TY - JOUR T1 - SELÂMLAŞMA ŞEHİRLERİ: TOPKAPI VE ELHAMRA SARAYLARI IŞIĞINDA ORTAK BİR MEDENİYET YOLCULUĞU AU - Erguvan, Aslihan Vera PY - 2025 DA - June Y2 - 2025 JF - Milli Saraylar Sanat Tarih Mimarlık Dergisi JO - Milli Saraylar PB - Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı İktisadi İşletmesi WT - DergiPark SN - 2687-198X SP - 115 EP - 151 IS - 28 LA - tr AB - Bu çalışma; beslendiği ana kaynak İslam olan İstanbul ve Gırnata şehirlerinin gözünün nuru iki tarihi eseri karşılaştırmaktadır. Bu karşılaştırma bir selâmlaşma niteliği taşımaktadır. Birbirine hem bu kadar uzak birbirine hem bu kadar yakın olan bu iki saray şehrin kendini ortaya koyuşundaki zamansal ve mekânsal idrak derinliği, buraları ziyaret eden ya da edemeyen modern insanın hep aradığı ama bulamadığı, halbuki burnunun dibinde olan bir kadim bilgiyi taşımaktadır. Bu bir kendini arama yolculuğudur. Elhamra ve Topkapı muhkem duruşlarıyla bu arayışta bizlere pek çok şey fısıldamaktadır. Şehirler konuşur ve günlük hayatın vesvesesine kapılan biz insanlara pek çok şey anlatır. Dinlemek isteyenler için İstanbul ve Gırnata, çok katmanlı şuursal bir yolculuğun zarif detaylarla işlenmiş gizli hazinesini, bu saray şehirler vesilesiyle bizlere sunmaktadır. KW - Elhamra Sarayı KW - Topkapı Sarayı KW - İstanbul KW - Gırnata KW - Granada KW - İslam Sanatı KW - Osmanlı İmparatorluğu KW - Nasrîler KW - Kur’ân-ı Kerim CR - Kaynakça Akcan Ekici, Sakine. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Ehl-i Hıref-i Hassa Teşkilatı Birimleri ve Yapısal Özellikleri. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2018. CR - Aksu, Belgin Tezcan. Evliya Çelebi ve Topkapı Sarayı: Dönemin Şahitlerinin ve Ünlü Seyyahımızın Gözüyle. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2017. CR - Aslanapa, Oktay. Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1989. CR - Atasoy, Nurhan. “İstanbul Bahçeleri”, Antik Çağ’dan XXI. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi. Cilt 4, İstanbul: İSAM (Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi) ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kültür A.Ş., 2015, 534-571. CR - Baltutan, İpek. Topkapı y la Alhambra, dominio del paisaje y estéticas del vergel. Master en Historia del Arte, Universidad de Granada, Dirigido por el Dr. Jose Miguel Puerta Vilchez, Granada, 2013. CR - Criss, Bilge. İşgal Altında İstanbul 1918-1923. İstanbul: İletişim, 2020. CR - Çağman, Filiz. “Mimar Sinan Döneminde Sarayın Ehl-i Hıref Teşkilatı.” Mimar Sinan Dönemi Türk Mimarlığı ve Sanatı. İstanbul: İş Bankası Yayınları, 1988. CR - Çeçen, Kazım. İstanbul’un Osmanlı Dönemi Suyolları. Yayına Hazırlayan Celal Koray. İstanbul: İSKİ, 2000. CR - Çift, Salih. “Sekîne”, TDV İslâm Ansiklopedisi. Cilt 36. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2009: 331-332. CR - Çulpan, Cevdet. Serviler II. İsmail. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası, 1961. CR - Denny, Walter B. Palace of Gold and Light: Treasures from Topkapı and Istanbul, The Palace, Power, and the Arts. Washington, D.C.: Palace Arts Foundation, 2000. CR - Eigeland, Tor. “Andalusia’s New Holden Potter”, Saudi Aramco World (2006): 3-9. CR - El-Hasenî, İbn Acîbe. Kısa Sûrelerin Tefsiri. Semerkand, İstanbul, 2020. Ferrari, Nicole Kançal. “Türk-Osmanlı Saray Literatürü (12.-20. Yüzyıl)”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. 7/13 (2009): 205-240. CR - Ferrari, Nicole Kançal. “Topkapı Sarayı”, Antik Çağ’dan XXI. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi. Cilt 8. İstanbul: İSAM (Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi) ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kültür A.Ş., 2015, 140-151. CR - Gómez, Paula Sánchez, Manuel Pérez Asensio, Ramón Rubio Domene. “La técnica de la incrustación en la cerámica arquitectónica nazarí. Inlay techniques in Nasrid architectonic ceramics”, XVII CONGRESO DE LA ASOCIACIÓN DE CERAMOLOGÍA, OJÓS /MURCIA “En torno a la cerámica medieval de los ss. VIII-XV” Del 13 al 16 de noviembre de 2014, Arqueóloga, Arquemus Medievalia S.L., 2014, Arqueóloga, Arquemus Medievalia S.L., 2014, 301-321. CR - Karaman, Hayreddin. Mustafa Çağrıcı, İbrahim Kâfi Dönmez, Sadrettin Gümüş. Kur’an Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir I, II, III, IV, V. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007. CR - Karasu, Yunus Emre. “Osmanlı Dönemi Çinilerinde Mozaik ve Kakma Teknikleri Üzerine Tespitler”, Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science. 7/47 (2020): 416-436. Kırımlı, Faik. “İstanbul’da Ehl-i Hiref Çini Ustaları”, Antika. 2/16 (1986): 22-23. CR - Miguel, José Puerta Vilchez. Reading the Alhambra: A Visual Guide to the Alhambra through its Inscriptions, The Alhambra and The Generalife Official Guide. Çev: Jon Trout, Granada: Patronato de la Alhambra y Generalife, Trust and EDILUX s.l., 2015. CR - Necipoğlu, Gülru. The Topkapı Scroll: Geometry and Ornament in Islamic Architecture. Santa Monica: The Getty Center for the History of Art and Humanities, 1995. CR - Necipoğlu, Gülru. 15. ve 16. yüzyılda Topkapı Sarayı: Mimari, Tören ve İktidar. Çev. Ruşen Sezer, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2007. CR - Özkan Aygün, Çiğdem. “Topkapı Sarayı Altında Saklı Su Medeniyeti.” İTÜ Vakfı Dergisi, 90 (2023). CR - Patronato de Alhambra y Generalife https://www.alhambra-patronato. es/descubrir/alhambra-y-generalife Sakaoğlu, Necdet. The Imperial Palace with its History, Locations, Inscriptions, and Memoirs - Topkapı Palace. İstanbul: Denizbank Publications 9, 2002. CR - Sakaoğlu, Necdet. “Padişahın görkemli evi imparatorluğun şaheseri Topkapı Sarayı”, Tarih Dergi. 112 (2024). CR - Sami, Şemseddin. Kâmûs-ı Türkî. İstanbul: Şifa Yayınları, 2012. Sánchez, Miguel. The Alhambra: Architecture, History, Maps, Legends. Granada: Ediciones Miguel Sánchez, 2014. CR - Sönmez, Neslihan. Osmanlı Dönemi Yapı ve Malzeme Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Yem Yayın, 1997. CR - Sunata, İ. Hakkı. İstanbul’da İşgal Yılları. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2023. CR - Türkiye Cumhuriyeti, İspanya Hükümeti, Topkapı Sarayı, İspanya Dışişleri Kültür Kuruluşu, Patronato de la Alhambra y Generalife, Cervantes Enstitüsü. Aynı Denizin Uçlarında: Doğuya Yolculuğun Fotoğrafında Elhamra ve Topkapı Sarayları. İstanbul: İspanya Dışişleri Kültür Kuruluşu, 2009. CR - Şükürov, Qiyas. “Endülüs İstidanâmesi ve Kemal Reis’in İspanya Seferi”, İSTEM: İslâm, San’at, Tarih, Edebiyat ve Mûsıkîsi Dergisi. 14 (2009): 311-334. CR - Yıldız, Aysel. Crisis and Rebellion in the Ottoman Empire: The Downfall of a Sultan in the Age of Revolution. London-New York: I.B. TAURIS, 2017. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/msdergisi/issue//1643044 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4623847 ER -