@article{article_1639844, title={Ülkemizde Deney Hayvanlarının Sağlık Durumu İzlemi Nasıl Yürütülüyor ve Bu Konu Hakkında Araştırmacıların Farkındalığı Yeterli mi?}, journal={Laboratuvar Hayvanları Bilimi ve Uygulamaları Dergisi}, volume={5}, pages={92–101}, year={2025}, DOI={10.62425/jlasp.1639844}, author={Sevgili, Ayşe Meltem and Kayabaşı, Burak and Tatar, Yakup}, keywords={Deney hayvanları, deney hayvanları üniteleri, mikrobiyolojik izlem}, abstract={Deney hayvanlarının mikrobiyolojik durumu, araştırma verilerini önemli düzeyde etkileye-bilir. Ülkemizde yasal düzenlemeler deney hayvan sağlığının gözetimini zorunlu tutmakla birlikte bildiğimiz kadarı ile günümüze kadar deney hayvanı ünitelerinin hayvanların sağlık gözlemini nasıl yürüttüklerini inceleyen bir çalışma yapılmamıştır. Benzer şekilde ülke-mizde araştırmacıların bu konuya olan ilgi ve tutumlarını değerlendiren bir çalışma da bu-lunmamaktadır. Çalışmamız ile bu boşlukları doldurmayı amaçladık. Çalışmada iki ayrı anket kullandık. İlki onaylı deney hayvan ünitelerinin sağlık tarama programları hakkında bilgi toplamayı amaçlarken, ikincisi araştırmacıların yürütülmesi gereken hayvan sağlık izlem programlarıyla ilgili bilgi düzeyi ve tutumlarının değerlendir-mesini amaçlamaktaydı. Ülkemizde bilimsel amaçlar ile sık kullanılan kemirgenleri bulunduran 120 üniteden 42 (%35)’si çalışmamıza katkı sağladı. Bu deney hayvanları ünitelerinin en az %60’ı hiçbir şekilde mikrobiyolojik gözetim yapmamaktadır. Spesifik patojen ari (SPF) hayvan bulundu-ran 8 üniteden 7’si mevzuatın öngördüğü mikrobiyolojik gözetim programını uygulamakta-dır. Mikrobiyolojik izlem yapan ünitelerin %85’i gaita incelemesi yaparken ancak %53’ü kandan serolojik analiz yapmaktadır. Genel olarak araştırmacıların deney hayvanlarının mikrobiyolojik gözetimi konusundaki bilgi düzeyleri ve farkındalıklarının yeterli olmadığı söylenebilir. Diğer taraftan sertifika sahibi olan araştırmacıların olmayanlara göre farkında-lıkları biraz daha yüksekti. Sonuç olarak ülkemizde deney hayvanlarının mikrobiyolojik izleminin yeterli düzeyde ol-madığı ve araştırmacıların bu konuda ünitelerden yeterli bilgi talep etmedikleri görülmüş-tür. Bu konularda gelişme sağlanması için sertifika programlarından öte daha geniş kapsam-lı lisans ya da lisans üstü ders gibi eğitimler daha verimli olabilir. Ayrıca mevzuatımıza konvansiyonel hayvanların mikrobiyolojik izleminin nasıl yapılması gerektiğini belirleye-cek maddeler eklenmesinin faydası olacaktır.}, number={2}, publisher={Atatürk Üniversitesi}, organization={Araştırma için maddi bir destek alınmadı}