@article{article_1642023, title={DEMOKRAT PARTİ DÖNEMİ TÜRKİYE LİBYA İLİŞKİLERİ (1950- 1960)}, journal={Belgi Dergisi}, pages={185–216}, year={2025}, DOI={10.33431/belgi.1642023}, author={Arslan, Recep}, keywords={Türkiye, Libya, İlişki.}, abstract={Türkiye’de Demokrat Parti iktidara geldiği dönemde dış politikada ana mesele Sovyet Rusya yayılmacılığına karşı politika geliştirmekti. Bu da ülkenin batı blokuna daha da entegre olması demekti. Diğer taraftan Demokrat Parti, dış politikada Arap devletleri ile ilişkilerin geliştirilmesine önem vermekteydi. Diğer taraftan İkinci Dünya Savaşı sonuna doğru mağlup İtalyan ve Alman birlikleri Libya coğrafyasını terk etmişti. Böylece Libya coğrafyası İngiliz, Amerikan ve Fransız denetimine geçmişti. İtalyan birliklerinin Libya’dan çekilmesi, aynı zamanda sivil İtalyanların da Libya’yı terk etmesini sağlamıştı. İtalyanların bölgeyi terk etmesi, Libya’nın bağımsız bir devlet olarak ortaya çıkmasını sağlayacaktı. 1949 yılına gelindiğinde Libya’nın bağımsızlığı için Birleşmiş Milletler seviyesinde girişimler başladı. Nihayet, 1950’li yılların başlarında Libya bağımsız bir devlet oldu. Demokrat Parti, Araplar ile ilişkilere önem verme yaklaşımı ile tarihi ve kültürel bağların güçlü olduğu Libya ile ilişkilere ayrı bir önem vermiştir. Libya ise, teşkilatlanma için yabancı ülkelerin desteğine ihtiyaç duyan bir devlet idi. Bu şartlarda Libya ileri gelenleri, teşkilatlanmada yardım almak için Türkiye ile temas kuracaktı. Öyle ki; Türkler, 20. Yüzyılın başlarına kadar bölgenin hakimiydi. Trablusgarp Savaşı’nda emperyalist İtalyanlara karşı Libya yerlileri ve Türk askerleri beraber omuz omuza savaşmışlardı. Libya’da İtalyanlara karşı nefret varken, Türklere karşı da sempati söz konusuydu. Bu bağlamda Libya’nın teşkilatlanması için Türkiye’de askeri ve idari görevlerde bulunan Libya asıllılardan da istifade edilecektir. Bu konuda Türkiye olumlu bir yaklaşım sergilemiştir. Türkiye’de devlet kurumlarında görevli Libya asıllıların, Libya’da görev almış olmaları 1950- 1960 döneminde Türkiye Libya ilişkilerinin gelişmesine olumlu katkıda bulunmuştur. Türkiye’den Libya’ya giden Libya kökenliler, idari ve askeri alanda birçok önemli görevleri üstlenmiştir. Demokrat Parti Dönemi’nde Türkiye Libya siyasi ve askeri ilişkileri oldukça iyi seviyeye gelmiş, fakat ekonomik ilişkiler oldukça kısıtlı kalmıştır. Bunun temel sebebi, bu yıllarda Libya ekonomisinin ve üretiminin oldukça kötü durumda olmasıydı.}, number={30}, publisher={Pamukkale Üniversitesi}