@article{article_1647874, title={Çorum-Kargı Yayla Evlerinden Örnekler: Kültürel Bellek ve Mimari Kimlik}, journal={Tokat İlmiyat Dergisi}, volume={13}, pages={327–362}, year={2025}, DOI={10.51450/ilmiyat.1647874}, author={Gündogdu, Oktay and Yaşar, Nihal}, keywords={Türk-İslam Sanatları, Çorum, Kargı, Yayla Evi, Kütük Ev, Çantı.}, abstract={Bu makale, Çorum’un Kargı ilçesine bağlı Akkaya Köyü (Çetmi Mahallesi), Tepelice Köyü (Yayla Mahallesi), Uzunyurt Köyü (Kargı Mahallesi) ve Çobanlar Köyü (Eynönü Mahallesi)’ndeki geleneksel yayla evlerini incelemeyi ve yaylacılık faaliyetlerinin tarihsel gelişimini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Yayla evleri, bölgenin topoğrafya ve iklim koşullarına bağlı olarak şekillenmiş, geleneksel mimari tekniklerini yansıtan önemli yapılar arasında yer almaktadır. Karadeniz bölgesi sınırlarında bulunan Kargı ilçesinin ormanlık yapısı, yapılarda ahşap malzemenin yaygın kullanımını beraberinde getirmiştir. İklim koşullarının elverişli olduğu dönemlerde bu evler, yazlık ya da kışlık amaçlarla kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, dört yaylada bulunan toplam on bir yayla evi yerinde incelenerek belgelenmiştir. Bu evler, çantı yapılarda yaygın olarak görülen kurt boğazı veya karaboğaz geçme teknikleriyle inşa edilmiş olup bölgenin mimari kimliğini yansıtmaktadır. Zamanla, benzer tekniklerle inşa edilen “Yer Evler” ve iki katlı çok mekânlı “çantı yapılar” yaygınlaşmıştır. Kargı yayla evleri, geleneksel yaşam biçiminin izlerini yansıtan ve kültürel-tarihsel açıdan yüksek öneme sahip kırsal konutlar arasında yer almaktadır. Bölgede tespit edilen ilk yerleşim yapıları, yerel malzeme ve geleneksel inşa teknikleri kullanılarak inşa edilmiş olup, bu yönleriyle bölgenin somut olmayan kültürel mirasının yapılaşmış izdüşümünü temsil etmektedir. Bu evler, yerel mimari belleğin ve toplumsal hafızanın korunması açısından taşıdıkları değer nedeniyle, kültürel miras kapsamında değerlendirilmekte ve korunmaları elzem görülmektedir. Günümüzde yalnızca yaz aylarında kullanılan bu yapılar, geleneksel kullanım biçimleri ve mimari özgünlükleri ile dikkat çekmektedir. Yerel mimarinin belirleyici unsurlarını yansıtmaları nedeniyle, sadece barınma amacıyla değil aynı zamanda kültürel kimliğin sürdürülebilirliği açısından da önemli birer belge niteliği taşımaktadırlar. Bu çalışma, Kargı yaylalarındaki geleneksel konutların mimari ve kültürel özelliklerini belgelemeyi; böylece bölgenin tarihsel ve mimari kimliğine katkı sunmayı amaçlamaktadır.}, number={1}, publisher={Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi}, organization={Hitit Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi’nin ILH19001.24.001 nolu proje desteği ile gerçekleştirilmiştir.}