@article{article_1641495, title={Bir Kur’ân Üslûbunun Ahkamlaşma Süreci: Haram Aylar}, journal={İlahiyat Tetkikleri Dergisi}, pages={123–137}, year={2025}, DOI={10.29288/ilted.1641495}, author={Fidan Karateke, Ayşenur}, keywords={Tefsir, Kur’ân üslûbu, Ahkam, el-Eşhuru’l-hurum, Nesî}, abstract={Kur’ân’ın indiği tarih ve coğrafyada Zi’l-kade, Zi’l-hicce, Muharrem ve Recep aylarından oluşan dört haram ay, insanların kutsal gördüğü zaman dilimlerindendir. Bu zamanlarda savaş ve her türlü şiddet haram görülmektedir. Fakat haram aylar toplumun çıkarlarını zora soktuğu dönemlerde ihlal edil mekte, bu ihlalin adı nesî olmaktadır. Nesî, haram ayların vaktinin beşerî maslahatlara uygun olarak değiştirilmesi durumudur. Böylece ayların bir döngü içindeki sayısı on iki değil on üç olmaktadır. Tevbe suresinin 36. ayetinde bu noktaya cevap verilmekte, Allah katında ayların sayısının göklerin ve yerin yaratıldığı günden beri on iki olduğu ve bunlardan dördünün de haram aylar olduğu söylen mekte, bunun Allah’a ait değişmez bir yasa olduğu ifade edilmektedir. Bu çalışmada haram aylarla alakalı ayetlerin bağlamlarına işaret edilmekte ve Tevbe suresinin 36. ayeti örneğinde Allah Teâlâ’nın dünyevi ve beşerî alana ait bir konuyu hangi sâikle üstüne aldığı irdelenmektedir. Bu yönüyle çalışma, “Ayların sayısını gerçekten Allah mı belirlemiştir? Tamamen beşerî unsurlar olan tarih, saat, takvim vb. şeyler bir yaratıcı için gerçekten önemli midir?” sorularını soran nitel bir araştırmadır. Zikri geçen soruların cevabında hipotetik yöntem tercih edilmiş, ayetlerin tahlilinde metin analizinden istifade edilmiştir. Makalenin hipotezi, mezkur ayetin ayların sayısına dair verdiği bilginin lâzım-ı fâide-i ha ber cinsinden Allah merkezli dili kullanan Kur’ânî bir üslup olduğu, bu üslubun, örfte yer alanı ahkâma taşıdığı yönündedir. Bu gerçekleşirken ayetin, ezelî bir bilgi formuyla karşımıza çıkması ise Kur’ân’ın Allah merkezli dil üslubuyla alakalıdır.}, number={64}, publisher={Atatürk Üniversitesi}