@article{article_1642788, title={Karbon vergisi uygulamalarının İskandinav ülkeleri açısından değerlendirilmesi}, journal={Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi}, volume={28}, pages={265–290}, year={2025}, DOI={10.31795/baunsobed.1642788}, author={Yolal, Merve}, keywords={Karbon vergisi, Küresel ısınma, Sera gazı emisyonu}, abstract={Uzun yıllardır fosil yakıtların aşırı kullanılmasına bağlı olarak artan çevresel zararlar çeşitli çevre politikası araçlarının geliştirilmesine ve bu araçlarla yayılan negatif dışsallıkların ortadan kaldırılması veya azaltılmaya çalışılması fikrini yaygınlaştırmıştır. Karbon vergisi de bu politikalar çerçevesinde uygulamaya geçirilen önemli araçlardan biridir. Karbon vergisi çevresel sürdürülebilirliği teşvik etmek ve sera gazı emisyonlarını azaltmak amacıyla, fosil yakıtların yanması sonucunda ortaya çıkan karbon dioksit (CO₂) emisyonlarına uygulanan mali bir yükümlülüktür. Verginin temel amacı fosil yakıt kullanımını maliyetlendirmek suretiyle enerji üretimi ve tüketiminde daha çevre dostu ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönlendirmektir. Bu vergi, çevre ekonomisi ve iklim politikaları literatüründe "piyasa bazlı" bir mekanizma olarak tanımlanmakta ve genellikle mali teşviklerin yanı sıra regülasyonlar ile desteklenmektedir. Karbon vergisi uygulamaları, vergi oranları ve kapsamı ülkeden ülkeye değişiklik göstermekle birlikte, vergi oranları ton başına belirli bir miktar olarak belirlenerek zamanla güncellenmektedir. Bu makalenin amacı iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir araç olan karbon vergisi uygulamalarını İsveç, Norveç, Danimarka ve Finlandiya’dan oluşan İskandinav ülkeleri üzerinden incelemek ve etkilerini değerlendirmektir. Çalışmada karbon vergisinin karbon emisyonlarını azaltmada etkili olduğu, karbon vergisi gelirlerinin çevresel projelerin finansmanı, enerji verimliliği yatırımları ve diğer vergilerde indirim yapılması gibi amaçlarla kullanıldığı sonuçlarına varılmıştır.}, number={53}, publisher={Balıkesir Üniversitesi}