TY  - JOUR
T1  - Hipnoterapi ve kadın sağlığı: Hipnoterapinin detaylarıyla bütüncül bir yaklaşım
TT  - Hypnotherapy and women’s health: A holistic approach with the details of hypnotherapy
AU  - Bay, Fatma
AU  - Berk, Nisa Berfin
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
DO  - 10.53445/batd.1643353
JF  - Journal of Integrative and Anatolian Medicine
JO  - J. Integr. Anatol. Med.
PB  - Sağlık Bilimleri Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2687-6345
SP  - 86
EP  - 95
VL  - 6
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Günümüzde tamamlayıcı bir tedavi yöntemi olarak kullanılan hipnoterapi, kişinin zihninin gevşeme ve dikkat halindeyken yeniden biçimlendirilmesine yardımcı olmaktadır. Hipnoterapi sayesinde kişinin olumsuz düşüncelerinin olumlu hale dönüşmesi amaçlanmaktadır. Hipnoterapinin ağrıyı yönetme, psikolojik sorunlar gibi çeşitli birçok alanda olduğu gibi kadın sağlığı üzerinde de faydalı olduğu görülmektedir. Bu makalede hipnoz ve hipnoterapi hakkında genel bilgiler verilerek, kulanım alanları ve özellikle kadın sağlığı ile etkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Doğum öncesi dönem, doğum, emzirme, doğum sonu dönem ve kadın sağlığıyla ilgili sorunlar çalışmalarla birlikte incelendiğinde hipnoterapinin etkili olduğu görülmektedir.  Çalışmalar incelendiğinde hipnoterapi, kadın sağlığını bütüncül bir yaklaşımla destekleyen tedavi yöntemleri arasında önemli bir yer tutmaktadır. Sağlık profesyonelleri olarak modern tıbbı tamamlayıcı tedavilerle destekleyerek bireyin sağlığını iyileştirme sürecinde önemli katkı sunabiliriz.
KW  - Doğum
KW  - emzirme
KW  - hipnoterapi
KW  - hipnoz
KW  - kadın sağlığı
N2  - Hypnotherapy, which is used today as a complementary treatment method, helps reshape a person’s mind while in a state of relaxation and focused attention. Hypnotherapy aims to transform an individual’s negative thoughts into positive ones. It has been found to be beneficial in various areas, such as pain management and psychological issues, as well as in women’s health. This article aims to provide general information about hypnosis and hypnotherapy, examine their areas of use, and specifically analyze their effects on women’s health. When studies on the prenatal period, childbirth, breastfeeding, the postpartum period, and women’s health-related issues are examined, hypnotherapy is shown to be effective. A review of the studies reveals that hypnotherapy holds a significant place among treatment methods that support women’s health with a holistic approach. As healthcare professionals, we can make significant contributions to improving individual health by supporting modern medicine with complementary therapies.
CR  - Akalın, B., İrban, A., & Özargun, G. (2023). Türkiye’de geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarının mevcut standartları ve iyileştirme önerileri. Sağlık Profesyonelleri Araştırma Dergisi, 5(1), 49-69. https://doi.org/10.57224/jhpr.1230794
CR  - Alladin, A., & Alibhai, A. (2007). Cognitive hypnotherapy for depression: an empirical investigation. The International journal of clinical and experimental hypnosis, 55(2), 147–166. https://doi.org/10.1080/00207140601177897
CR  - Amanak, K., Karaöz, B., & Sevil, Ü. (2013). Alternatif/Tamamlayıcı tıp ve kadın sağlığı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12(4). https://doi.org/10.5455/pmb.1-1338289974
CR  - Anık Çankaya, Y. (2023). Primigravidalara uygulanan çözüm odaklı yaklaşımın psikososyal sağlık, doğum korkusu ve doğum sonu güvenlik hislerine etkisi: Randomize Kontrollü Çalışma [Yayımlanmamış doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Konya].
CR  - Arcos-Romero, A. I., & Calvillo, C. (2023, November). Sexual Health and Psychological Well-Being of Women: A Systematic Review. Healthcare, 11(23), 3025. MDPI. https://doi.org/10.3390/healthcare11233025
CR  - Arslantaş, H., Çoban, A., Dereboy, F., Sarı, E., Şahbaz, M., & Kurnaz, D. (2020). Son trimester gebelerde doğum korkusunu etkileyen faktörler ve doğum korkusunun postpartum depresyon ve maternal bağlanma ile ilişkisi. Cukurova Medical Journal, 45(1), 239-250. https://doi.org/10.17826/cumj.647253
CR  - Aslan, R. (2016). Alternative and complementary approaches in medicine. Kocatepe Veterinary Journal, 9(4), 363-371.
CR  - Ayaslı, A., Ay, T., & Alan, H. (2020). Olumsuz yaşam deneyimlerine bağlı anksiyetede hipnotik yeniden işleme terapisinin etkinliği: Olgu sunumu. Geleneksel ve Tamamlayıcı Anadolu Tıbbı Dergisi, 2(2), 36–41.
CR  - Aydın, A., & Çilingir, D. (2014). Kardiyak Cerrahide Farmakolojik Ve Nonfarmakolojik Yöntemlerle Ağrı Yönetimi. Uluslarası Katılımlı Türk Kalp Damar Cerrahisi Derneği 13. Kongresi, 389. Antalya, Türkiye
CR  - Aydın, R., Ay, Ö. P., & Aktaş, S. (2022). Annelerin erken postpartum dönemdeki eş desteği algısının postpartum stres üzerine etkisi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 31(2), 126-133. https://doi.org/10.17942/sted.1027517
CR  - Beebe, K. R. (2014). Hypnotherapy for labor and birth. Nursing for Women’s Health, 18(1), 48–59. https://doi.org/10.1111/1751-486X.12092
CR  - Beevi, Z., Low, W. Y., & Hassan, J. (2019). The effectiveness of hypnosis intervention in alleviating postpartum psychological symptoms. American Journal of Clinical Hypnosis, 61(4), 409-425. https://doi.org/10.1080/00029157.2018.1538870
CR  - Beji, N. K., Murat, M., & Köse, S. (2022). Perinatal dönem ruh sağlığı sorunları ve hemşirelik yaklaşımı. Black Sea Journal of Health Science, 5(1), 116-123. https://doi.org/10.19127/bshealthscience.897439
CR  - Borbély, D. O., & Çeşmeli, D. İ. (2022). Macar masallarında ve efsanelerinde şamanizm. İstanbul Üniversitesi.
CR  - Bozhüyük, A., Özcan, S., Kurdak, H., Akpınar, E., Saatçı, E., & Bozdemir, N. (2012). Sağlıklı yaşam biçimi ve aile hekimliği. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 6(1).
CR  - Buckley, S. (2013). Gentle birth, gentle mothering: A doctor’s guide to natural childbirth and gentle early parenting choices. Celestial Arts.
CR  - Bulut, M. A., Gökkaya, F., & Emeç, K. (2022). Hipnoterapinin depresyon, kaygı, stres ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(1), 28–43. https://doi.org/10.26677/TR1010.2022.919
CR  - Bülbül, T. (2017). Cinsel fonksiyon bozukluklarında integratif tıp uygulamaları. Sağlık Bilimleri Dergisi, 26(3), 282-286.
CR  - Castel, A., Pérez, M., Sala, J., Padrol, A., & Rull, M. (2007). Effect of hypnotic suggestion on fibromyalgic pain: Comparison between hypnosis and relaxation. European Journal of Pain, 11(4), 463-468. https://doi.org/10.1016/j.ejpain.2006.06.006
CR  - Catsaros, S., & Wendland, J. (2023). Psychological impact of hypnosis for pregnancy and childbirth: A systematic review. Complementary therapies in clinical practice, 50, 101713. https://doi.org/10.1016/j.ctcp.2022.101713
CR  - Ceyhan, D., & Yiğit, T. T. (2013). Tıbbi tedavilerde hipnoz uygulamalarının kullanımı ve etkinliği. ADO Klinik Bilimler Dergisi, 7(2), 1507-1516.
CR  - Ceyhan, D., & Yiğit, T. T. (2016). Güncel tamamlayıcı ve alternatif tıbbi tedavilerin sağlık uygulamalarındaki yeri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3), 178-189.
CR  - Chester, S. J., Stockton, K., De Young, A., Kipping, B., Tyack, Z., Griffin, B., Chester, R. L., & Kimble, R. M. (2016). Effectiveness of medical hypnosis for pain reduction and faster wound healing in pediatric acute burn injury: study protocol for a randomized controlled trial. Trials, 17(1), 223. https://doi.org/10.1186/s13063-016-1346-9
CR  - Cin, B., & Bingol, F. B. (2024). Doğum Sonrası Algılanan Sosyal Desteğin Travmatik Stres ve Depresyon Düzeyi Üzerindeki Etkisi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 33(4), 271-281. https://doi.org/10.17942/sted.1399157
CR  - Çelik, H. (2017). Psikoterapide yeni soluk: Öyküsel terapi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 34-50.
CR  - Demirbağ, C., & Tokat, M. A. (2023). Emzirmeyi Desteklemenin En Keyifli Yolu: Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uygulamaları. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 9(Özel Sayı-1), 27-31.
CR  - De Pascalis, V. (2024). Brain functional correlates of resting hypnosis and hypnotizability: A review. Brain Sciences, 14(2), 115. https://doi.org/10.3390/brainsci14020115
CR  - Dini, P. R., Suwondo, A., Hardjanti, T. R., Hadisaputro, S., & Mardiyono, W. M. (2017). The effect of hypnobreastfeeding and oxytocin massage on breastmilk production in postpartum. Journal of Medical Science and Clinical Research, 5(10), 28600-28604. https://dx.doi.org/10.18535/jmscr/v5i10.19
CR  - Domar, A. D., Clapp, D., Slawsby, E., Kessel, B., Orav, J., & Freizinger, M. (2000). The impact of group psychological interventions on distress in infertile women. Health Psychology, 19(6), 568. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0278-6133.19.6.568
CR  - Elkins, G., Marcus, J., Palamara, L., & Stearns, V. (2004). Can hypnosis reduce hot flashes in breast cancer survivors? A literature review. American Journal of Clinical Hypnosis, 47(1), 29-42. https://doi.org/10.1080/00029157.2004.10401473
CR  - Fernández-Martínez, E., Onieva-Zafra, M. D., & Parra-Fernández, M. L. (2019). The Impact of Dysmenorrhea on Quality of Life Among Spanish Female University Students. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(5), 713. https://doi.org/10.3390/ijerph16050713
CR  - Fernández-Gamero, L., Reinoso-Cobo, A., Ruiz-González, M. d. C., Cortés-Martín, J., Muñóz Sánchez, I., Mellado-García, E., & Piqueras-Sola, B. (2024). Impact of Hypnotherapy on Fear, Pain, and the Birth Experience: A Systematic Review. Healthcare, 12(6), 616. https://doi.org/10.3390/healthcare12060616
CR  - Flynn, N. (2019). Migren semptomlarını azaltmada çevrimiçi hipnoz müdahalesinin etkisi: rastgele kontrollü bir çalışma. Uluslararası Klinik ve Deneysel Hipnoz Dergisi, 67(3), 313-335. https://doi.org/10.1080/00207144.2019.1612674
CR  - Frisaldi, E., Piedimonte, A., & Benedetti, F. (2015). Placebo and nocebo effects: a complex interplay between psychological factors and neurochemical networks. American Journal of Clinical Hypnosis, 57(3), 267-284. https://doi.org/10.1080/00029157.2014.976785
CR  - Girgis, A., Lambert, S. D., McElduff, P., Bonevski, B., Lecathelinais, C., Boyes, A., & Stacey, F. (2013). Some things change, some things stay the same: a longitudinal analysis of cancer caregivers’ unmet supportive care needs. Psycho‐oncology, 22(7), 1557-1564. https://doi.org/10.1002/pon.3166
CR  - Gruzelier, J. H. (2002). A review of the impact of hypnosis, relaxation, guided imagery and individual differences on aspects of immunity and health. Stress, 5(2), 147–163. https://doi.org/10.1002/pon.3166
CR  - Gure, T. (2023). Infertility caused by an unnoticed intrauterine contraception device: Case series. SAGE Open Medical Case Reports, 11, 2050313X231174100. https://doi.org/10.1177/2050313X231174100
CR  - Gündüz, İ. (2021). Bir üçüncü basamak hastanesinde çalışan hekimlerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp ile ilgili bilgi düzeyleri ve yaklaşımları [Uzmanlık tezi, Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi]. https://hdl.handle.net/11499/38708
CR  - Gürsoy, E. (2020). Fobik Bozukluklarda Hipnoza Yatkınlık ve Beklenti: İki Olgu Sunumu. Journal of Traditional Medical Complementary Therapies, 3(3). https://doi.org/10.5336/jtracom.2020-73424
CR  - Hammond, D. C. (2007). Review of the efficacy of clinical hypnosis with headaches and migraines. Intl. Journal of Clinical and Experimental Hypnosis, 55(2), 207-219. https://doi.org/10.1080/00207140601177921
CR  - Haspolat, Y. K., & Kavak, V. (Eds.). (2022). Farklı yaklaşımlarla bütüncül ve fonksiyonel tıp. Orient Yayınları. ISBN: 978-605-72945-4-8 / e-ISBN: 978-605-72945-5-5
CR  - Häuser, W., Hagl, M., Schmierer, A., & Hansen, E. (2016). The efficacy, safety and applications of medical hypnosis: a systematic review of meta-analyses. Deutsches Ärzteblatt International, 113(17), 289. https://doi.org/10.3238/arztebl.2016.0289
CR  - Hilgard, E. R., & Hilgard, J. R. (2013). Hypnosis in the relief of pain. Routledge.
CR  - Hoeft, F., Gabrieli, J. D., Whitfield-Gabrieli, S., Haas, B. W., Bammer, R., Menon, V., & Spiegel, D. (2012). Functional brain basis of hypnotizability. Archives of General Psychiatry, 69(10), 1064-1072. https://doi.org/10.1001/archgenpsychiatry.2011.2190
CR  - Indriyani, D. (2016). Efektifitas kombinasi hypnobreastfeeding dan konsumsi blustru terhadap optimalisasi produksi kolostrum pada ibu postpartum di Rumah Sakit Dr. Soebandi Jember. The Indonesian Journal of Health Science, 6(2), 65-71.
CR  - Işıkay, M. S. (2019). Aile danışmanlığında bilişsel davranışçı psikoterapi uygulamalarının ergenlerin sınav kaygısı ve iyi oluş düzeylerine etkisine yönelik deneysel bir çalışma [Master’s thesis, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aile Danışmanlığı ve Eğitim Anabilim Dalı]. bilgi:eu-repo/semantics/openAccess
CR  - Jensen, M. P., Adachi, T., Tomé-Pires, C., Lee, J., Osman, Z. J., & Miró, J. (2015). Mechanisms of hypnosis: toward the development of a biopsychosocial model. International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis, 63(1), 34-75. https://doi.org/10.1080/00207144.2014.961875
CR  - Kaba, F. (2020). Demirel Bozkurt Ö. Menopoz semptomlarında tamamlayıcı ve alternatif tedaviler. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 134-42.
CR  - Kaçar, N. (2020). Doğum Ağrısının Yönetiminde Farmakolojik Olmayan Ebelik Uygulamaları. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 2(2), 113-130. https://doi.org/10.46413/boneyusbad.712439
CR  - Kahıloğulları, S., & Karaaziz, M. (2024). Vajinismus Ve BDT Üzerine Derleme. ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities, 8(3), 17-29. https://doi.org/10.5281/zenodo.13769810%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20
CR  - Keskin, G., & Gümüş, A. B. (2014). İnfertilite: Umutsuzluk perspektifinden bir inceleme. Journal of Psychiatric Nursing, 5(1), 10-16.
CR  - Keten, M., & Edis, E. K. (2021). COVID-19 Pandemisinin Kadın Sağlığı Üzerindeki Etkisi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 30(4), 293-300. https://doi.org/10.17942/sted.906529
CR  - Kılıç, V. (2023). Neoliberalizmin yükselişi karşısında otoritenin politik psikanalizi: Freudyen bir yaklaşım. [Yayınlanmamış doktora tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://hdl.handle.net/11452/40343
CR  - Kilci, Ş., & Sevil, Ü. (2021). Laktasyonu arttıran yöntemler: Hipnoemzirme. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 37(3), 229-234. https://doi.org/10.53490/egehemsire.637342
CR  - Koca, T. (2015). Fibromiyaljide kognitif disfonksiyon. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 24(1), 105-118.
CR  - Koç, G., & Uzunkaya Öztoprak, P. (2023). Doğum Sonu Dönemde Anne Bakımına Yönelik Tamamlayıcı ve Alternatif Tedaviler: Kanıta Dayalı Uygulamalar. Sağlık ve Toplum, 33(2).
CR  - Koyun, A., Taşkın, L., & Terzioğlu, F. (2011). Yaşam dönemlerine göre kadın sağlığı ve ruhsal işlevler: Hemşirelik yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(1), 67-99.
CR  - Kusmiyati, Y., & Wahyuningsih, H. P. (2014). Pengaruh hypnobreastfeeding terhadap kecemasan dan waktu pengeluaran air susu ibu pada ibu post partum primi para di Yogyakarta. Jurnal Teknologi Kesehatan, 10(2), 123-127.
CR  - Landry, M., Lifshitz, M., & Raz, A. (2017). Brain correlates of hypnosis: A systematic review and meta-analytic exploration. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 81, 75-98. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2017.02.020
CR  - Levitas, E., Parmet, A., Lunenfeld, E., Bentov, Y., Burstein, E., Friger, M., & Potashnik, G. (2006). Impact of hypnosis during embryo transfer on the outcome of in vitro fertilization–embryo transfer: a case-control study. Fertility and sterility, 85(5), 1404-1408. https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2005.10.035
CR  - Lynn, S. J., Malakataris, A., Condon, L., Maxwell, R., & Cleere, C. (2012). Post-traumatic stress disorder: Cognitive hypnotherapy, mindfulness, and acceptance-based treatment approaches. American Journal of Clinical Hypnosis, 54(4), 311–330.
CR  - Masruroh, N. & Andriani, R. A. D. (2018). İlkel Annelerde Hipnozla Emzirmenin Kolostrum Fışkırtmasının Başlangıcına Etkisi. 4. Uluslararası Halk Sağlığı Konferansı Devamında. Universitas Sebelas Maret Surakarta.
CR  - Maviş, A. (2022). Hipnotik öğrenme (ISBN: 9786059514231). Yediveren Yayınları.
CR  - McKittrick, M. L., Connors, E. L., & McKernan, L. C. (2022). Hypnosis for chronic neuropathic pain: A scoping review. Pain Medicine, 23(5), 1015–1026. https://doi.org/10.1093/pm/pnab287
CR  - Montgomery, G. H., & Kirsch, I. (2022). The proposed Task Force hypnosis efficacy guidelines: the role of moderation and mediation in efficacy trials. International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis, 70(3), 213-219. https://doi.org/10.1080/00207144.2022.2104647
CR  - Noyan, H., & Sertel-Berk, Ö. (2007). Ergenlerde sosyal fobi, içe ve dışa dönük kişilik özellikleri ve okul başarı durumu. Psikoloji Çalışmaları, 27(1), 31–50.
CR  - Özakkaş, T. (2007). Hipnoz. Ertuğrul Köroğlu, Ankara, HYB Basım Yayın, 611-622.
CR  - Özakkaş, T., Sezgin, B., & Özen, E. (2020). Hipnoterapi (1. baskı). Psikoterapi Enstitüsü Yayınları. ISBN: 978-605-7926-40-1.
CR  - Öztürk, Y. E., Dömbekci, H. A., & Ünal, S. (2020). Geleneksel Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Kullanımı. Bütünleyici ve Anadolu Tıbbı Dergisi, 1(3), 23-35.
CR  - Öztürk Özen, D., & Demirci, C. (2023). 18-65 Yaş Aralığındaki Kadınların Tamamlayıcı-Alternatif Tedavileri Kullanım Durumları, Tutumları ve Etkileyen Faktörler. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. https://doi.org/10.38079/igusabder.1245177
CR  - Panayiotou, G., & Karekla, M. (2013). Perceived social support helps, but does not buffer the negative impact of anxiety disorders on quality of life and perceived stress. Social psychiatry and psychiatric epidemiology, 48, 283-294.
CR  - Piştof, S., & Şanlı, E. (2013). Bilişsel davranışçı terapide metafor kullanımı. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2(2), 182-189.
CR  - Potié, A., Roelants, F., Pospiech, A., Momeni, M., & Watremez, C. (2016). Hypnosis in the perioperative management of breast cancer surgery: clinical benefits and potential implications. Anesthesiology Research and Practice, 2016(1), 2942416. https://doi.org/10.1155/2016/2942416
CR  - Rosalina, R., Kurniarum, A., & Sari, L. P. (2024). The hypnobirth relaxation influences anxiety, labor pain, and APGAR score in newborns. Jurnal Kesehatan Metro Sai Wawai, 17(1), 38-47. https://doi.org/10.26630/jkmsaw.v17i1.4517
CR  - Ruysschaert, N. (2014). The use of hypnosis in therapy to increase happiness. American Journal of Clinical Hypnosis, 56(3), 269-284. https://doi.org/10.1080/00029157.2013.846845
CR  - Sağli Diren, G. (2020). Migrenli hastalarda fiziksel aktivite seviyesinin baş ağrısı, fonksiyonellik ve yaşam kalitesine etkisi [Master’s thesis, İstanbul Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
CR  - Salon, A. (2022). Bilimsel Program. Genetics, 11, 11-45.
CR  - Sarman, A. (Ed.). (2023). Kronik hastalığı olan çocuk ve ergenlerde hemşirelik bakımı (1. baskı). Efe Akademi Yayınları. https://doi.org/10.59617/efepub202365 / ISBN 978-625-6713-50-5
CR  - Scheffrahn, K., Hall, C., Muñiz, V., & Elkins, G. (2025). User Outcomes for an App-Delivered Hypnosis Intervention for Menopausal Hot Flashes: Retrospective Analysis. JMIR formative research, 9, e63948. https://doi.org/10.2196/63948
CR  - Schnur, J. B., & Montgomery, G. H. (2012). E-counseling in psychosocial cancer care: a survey of practice, attitudes, and training among providers. TELEMEDICINE and e-HEALTH, 18(4), 305-308. https://doi.org/10.1089/tmj.2011.0142
CR  - Shah, M., Monga, A., Patel, S., Shah, M., & Bakshi, H. (2014). The Effect of Hypnosis on Dysmenorrhea: Maitri Shah, Anuradha Monga, Sangita Patel, Malay Shah, y Harsh Bakshi. International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis, 62(2), 164–178. https://doi.org/10.1080/00207144.2014.869128
CR  - Soyiç, Y., & Özkan, F. S. (2020). İnfertilitede kullanılan geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 3(2), 169-175. https://doi.org/10.38108/ouhcd.747957
CR  - Sülü, R., Gözüyeşil, E., Sürücü, Ş. G., & Avcıbay, B. (2022). Gebelik Döneminde Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları ve Ebelerin Rolleri. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi, 5(3), 373-391. https://doi.org/10.54803/sauhsd.1172344
CR  - Syswianti, D., & Wahyuni, T. (2023). Hypnobirthing And Rebozo Affect The Duration Of Labor In II And Apgar Scores. JKM (Jurnal Kebidanan Malahayati), 9(1), 46-52. http://dx.doi.org/10.33024/jkm.v9i1.7378
CR  - Şahin, S. (2017). Geleneksel, tamamlayıcı, alternatif tıp uygulamalarına genel bir bakış. Turkish Journal of Family Practice, 21(4), 159-162. https://doi.org/10.15511/tahd.17.00459
CR  - Şen, Ş., Dibek, D., & Güleç Şatır, D. (2020). Gebelikte Sık Görülen Rahatsızlıklarda Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarının Kullanımı. Journal of Traditional Medical Complementary Therapies, 3(3). https://doi.org/10.5336/jtracom.2020-73770
CR  - Talhaoğlu, D. (2021). Geleneksel ve tamamlayıcı tedavi uygulamaları. Bütünleyici ve Anadolu Tıbbı Dergisi, 3(1), 16-29. https://doi.org/10.53445/batd.945893
CR  - Taştan, K., Çayır, Y., Makas, Y. N., Set, T., Hülakü, A., & Tekşan, T. (2015). Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde çalışan doktorların hipnoterapi ile ilgili görüşleri, eğitim durumları ve bilgi edinme kaynakları. Smyrna Tıp Dergisi, 2, 1-6.
CR  - Tatar, O. (2022). Hipnozda Metafor Kullanımı. Anadolu Tıbbı Dergisi, 1(2), 1-11.
CR  - Telli, A. (2020). Hipnoz ve bilimde kullanım alanları. Journal of Medicine and Palliative Care, 1(4), 109-112. https://doi.org/10.47582/jompac.747742
CR  - Trajkov, I. (2023). Stress, Trauma and Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD). Годишен зборник на Филозофскиот факултет/Annuaire de la Faculté de Philosophie. UDK: 159.944.4:616.89-008-085.851
CR  - Tuna, E. (2023). Kronik hastalıklarda duygu düzenleme: Kalp ve damar sistemi hastalıkları, kanser, migren, fibromiyalji ve sedef hastalığı üzerine bir derleme. Klinik Psikoloji Dergisi, 7(1), 117–142.
CR  - Vardar, O., Özkan, S., & Serçekuş Ak, P. (2020). Menopoz ve andropoz: Benzerlikler ve farklılıklar. Androloji Bülteni. https://doi.org/10.24898/tandro.2020.04796
CR  - Widayanti, W., Sari, V. M., Aliah, N., & Tonasih, T. (2022). HIPNOSI (Lactation Hypnosis) for Improving Breast Milk Production. Placentum: Jurnal Ilmiah Kesehatan dan Aplikasinya, 10(3), 214-219.  https://doi.org/10.20961/placentum.v10i3.66570
CR  - Yanıkkerem, E., Kavlak, O., & Sevil, Ü. (2008). İnfertil çiftlerin yaşadıkları sorunlar ve hemşirelik yaklaşımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(4), 112-121.
CR  - Yapko, M. (2012). Suggesting mindfulness: Awakening the hypnotist within. Australian Journal of Clinical Hypnotherapy & Hypnosis, 34(1), 7-16.
CR  - Yetişmiş, H. Y., Hadımlı, A., & Saydam, B. K. (2023). Menopozda Semptom Yönetimi ve Tamamlayıcı Tıp. Muş Alparslan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 41-53.
UR  - https://doi.org/10.53445/batd.1643353
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4625216
ER  -