@article{article_1642478, title={Avrupamerkezci Bir Tarih Anlatısı: "Avrupa Mucizesi"}, journal={Dünya İnsan Bilimleri Dergisi}, volume={2025}, pages={363–395}, year={2025}, DOI={10.55543/insan.1642478}, author={Varol, Sibel Fügan}, keywords={Avrupamerkezcilik, Avrupa Mucizesi, Tarih, Sömürgecilik, Doğu Despotizmi}, abstract={Avrupamerkezci tarih yazımının ekseni sayılabilecek "Avrupa mucizesi" tezi, Avrupa’nın bilim, teknoloji, ticaret, yönetim gibi çeşitli alanlarda on altıncı yüzyıldan itibaren yaşadığı hızlı ilerleme ve dönüşümleri ifade etmektedir. Dünya tarihini Avrupamerkezci bakış açısıyla değerlendiren yazarlar, "Avrupa mucizesini" Avrupalıların başka halklardan daha rasyonel olması, soy ağaçlarının antik Yunanlara dayanması, Avrupa’daki çevresel şartların diğer bölgelerden daha avantajlı olması, Sanayi Devrimi’nin önce Avrupa’da yaşanması, Avrupalıların bilim ve teknoloji alanındaki başarıları Hristiyanlıktan gelen ruhsal dinamikler ve Doğu’nun despotik yönetimlerin baskısı altında olması gibi sebeplere dayandırmıştır. Bu eğilimdeki yazarların tümünün ortaklaştığı nokta ise Avrupa mucizesinin Avrupa’nın kendi kaynaklarıyla gerçekleştirilmiş olduğudur. Avrupa’nın küresel yükselişini kendi iç kaynaklarıyla gerçekleştirdiğine itiraz eden yazarlar ise "Avrupa mucizesi" tezini reddetmektedir. Bu yazarların Avrupa’nın küresel hegemonyasına ilişkin açıklamaları birbirinden farklı olmakla birlikte, genel eğilimleri, Avrupa’nın zenginleşip modern kapitalizme evrilmesini sağlayan esas unsurun Avrupalı ülkelerin başta Amerika olmak üzere, dünyanın diğer bölgelerindeki sömürgelerinden elde ettiği devasa servet olduğu şeklindedir. Kaynak tarama yöntemiyle hazırlanan bu çalışma, Avrupamerkezci söyleme dayanak oluşturan "Avrupa mucizesi" kavramını lehte ve aleyhte görüşler üzerinden tartışarak konuyla ilgili bilgi birikimine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.}, number={2}, publisher={Mer Ak Mersin Akademi Danışmanlık Anonim Şirketi}