TY  - JOUR
T1  - Evlilikte Hayal Kırıklığı Ölçeğinin (EHÖ) Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması
AU  - Yedirir, Sabiha
AU  - Işık, Şerife
AU  - Niehuis, Sylvia
PY  - 2025
DA  - June
Y2  - 2025
DO  - 10.58434/apdad.1643302
JF  - Aile Psikolojik Danışmanlığı Dergisi
PB  - Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 2651-5490
SP  - 1
EP  - 23
VL  - 8
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu araştırma, Evlilikte Hayal Kırıklığı Ölçeği’nin Türkçe uyarlama sürecini ve geçerlilik ve güvenirlik analizlerini incelemektedir. Araştırmanın çalışma grubunu, 193 kadın, 113 erkek olmak üzere 305 evli birey oluşturmaktadır. Evlilikte Hayal Kırıklığı Ölçeği’nin geçerlik çalışması için yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, ölçeğin orijinalindeki gibi tek faktörlü yapıdan oluşturduğunu göstermiş, modifikasyonlar ve madde incelemeleri sonucunda, iki grup maddenin anlam benzerlikleri kültürel bağlamda ele alınarak tartışılmıştır. Yapılan geçerlilik analizleri, EHÖ ile bağlantılı evlilik doyumu, evlilikte hoşnutsuzluk ve sevgi ifadeleri arasında beklenen yönde anlamlı ilişkiler bulunmuş ve ölçeğin ölçüt geçerliliği desteklenmiştir. Ayrıca, ölçeğin evli ve boşanmış bireyler arasındaki farkları ölçme açısından güçlü bir kriter geçerliliği sergilediği görülmüştür. Tek boyutlu Evlilikte Hayal Kırıklığı Ölçeği için Cronbach alfa (α) iç tutarlık katsayısı .94 olarak bulunmuş ve test tekrar test güvenirlik katsayıları .82 olarak bulunmuştur.
KW  - Evlilikte hayal kırıklığı
KW  - ölçek uyarlama
KW  - evlilik
CR  - Adak, N. (2016). Evlilik veya evlilik dışı birlikte yaşama: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Sosyoloji Dergisi, (1ozel), 23-40.
CR  - Ahmadimehr, Z., Yousefı, Z., & Golparvar, M.. (2020). Exploration and Explanation the Marital Disillusionment among Married Women: Grounded Theory. Journal Of Applıed Psychology, 14(3 (55) ), 269-290. SID. https://sid.ir/paper/405111/en.
CR  - Amato, P. R. (2000). The consequences of divorce for adults and children. Journal of marriage and family, 62(4), 1269-1287. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2000.01269.x
CR  - Amato, P. R. (2010). Research on divorce: Continuing trends and new developments. Journal of marriage and family, 72(3), 650-666. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2010.00723.x
CR  - Brehm, S. S. (1992). Intimate relationships. Mcgraw-Hil.
CR  - Browne, M. W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing Structural Equation Models (pp. 136−162). Sage.
CR  - Buehlman, K. T, Gottman, J. M, & Katz, L. F. (1992). How a couple views their past predicts their future: Predicting divorce from an oral history interview. Journal of Family Psychology, 5, 295-318. https://doi.org/10.1037/0893-3200.5.3-4.295
CR  - Çelik, E. (2013). Evlilik Hoşnutsuzluğu Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Electronic Turkish Studies, 8(12). http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5663
CR  - Dinçyürek, S. & Ince, S. (2018). Adaptation of the Five Love Language Scale to Turkish language. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 14(5), 1999-2008. https://doi.org/10.29333/ejmste/85866
CR  - Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C., & Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological Methods, 4(3), 272. https://doi.org/10.1037/1082-989X.4.3.272
CR  - Gottman, J. M. (1993). A theory of marital dissolution and stability. Journal of Family Psychology, 7(1), 57-75. https://doi.org/10.1037/0893-3200.7.1.57
CR  - Gottman, J. M., & Levenson, R. W. (2002). A two‐factor model for predicting when a couple will divorce: Exploratory analyses using 14‐year longitudinal data. Family Process, 41(1), 83-96. https://doi.org/10.1111/j.1545-5300.2002.40102000083.x
CR  - Gottman, J. (2023). What predicts divorce?: The relationship between marital processes and marital outcomes. Routledge.
CR  - Huston, T. L., Caughlin, J. P., Houts, R. M., Smith, S. E., & George, L. J. (2001). The connubial crucible: newlywed years as predictors of marital delight, distress, and divorce. Journal of Personality and Social Psychology, 80(2), 237-252. https://doi.org/10.1037/0022-3514.80.2.237
CR  - Janoff-Bulman, R., & Berg, M. (1998). Disillusionment and the creaation of value: From traumatic losses to existential gains. In J. Harvey (Ed.), Perspectives on loss: A sourcebook (pp. 35–44). Taylor & Francis. https://doi.org/10.4324/9781315803562
CR  - Kartal, A. (2023). Türkiye'de evlilik ve evlenme kültürü: geleneksel normlara halkbilim perspektifinden bir bakış. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (36), 730-753. https://doi.org/10.29000/rumelide.1372403
CR  - Kayser, K. (1993). When love dies: The process of marital disaffection. Guilford Press.
CR  - Kayser, K, (1996). The Marital Disaffection Scale: An inventory for assessing emotional estrangement in marriage. The American Journal of Family Therapy, 24 (1), 83-88. https://doi.org/10.1080/01926189508251019
CR  - Kim, H. Y. (2013). Statistical Notes for Clinical Researchers: Assessing Normal Distribution (2) Using Skewness and Kurtosis. Restorative Dentistry & Endodontics, 38, 52-54. https://doi.org/10.5395/rde.2013.38.1.52
CR  - Murray, S. L., Holmes, J. G., & Griffin, D. W. (1996a). The benefits of positive illusions: Idealization and the construction of satisfaction in close relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 79 – 98. http://dx.doi.org/10.1037/0022-3514.70.1.79
CR  - Murray, S. L., Holmes, J. G., & Griffin, D. W. (1996b). The self-fulfilling nature of positive illusions in romantic relationships: Love is not blind, but prescient. Journal of Personality and Social Psychology, 71, 1155 – 1180. https://doi.org/10.1037/0022-3514.71.6.1155
CR  - Niehuis, S., & Bartell, D. (2006). The Marital Disillusionment Scale: Development and psychometric properties. North American Journal of Psychology, 8(1), 69-84. https://doi.org/10.1037/t42162-000
CR  - Niehuis, S. (2007). Convergent and discriminant validity of the marital disillusionment scale. Psychological reports, 100(1), 203-207. https://doi.org/10.2466/pr0.100.1.203-2
CR  - Niehuis, S., Lee, K. H., Reifman, A., Swenson, A., & Hunsaker, S. (2011). Idealization and disillusionment in intimate relationships: A review of theory, method, and research. Journal of Family Theory & Review, 3(4), 273-302. https://doi.org/10.1111/j.1756-2589.2011.00100.x
CR  - Niehuis, S., Reifman, A., & Lee, K. H. (2015). Disillusionment in cohabiting and married couples: A national study. Journal of Family Issues, 36(7), 951-973. https://doi.org/10.1177/0192513X13498594
CR  - Niehuis, S., Reifman, A., Feng, D., & Huston, T. L. (2016). Courtship progression rate and declines in expressed affection early in marriage: A test of the disillusionment model. Journal of Family Issues, 37(8), 1074-1100. https://doi.org/10.1177/0192513X14540159
CR  - Niehuis, S., Reifman, A., & Oldham, C. R. (2019). Effects of relational transgressions on idealization of and disillusionment with one's romantic partner: A three‐wave longitudinal study. Personal Relationships, 26(3), 466-489. https://doi.org/10.1111/pere.12287
CR  - Niehuis, S., Adamczyk, K., Trepanowski, R., Celejewska, A., Ganclerz, M.,   Frydrysiak, A., Reifman, A., & Willis‐Grossmann, E. (2021). Development of the Polish‐Language Relationship Disillusionment Scale and its validation. Personal Relationships, 28(4), 1017–1041. https://doi.org/10.1111/pere.12394
CR  - Nunnally, J.C. (1978). An Overview of Psychological Measurement. In: Wolman, B.B. (eds) Clinical Diagnosis of Mental Disorders. Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4684-2490-4_4
CR  - Orbuch, T. L., Veroff, J., Hassan, H., & Horrocks, J. (2002). Who will divorce: A 14-year longitudinal study of Black couples and White couples. Journal of Social and Personal Relationships, 19(2), 179–202. https://doi.org/10.1177/0265407502192002
CR  - Tezer, E. (1996). Evlilik ilişkisinden sağlanan doyum: Evlilik Yaşamı Ölçeği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(7), 1-7. https://doi.org/10.17066/pdrd.19981
CR  - Topbaş, P. N. (2021). Kurum Olan Evliliğin Araca Dönüşmesi: Evlilik Kavramının İçeriksel Değişimine İlişkin Bir Analiz. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, (6), 89-100.
CR  - TUİK (2020, 2021, 2022, 2023), 25 Mayıs 2024 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Search/Search?text=Evlenme%20ve%20Bo%C5%9Fanma%20%C4%B0statistikleri adresinden edinilmiştir.
CR  - Türk Dil Kurumu (2024), Türk Dil Kurumu sözlükleri, 17 Mayıs 2024 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden edinilmiştir
CR  - Waller, W. (1937). The rating and dating complex. American Sociological Review, 2, 727 – 734. doi:10.2307/2083825. https://doi.org/10.2307/2083825
CR  - Zeelenberg, M., Van Dijk, W. W., Manstead, A. S., & vanr de Pligt, J. (2000). On bad decisions and disconfirmed expectancies: The psychology of regret and disappointment. Cognition & Emotion, 14(4), 521-541. https://doi.org/10.1080/026999300402781
UR  - https://doi.org/10.58434/apdad.1643302
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4625012
ER  -