@article{article_1644394, title={Yenilenebilir Enerji Üretimi ve İktisadi Büyüme İlişkisi: BRICS-T Ülkeleri Üzerine Panel VAR Analizi}, journal={İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi}, volume={14}, pages={1355–1378}, year={2025}, DOI={10.15869/itobiad.1644394}, author={Olcay, Tuğçe}, keywords={Yenilenebilir Enerji Üretimi, Yenilenemeyen Enerji Üretimi, İktisadi Büyüme, BRICS-T Ülkeleri, Panel VAR Analizi}, abstract={Enerji krizleri, iklim değişikliği, çevre ve iktisadi büyüme ilişkisinden kaynaklı gelişmeler ülkelerde fosil kaynaklı enerjiden yenilenebilir enerjiye dönüşüm sürecini başlatmıştır. Bu dönüşüm sürecinde yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üretim süreci ile iktisadi büyüme ilişkisinin ortaya konması iktisadi büyüme, enerji ve iklim değişikliği politikalarının bütünleşik olarak dengeli bir şekilde yürütülebilmesi açısından önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, yenilenebilir enerji üretimi ve iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin BRICS ülke grubunda yer alan Brezilya, Rusya, Hindistan, Güney Afrika, Mısır, İran ve Türkiye için 1992-2022 dönemi verileri kullanılarak panel vektör otoregresif yöntemi (panel VAR) ile analiz edilmesi amaçlanmıştır. Panel VAR model tahmini ile nedensellik testi, öngörü hatası varyans ayrıştırması ve etki-tepki analizi yapılmıştır. Nedensellik testi sonuçlarına göre yenilenebilir enerji üretimi ve iktisadi büyüme arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiş, yenilenemeyen enerji üretimi ile iktisadi büyüme arasında nedensellik ilişkisinin olmadığı görülmüştür. Varyans ayrıştırmasında, iktisadi büyümeyi kendisi dışında sabit sermaye oluşumundan sonra etkileyen ikinci değişkenin yenilenebilir enerji üretimi olduğu, yenilenemeyen enerji üretiminin iktisadi büyümeyi açıklayıcı etkisinin düşük olduğu anlaşılmıştır. Etki tepki analizinde ise yenilenebilir enerji üretiminin iktisadi büyüme üzerinde pozitif etkisi olduğu, verilen tüm şokların etkisinin dört-beş dönem içinde yok olduğu görülmüştür. Analiz sonuçlarından elde edilen bulgular birlikte genel olarak değerlendirildiğinde, yenilenebilir enerji üretiminin iktisadi büyümeyi olumlu yönde etkilediği söylenebilir. Yenilenebilir enerji üretimi, politika yapıcılar tarafından iktisadi büyüme için dikkate alınması gereken önemli bir faktör konumunda görülmelidir. Ülkeler ekonomik yapıları, gelişmişlik düzeyleri, bulundukları coğrafya, sahip oldukları enerji kaynakları ve konu ile ilgili küresel hedefleri çerçevesinde yenilebilir enerji üretim yatırımlarının, Ar-Ge’nin ve üretim teknolojilerinin geliştirilmesi için enerji politikalarında sübvansiyon ve teşvik uygulamalarına yönelik düzenlemeler yapmalıdır.}, number={3}, publisher={Mustafa Süleyman ÖZCAN}