathematics anxiety and apprehension, 1998. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED433235.pdf CR - İlgar, L., & Gülten, D. Ç. (2013). Matematik konularının günlük yaşamda kullanımının öğrencilere öğretilmesinin gerekliliği ve önemi. İstanbul Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 119-128. CR - Kablan, Z., & Bozkuş, F. (2021). Liselere giriş sınavı matematik problemlerine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 211-231. https://doi.org/10.17860/mersinefd.800738 CR - Kara, Y., & Özkaya, A. (2022). Ortaokul öğrencilerinin matematik motivasyonları, tutumları ve başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Educational Studies in Mathematics, 9(1), 33-48. https://doi.org/10.17278/ijesim.1032457 CR - Kesici, A. (2015). Ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik duyuşsal özellikleri ile temel eğitimden ortaöğretime geçiş (TEOG) sınavları öncesi yaşadıkları stresin matematik başarısına etkisi. (Tez No: 446080) [Doktora Tezi, Dicle Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Kesici, A., & Aşılıoğlu, B. (2017). Ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik duyuşsal özellikleri ile temel eğitimden ortaöğretime geçiş TEOG sınavları öncesi yaşadıkları stresin matematik başarısına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 394-414. CR - Kılıç, F. (2022). Sekizinci sınıf öğrencilerinin matematiğe ilişkin tutum ve motivasyon düzeyleri ve LGS başarı puanları arasındaki ilişki. (Tez No: 744659) [Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi].Ulusal Tez Merkezi. CR - Korkmaz, E., & Korkmaz, C. (2017). Ebob-Ekok konusunun gerçekçi matematik eğitimi etkinlikleriyle öğretiminin başarı ve tutuma etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39), 504-523. CR - Kotecha, M. (2023, January 12). How can educators prevent the development of mathematics anxiety? The London school of economics and political science. https://www.lse.ac.uk/research/research-for-the-world/health/how-can-educators-revent-the-development-of-mathematics-anxiety CR - Köksal, G. (2019). Matematiksel düşünmenin matematik kaygısı üzerine etkisinin çok değişkenli istatistiksel yöntemlerle incelenmesi. (Tez No: 590022) [Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Kutluca, T., Alpay, F., N., & Kutluca, S. (2015). 8. sınıf öğrencilerinin matematik kaygı düzeylerine etki eden faktörlerin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2015), 202-214. https://doi.org/10.14582/duzgef.634 CR - Lin, Y., Durbin, J. M., & Rancer, A. S. (2016). Math anxiety, need for cognition, and learning strategies in quantitative communication research methods courses. Communication Quarterly, 64(4), 390-409. https://doi.org/10.1080/01463373.2015.1103294 CR - Luttenberger, S., Wimmer, S., & Paechter, M. (2018). Spotlight on math anxiety. Psychology Research and Behavior Management, 11(2018), 311-322. https://doi.org/10.2147/PRBM.S141421 CR - Ma, X., & Xu, J. (2004). The casual ordering of mathematics anxiety and mathematics achievement: A Longitudial Panel Analysis. Journal of Adolescence, 27(2), 165-179. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2003.11.003 CR - Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Matematik dersi öğretim programı. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=329 CR - Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2022). Ortaöğretim kurumlarına ilişkin merkezi sınav raporu. https://www.meb.gov.tr/2022-ortaogretim-kurumlarina-iliskin-merkezi-sinav-Raporu/haber/26870/tr CR - Memiş, A., & Arıcan, H. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin matematiksel üstbiliş düzeylerinin cinsiyet ve başarı değişkenleri açısından incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 76-93. CR - Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2014). Qualitative data analysis: A methods sourcebook. SAGE Publications. CR - Mitchell, C. (1984). Math anxiety: What it is and what to do about it. Action National Council of Teachers of Mathematics [NCTM]. (2000). Principles and Standards for School Mathematics. Author. CR - Ocak, G., & Demirdelen, C. (2009). Ortaöğretim 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin tarih dersine bakış açıları ve başarıları arasındaki ilişkiler. Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 107-131. CR - Ocak, G., Karafil, B., & Akar, F. (2022). Exploring the relationship between self-regulation skill and test anxiety level of secondary school students. Bulletin of Education and Research, 44(3), 55-76. CR - OECD (2019). PISA 2018 Assessment and analytical framework. Paris: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/b25efab8-en CR - OECD (2023). PISA 2022 Assessment and analytical framework. Paris: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/dfe0bf9c-en CR - Ogan, D. (2023, Eylül 18). LGS’de net ortalaması geçen yıla göre arttı. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/egitim/lgs-merkezi-sinavi-testlerindeki-net-ortalamasi-gecen-yila-gore-artti/2930097 CR - Ölçüoğlu, R., & Çetin, S. (2016). TIMSS 2011 sekizinci sınıf öğrencilerinin matematik başarısını etkileyen değişkenlerin bölgelere göre incelenmesi. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 7(1), 202-220. https://doi.org/10.21031/epod.34424 CR - Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi [ÖSYM]. (2022). 2022 YKS sınavına ilişkin sayısal veriler. https://www.osym.gov.tr/TR,23867/2022-ykssinav-sonuclarina-iliskin-sayisal-bilgiler.html CR - Özdemir, C. (2016). Equity in the Turkish education system: A multilevel analysis of social background influences on the mathematics performance of fifteen-year-old students. European Educational Research Journal, 15(2), 193–217. https://doi.org/10.1177/1474904115627159 CR - Özdemir, E., & Gür, H. (2011). Matematik kaygısı-endişesi ölçeğinin (MKEÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(161), 39-50. CR - Paechter, M., Macher, D., Martskvishvili, K., Wimmer, S., & Papousek, I. (2017). Mathematics anxiety and statistics anxiety. Shared but also unshared components and antagonistic contributions to performance in statistics. Frontiers in psychology, 8, 1-13. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.01196 CR - Pura, B. (2020). Ortaöğretime geçiş sistemi. (Tez No: 623011) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Sakal, M. (2015). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin bazı psiko-sosyal değişkenlere göre matematik kaygısının incelenmesi. (Tez No: 399324) [Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Sarı, M. H., & Ekici, G. (2018). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin matematik başarıları ile aritmetik performanslarını etkileyen duyuşsal değişkenlerin belirlenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 8(15), 1562-1594. https://doi.org/10.26466/opus.451025 CR - Sarıer, Y. (2020). TIMSS uygulamalarında Türkiye’nin performansı ve akademik başarıyı yordayan değişkenler. Temel Eğitim, 2(2), 6-27. CR - Sert, M. (2022). Ortaöğretim öğrencilerinin matematik kaygı düzeylerinin incelenmesi ve pandemi sürecindeki uzaktan eğitimin matematik kaygısına etkisinin araştırılması. (Tez No: 736439) [Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Sevgi, S., Sarı, A.N. & Işık, C. (2021). Ortaokul öğrencilerinin matematik dersine bağlılığının ve matematik kaygılarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 11(1), 45-62. https://doi.org/10.18039/ajesi.723229 CR - Süren, N. (2019). Kaygı ve motivasyonun matematik başarısına etkisinin incelenmesi. (Tez No: 561003) [Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Şad, S. N., Kış, A., Demir, M., & Özer, N. (2016). Matematik başarısı ile matematik kaygısı arasındaki ilişki üzerine bir meta-analiz çalışması. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(3), 371-392. http://dx.doi.org/10.14527/pegegog.2016.019 CR - Şahan, H., & Şahin, Ç. (2023). İlkokul 4. sınıf matematik dersindeki yeni nesil sorularının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi, 6(1), 83-98. https://doi.org/10.47477/ubed.1231419 CR - Şen, E. Ö., & Ünal, D. P. (2021). Matematik dersi öğretim programının Eisner eğitsel eleştiri modeline göre değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 605-632. https://doi.org/10.33711/yyuefd.1029100 CR - Tabakçı, S. (2018). Matematik kaygısı ile çocuklarda öğrenilmiş çaresizlik arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Tez No: 510986) [Yüksek Lisans Tezi, Toros Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Tashakkori, A., & Creswell, J. W. (2007). Editorial: Exploring the nature of research questions in mixed methods research. Journal of Mixed Methods Research, 1(3), 207-211. https://doi.org/10.1177/1558689807302814 CR - Taşdemir, C. (2023). Ortaokul son sınıf öğrencilerinin matematik başarı not ortalamalarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pearson Journal, 8(25), 466-480. https://doi.org/10.5281/zenodo.8362138 CR - Teker, D., & Ellez, A. (2023). Ortaöğretim öğrencilerinin kullandıkları öğrenme stratejileri ve matematik dersi akademik başarıları arasındaki ilişki. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(2), 1544-1564. https://doi.org/10.51460/baebd.1388517 CR - Thomson, S., Lokan, J., Lamb, S., & Ainley, J. (2003). Lessons from the third international mathematics and science study (TIMSS Australia Monograph Series). Australian Council for Educational Research. http://research.acer.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1008&context=timss_monographs CR - Tıraş, S. (2024). Matematik öğretimi: Öğrenme ve öğretme kuramları. İksad Yayınevi. Tobias, S. (1993). Overcoming math anxiety. Nortan. CR - Ural, A. (2015). Matematik öz-yeterlik algısının matematik öğretmeye yönelik kaygıya etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(2), 173-184. CR - Uysal, İ., & Kılıç, A. (2022). Normal dağılım ikilemi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 12(1), 220-248. https://doi.org/10.18039/ajesi.962653 CR - Üner, E. (2023). 8. sınıf öğrencilerinin beceri temelli sorular içeren merkezi sınavlardaki matematik başarısının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Tez No: 836089) [Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Yenilmez, K., & Dereli, A. (2009). İlköğretim okullarında matematiğe karşı olumsuz önyargı oluşturan etkenler. Education Sciences, 4(1), 25-33. CR - Yeşilgöz-Şengün, G. (2023). Ortaokul öğrencilerinin okul yaşantılarına yönelik algıları, bilişsel esneklikleri ve matematik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Tez No: 820157) [Yüksek Lisans Tezi, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Yetgin, O. (2017). Ortaöğretim öğrencilerinin matematik kaygısı ve öğrenmeye ilişkin tutumlarının incelenmesi. (Tez No: 460478) Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık. CR - Yılmaz, H. R. (2015). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde matematik başarısı ile matematik kaygısı, sınav kaygısı ve bazı demografik değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi. (Tez No: 423511) [Yüksek Lisans Enstitüsü, Gaziantep Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Zhang, X. (2022). Current situation and strategy of mathematics anxiety among mathematics majors. Creative Education, 13(3), 929-940. https://doi.org/10.4236/ce.2022.133061 UR - https://doi.org/10.31455/asya.1638097 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4601660 ER -